Dit document bevat een samenvatting van de te kennen leerstof over het vak Leerkracht 1.
Dit document is samengesteld op basis van het boek 'wijze lessen', de cursus, de powerpoints en de leerpaden.
Achteraan in het document vind je een overzicht van alle leerdoelen, met stippellijnen eronder z...
,THEMA 1: MOTIVATIE
Motivatie als beweegreden voor gedrag. Waarom we doen wat we doen?
1. De zelfdeterminatietheorie
1.1. Deci en Ryan
Onderzoek naar de intrinsieke motivatie van mensen om bepaald gedrag uit te voeren en
daarmee door te gaan. Activiteiten die we uit vrije wil en met interesse uitoefenen zonder de
behoefte aan een bepaalde beloning of gevolg. Deze zelfdeterminatietheorie werd verder
uitgewerkt door Vansteenkiste en Soenens. Zij spreken over een motivatie of moetivatie. De
ZDT vullen zij aan met de ABC-theorie.
In de ZDT gaat het van helemaal geen motivatie/amotivatie tot intrinsieke motivatie. Met
daartussen drie typen van extrinsieke motivatie die in de mate van psychologische
vrijheid of autonomie gaat.
Motivatietheorie: De theorie legt de nadruk op wat mensen van nature motiveert: het
gevoel van autonomie, competentie en verbondenheid. Dit zijn de drijfveren die ons
aanzetten om dingen te doen puur omdat we het willen, niet omdat we er iets voor
terugkrijgen. In tegenstelling tot veel andere theorieën gaat de zelfdeterminatietheorie ervan
uit dat mensen van nature nieuwsgierig, actief en gericht zijn op groei. We zijn niet alleen
maar gemotiveerd door beloningen of straffen.
AMOTIVATI GECONTROLEERDE AUTONOME MOTIVATIE
E MOTIVATIE =
= = Willen
Niet kunnen Moeten
Type Extrinsiek Extrinsiek Extrinsiek Intrinsiek
motivatie
Type Geen Extern Geïntrojectee Geïdentificee Intrinsieke
regulatie rd rde regulatie regulatie
Motivationele Gebrek aan Verwachtinge Schuld Persoonlijke Plezier
drijfveer geloof of n Schaamte waarde Interesse
zelfvertrouwe Beloningen Angst Zinvolheid Passie
n Straffen
Onderliggend Faalangst Stress Stress Vrijwillig Vrijwillig
e emotie Druk Druk Vrijheid Vrijheid
Verplichtinge Verplichtinge
n n
Type regulatie: Waar ontstaat de motivatie? Komt deze van buitenaf of komt deze eerder
vanuit de persoon zelf?
Motivationele drijfveer: Wat zijn de soorten redenen waarom iemand gemotiveerd is?
Onderliggende emoties: Welke emoties gaan gepaard met de motivatie?
, 1.2. Vormen van regulatie
Externe regulatie: extrinsieke motivatie wat gaat over straffen en belonen. Gedrag wordt
gedreven door externe verwachtingen. Bijv. Zich voorbeeldig gedragen zodat ze geen
strafpunten krijgt op haar gedragskaart.
Geïntrojecteerde regulatie: extrinsieke motivatie waar de druk van binnenuit kan komen.
Bijv. Het studeren voor een examen om een gevoel van trots te ervaren en schuldgevoel bij
slechte punten te vermijden.
Geïdentificeerde regulatie: extrinsieke motivatie waar het kind de eigen waarde
internaliseert in zijn gedrag. Bijv. Je kamer opruimen, zonder dt-fouten leren schrijven. Ze zien
het nut ervan in.
Intrinsieke regulatie: intrinsieke motivatie waar je iets doet uit vrije wil, omdat je iets echt
leuks vind.
1.3. Gecontroleerde en autonome motivatie
Gecontroleerde motivatie: Zowel bij externe als geïntrojecteerde regulatie is er sprake van
stress en verplichtingen. Vansteenkiste spreekt over ‘moetivatie’. Je voelt geen
psychologische vrijheid om bepaalde handelingen uit te voeren. Je doet iets omdat het moet
en niet omdat je het zelf wilt, hierdoor zul je ook minder kwalitatief gemotiveerd zijn. Bijv. Ik
studeer voor dit vak omdat ik moet slagen op dit examen.
Autonome motivatie: Zowel intrinsieke als geïdentificeerde regulatie vallen onder deze
noemer omdat er sprake is van vrijheid om een gedrag uit te voeren. De persoon voelt zich
niet gedwongen om een bepaalde actie uit te voeren. Bijv. Ik ruim mijn kamer op want ik vind
het fijn als alles netjes is.
1.3.1. Casus zwemmen
AMOTIVA GECONTROLEERDE AUTONOME MOTIVATIE
TIE MOTIVATIE
Type Geen Extern Geïntrojecteerd Geïdentificeerd Intrinsieke
regulati e regulatie regulatie
e
Voorbee Ik wil niet Ik moet Ik moet gaan Ik ga zwemmen Ik zwem graag
ld gaan gaan zwemmen anders om fitter te
zwemmen zwemmen zullen anderen worden
van mijn zien dat ik niet
mama kan zwemmen
1.4. Kwalitatieve en kwantitatieve motivatie
De extrinsieke versus intrinsieke motivatie werd gaandeweg vervangen door autonome en
gecontroleerde motivatie. Waar vroeger alleen gesproken werd over de hoeveelheid motivatie
is nu ook de kwaliteit/type motivatie van belang. De autonome motivatie hangt samen met
psychologisch welzijn in het algemeen en positieve leeruitkomsten in het bijzonder.
Gecontroleerde motivatie blijkt samen te hangen met tal van negatieve leeruitkomsten
zoals grotere testangst en meer uitstelgedrag.
, 2. Het ABC van de basisbehoeften
De ZDT heeft als centraal uitgangspunt (Deci en Ryan, 2000) dat elk mens drie aangeboren
psychologische basisbehoeften heeft: Autonomie, competentie en verbondenheid.
Wanneer deze basisbehoeften vervuld zijn, zijn mensen kwalitatief/autonoom gemotiveerd.
Ze voelen zich eigenaar van hun gedrag en de kans is groter dat ze beter presteren. Ze
vertonen zelfgedetermineerd / zelfgereguleerd gedrag. Echter is de vervulling van de
basisbehoeften geen absolute garantie op autonoom gemotiveerd gedrag.
AUTONOMIE VERBONDENHEID COMPETENTIE
Het ervaren van Relationele De behoefte aan
psychologische verbondenheid en competentie staat
vrijheid. Eigenaar zijn het hebben van voor het gevoel een
van de eigen acties, goede en hechte activiteit met succes
dat het zichzelf kan relaties met de te kunnen uitvoeren.
en mag zijn. ander. Warm en (Zelf)effectiviteit.
Keuzevrijheid veilig leerklimaat
Hoe bevorderen als Autonomie Betrokkenheid en
Structurerende
LK ondersteunend warme leeromgeving
leerkrachtgedraginge
creëren n
Hoe ondermijnen als Controlerende Kille leeromgeving
Chaotische
LK leerkrachtstijl gedragingen
Praktische Data van de toets ‘Dat vind ik ook Individuele, positieve
voorbeelden laten kiezen moeilijk maar samen feedback schrijven
Leerlingenraad kunnen we dat’ Scaffolding
Boekbespreking op Sportdagen
eigen manier Verwelkomen aan
het begin van de les
2.1. Hoe werken aan autonomie1
Bij autonomieondersteunende leerkrachtstijl staat het stimuleren van het autonoom
functioneren van de leerling centraal. Het identificeren, voeden en opbouwen van interesses
en persoonlijke waarden van de leerlingen dragen bij tot de autonome-ondersteuning.
(Vansteenkiste)
o Identificeren: Het achterhalen van de innerlijke drijfveren van de leerling.
Luisteren en inspraak geven.
o Voeden: Het voeden van de interesses en de persoonlijke waarden van de
leerling.
o Opbouwen: Het opbouwen van nieuwe interesses en persoonlijke waarden. Een
zinvolle uitleg is van belang om het persoonlijk belang ervan te laten inzien
zodat ze hun kunnen identificeren met deze waarden.
Daar tegenover staat een controlerende leerkrachtstijl waar leerlingen verplicht worden
om bepaalde taken uit te voeren die de leerkracht oplegt. Bij deze onderscheiden we twee
categorieën: controlerende gedragingen en controlerend taalgebruik.
Bij controlerende gedragingen houdt de leerkracht de touwtjes in eigen handen en geeft
kritiek als de leerlingen niet handelen zoals gevraagd.
1
Tips: blz. 258-268
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur vickyleuckx. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €15,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
