Cariologie
Verklarende woordenschat
Adsorberen/adsorptie: Adsorptie is een fenomeen dat optreedt aan het grensvlak van twee fasen. Dit
kan zijn het grensvlak vloeistof-vast, vloeistof-vloeistof, vast-vloeistof of vast-gas. Bij adsorptie hechten
de moleculen van een gas of vloeistof zich aan het oppervlak van een vaste stof of vloeistof en
bedekken deze daardoor met een laagje
Alignatie: komt van aligneren= in dezelfde lijn liggen
Autisme: een aangeboren pervasieve ontwikkelingsstoornis die zich kenmerkt door beperkingen op
het gebied van sociale interactie en (non-)verbale communicatie en door een beperkt, repetitief of
stereotiep gedragspatroon.
Biocompatibel: compatibel met het lichaam/ niet giftig of schadelijk
Carriërs: structuren die iets vervoeren (in dit geval biochemisch)
Compositie: samenstelling
Coöperatief :meewerkend
Degraderen: afbreken
Enzym: een eiwit, dat als katalysator fungeert bij een bepaalde chemische reactie in of buiten een cel.
Etsen: opzuren
Formatie: vorming
Gecompromiteerd zijn : in een moeilijke situatie zitten
Hepatotoxiciteit : de eigenschap van sommige stoffen, zoals medicijnen, die ze in staat stelt de lever te
beschadigen.
Immobiel: onbeweeglijk, zicht niet verplaatsend
Incorporatie : het inbouwen van
Inhiberen/inhibitie/inhibitor: tegenhouden van
Maturatie: volgroeien Macromorfologie: met het blote oog zichtbare vorm
Metaboliseren: omzetten in energie
non-coöperatief= niet meewerkend
Non-synergetisch= niet synergetisch
Obesitas: Obesitas (verwante en min of meer synonieme termen zijn overgewicht, zwaarlijvigheid,
vetzucht, corpulentie, dikheid, en adipositas) is een medische aandoening waarbij zich zoveel
lichaamsvet heeft opgehoopt dat dit een negatief effect kan hebben op de gezondheid
Onderprepareren= te weinig cariës verwijderen
Overprepareren= te veel cariës verwijderen
Periferie: buitenkant
Precipitatie=neerslaan
Progressie= vooruitgang
proteasen: enzymen die eiwitten en andere ketens van aminozuren afbreken
Solutie= oplossing
Synergie (Grieks: synergia, samenwerking) : een begrip dat een proces beschrijft waarbij het
samengaan van delen meer oplevert dan de som der delen
,1.inleiding
Wat is gezondheid?
Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn en niet
slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijk gebreken.
Wat is mondgezondheid?
Oral health is essential to general health and quality of life. It is a state of being free from mouth and
facial pain, oral and throat cancer, oral infection and sores, periodontal (gum) disease, tooth decay,
tooth loss, and other diseases and disorders that limit an individual’s capacity in biting, chewing,
smiling, speaking, and psychosocial wellbeing”
Pijlers mondgezondheid
− Levenskwaliteit
− Gezond
− Psychosociaal welzijn
− Pijnvrij
− Functie
− Esthetiek
Oral health related quality of life:
Een 'stille revolutie' in de waarden van sterk geïndustrialiseerde samenlevingen van materialistische
waarden die zich concentreren op economische stabiliteit en veiligheid voor waarden gericht op
zelfbeschikking en zelfactualisatie.
Mondgezondheid: de tandarts ?
Cariës behandeling bij kleuters zou toenemen. Groeicijfers en de kwaliteit van leven van miljoenen
kinderen. Preventie van cariës zou de voorkeur hebben boven behandeling, maar het hoge niveau van
onbehandelde cariës wereldwijd suggereert dat de huidige preventieve benaderingen niet werken.
Bovenstaand artikel leren voor examen! Deze staat op dinar.
De taken van de tandarts :
- Vullingen
- Verzegelingen
- Cosmetische tandheelkunde
- Pulpotomieën
- Endodontische behandelingen
- Kroon en brugwerk
- Protheses
- Implantaten
- Kleine chirurgie
- Behandeling gingivitis
- TMJ-therapie
- Rookstop
- Voedingsadvies
,Mondgezondheid: bachelor mondzorg?
Falende preventie?
- Behandelen we de tand of de patiënt?
- Of behandeld de patiënt zichzelf?
- Kan het überhaupt anders?
De grootste boosdoener is cariës!
Cariëscontrole?
Om het onder controle te krijgen, moeten we het eerst begrijpen.
Cariës = gelokaliseerde vernietiging van dentaal hard weefsels door het zure bijproduct van bacteriële
gisting van koolhydraten in de voeding.
Andere aandoeningen van harde tandweefsels:
Verworven defecten van de harde tandweefsels
- Erosie → door zuuraanvallen
- Attritie → bruxisme
- Abrasie → schade van buitenaf (poetsen etc.)
- Abfractie → veel druk op element waardoor er een stukje af kan springen
Ontwikkelingsdefecten van de harde tandweefsels
- Hypoplasie
- Hypomineralisatie
- Andere
2.Ecologie van de mond
Ecologie van de orale caviteit:
Dynamiek van de wisselwerking tussen organismen met hun levensgemeenschappen en populaties, de
abiotische omgeving en de wisselwerkingen
daartussen binnen een afgebakende eenheid.
DYNAMIEK van de wisselwerking tussen bacteriën en
andere factoren in de mond.
(Afwezigheid van) cariës deel hiervan?
1 tanden
- Glazuur
- Dentine
- Pulpa
- Cementum
, 1.1 macromorfologisch
- Cariës ontwikkelt zich op “cariësgevoelige” plaatsen
- In het melkgebit:
o Approximaal
o Occlusaal
o Zeldzaam op gladde vlakken
- In het definitief gebit:
o Occlusaal
o Foramen caecum
o Later approximaal
- Bij ouderen:
o Ook worteloppervlakken
Occlusale vlakken
- Interlobulaire groeven
- Fossae
- Intersegmentale en margino-segmentale fissuren
- → putten en fissuren : bij fissuur is bodem van de groeve niet zichtbaar ‘what’s in a name’
Cariës: voornamelijk in brede fissuren en de centrale fossae
Approximale vlakken
Van belang
- Breedte en locatie approximaal contact (molaar<->premolaar)
- Curvatuur (concaviteit approx.)
- Margino-segmentale groeve → lopen tussen de tanden door
Cervicale glazuur dentine grens en wortels
CEJ ter hoogte van gezonde gingiva
- Zelfde hoogte marginale gingiva
- Onregelmatig en ruw
Wortels (oudere patiënt)
- Macromorfologisch geen promotie plaquestagnatie, wortelopp. Zelf
- Gingiva zelf wel
cariës ontwikkelt zich gewoonlijk ter hoogte van specifieke locaties op de tanden :
- Occlusale vlakken
- Approximale vlakken
- Ter hoogte van de marginale gingiva
1.2 glazuur
= gevormd door ameloblasten
1. Secretoire fase: secretie proteïne + partiële vervanging door mineraal
