Resume
Samenvatting Sociologie - Handelswetenschappen (KUL)
- Cours
- Economische Sociologie
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Dit document bevat alle slides en notities van het vak Sociologie. Veel succes!
[Montrer plus]
4 revues
Par: elenivandevenne • 3 année de cela
Par: poppeleontine • 3 année de cela
Par: frepop • 4 année de cela
Par: cedricdesomer • 4 année de cela
Aperçu du contenu
SOCIOLOGIEInhoudstafel
DEEL I. ELEMENTAIRE EENHEDEN VAN DE SOCIOLOGIE....................................................... 4
Hoofdstuk 1: Sociologie als wetenschap ...................................................................................... 4
STELLING 1: Wat sociologie niet is ................................................................................................................. 4
STELLING 2: Sociologie bestudeert sociaal handelen ..................................................................................... 4
STELLING 3: Sociologie bestudeert sociale feiten .......................................................................................... 6
STELLING 4: Sociologie is een product van sociologen in de samenleving ..................................................... 6
STELLING 5: Sociologie jaagt mythen ............................................................................................................. 8
STELLING 6: Sociologie is sociale theorie ..................................................................................................... 10
STELLING 7: Sociologie pakt sociale problemen empirisch aan ................................................................... 10
STELLING 8: Sociologie is een product van methodologische innovaties .................................................... 12
STELLING 9: Sociologie bestudeert de mens in de samenleving .................................................................. 13
STELLING 10: Sociologie bestudeert de samenleving in de mens ................................................................ 14
Hoofdstuk 2: Cultuur ................................................................................................................. 15
2.1 Het concept cultuur................................................................................................................................ 15
2.2 Sociale constructies ................................................................................................................................ 17
2.3 Normen .................................................................................................................................................. 18
2.4 Instituties................................................................................................................................................ 20
2.5 Deviantie ................................................................................................................................................ 21
Hoofdstuk 3: Sociale relaties en netwerken ............................................................................... 23
3.1 Groeperingen en sociale verbanden ...................................................................................................... 23
3.2 Cohesie, interdependentie en sociale solidariteit .................................................................................. 24
1 Durkheim: het cement van de samenleving ......................................................................................... 24
2 Tocqueville: het middenveld ................................................................................................................. 25
3 Cohesie in hedendaagse netwerkanalyse ............................................................................................. 26
3.3 Netwerken in de sociologie .................................................................................................................... 27
1 Georg Simmel: het begin van de netwerkanalyse ................................................................................ 27
2 Hedendaagse netwerkanalyse in de sociologie .................................................................................... 28
3.4 Van netwerk naar sociaal kapitaal.......................................................................................................... 29
Hoofdstuk 4: Macht, gezag en hulpbronnen............................................................................... 32
4.1 Macht en gezag ...................................................................................................................................... 32
4.2 Marx: ongelijkheid als economische macht ........................................................................................... 33
4.3 Weber: sociale sluiting ........................................................................................................................... 35
4.4 Kapitaal: vormen van beschikkingsmacht/kapitaal ................................................................................ 37
Hoofdstuk 5: Modernisering ...................................................................................................... 38
5.1 Inleiding .................................................................................................................................................. 38
5.2 Sociologie als geschiedenis .................................................................................................................... 38
5.3 Moderniteit als breuk ............................................................................................................................. 39
1. Gemeinschaft & Gesellschaft ............................................................................................................... 39
5.4 De benadering van de historische sociologie ......................................................................................... 41
1. Theoretisch .......................................................................................................................................... 41
2. Comperatief ........................................................................................................................................ 42
1
,Deel II: Tussen economie en sociologie ............................................................................. 45
Hoofdstuk 6: Het ontstaan van de sociologie ............................................................................. 45
6.1 Economie als wetenschap en als wetenschappelijk object .................................................................... 45
6.2 De Methodenstreit (Gustav Schmoller) ................................................................................................. 45
1 De historische economische school ...................................................................................................... 46
2 De “Methodenstreit” ............................................................................................................................ 46
6.3 De Franse receptie ................................................................................................................................. 47
6.4 De Duitse Sonderweg: Weber en de “Sozialökonomik” ......................................................................... 47
6.5 Besluit : ideaaltypische vergelijking ....................................................................................................... 48
Hoofdstuk 7: Kannibalisme en de imperialistische ambitie ........................................................ 49
7.1 Het economisch imperialisme: Gary Becker........................................................................................... 49
7.2 De “new economic sociology”: Mark Granovetter................................................................................. 53
Hoofdstuk 8: Diffusie en inspiratie ............................................................................................. 55
8.1 de “New institutional Economics” (D. North)......................................................................................... 55
Fase 1: jaren ’50 en ‘60 ............................................................................................................................ 55
Fase 2: jaren ‘70 ....................................................................................................................................... 56
Fase 3: jaren ’80 en later.......................................................................................................................... 57
Fase 4 ....................................................................................................................................................... 57
8.2 De rationale handelingstheorie .............................................................................................................. 57
1. Methodologisch individualisme (economie) ........................................................................................ 58
2. Rationele actoren (economie) ............................................................................................................. 58
3. Sociaal optimum (economie) ............................................................................................................... 58
4. Systeemevenwicht (economie) ............................................................................................................ 59
1. Sociaal kapitaal (sociologie) ................................................................................................................. 59
3. Nutswinst door verlies van controle .................................................................................................... 59
4. De sociale genese van rechten............................................................................................................. 60
Deel III: Elementaire eenheden van de economische sociologie ........................................ 61
Hoofdstuk 9: Economisch handelen en economische instituties ................................................. 61
9.1 Economisch handelen is meer dan marktruil ......................................................................................... 61
1 Wat is economisch handelen? .............................................................................................................. 61
2 Formele versus substantieve economie ............................................................................................... 61
3 Drie ideaaltypes .................................................................................................................................... 62
4 Casus: de enclave-economie à niet kennen ........................................................................................ 62
9.2 Economisch handelen is ingebed in het sociale ..................................................................................... 63
9.3 Economische structuren als historisch product ..................................................................................... 63
Hoofdstuk 10: Kapitalisme als economische organisatie ............................................................ 66
10.1 Wat kapitalisme (niet) is....................................................................................................................... 66
1. Marktruil gericht op winst ................................................................................................................... 67
2. Zelfsturend maar geconstrueerd systeem ........................................................................................... 67
10.2 Genese en dynamiek van het kapitalisme ............................................................................................ 68
1 Het westen en de rest ........................................................................................................................... 68
2 Kolonisering van de leefwereld............................................................................................................. 69
10.3 Kapitalisme of kapitalismes? ................................................................................................................ 70
1 Webers typologie .................................................................................................................................. 70
2
, Hoofdstuk 11 : Reciprociteit en giftrelaties ................................................................................ 72
11.0 Inleiding ................................................................................................................................................ 72
11.1 De oorsprong van reciprociteit: Mauss over de gift ............................................................................. 73
11.2 Grootschalige giftsystemen: evergetisme ............................................................................................ 74
11.3 Giften onder het kapitalisme ............................................................................................................... 75
Hoofdstuk 12 : Staatse Redistributie .......................................................................................... 76
12.0 Inleiding: de staat en redistributie ....................................................................................................... 76
12.1 Ontstaan van de staat: de belastingstaat ............................................................................................. 77
12.2 De welvaartsstaat: origine en typologie ............................................................................................... 79
EXAMEN
Drie soorten vragen (elke 1/3!)
1. Concepten (4) :
- 2 begrippen uitleggen / definitie / …
- 2 begrippen uitleggen aan de hand van een eigen voorbeeld,…
2. Meerkeuzevragen (10) = je begint met -2,5 en per juist antwoord + 1,5
3. Inhoudsvraag (1)
4. Excellentievraag open sociologisch commentaar op tekst
à vraag die enkel wordt verbeterd bij 12/20
3
, DEEL I. ELEMENTAIRE EENHEDEN VAN DE SOCIOLOGIE
Hoofdstuk 1: Sociologie als wetenschap
STELLING 1: Wat sociologie niet is
Sociologie is geen anti-economisme.
Anti-economisme = elke kritiek die zich verzet tegen de fundamenten van de economische
wetenschap die bestaat binnen de sociologie, maar ook elders. Omgekeerd hebben vele sociologen
ook een vruchtbare wisselwerking met economische theorieën: Sociologie is geen tegenstelling met
de economie, maar geeft een andere visie op de werkelijkheid.
Sociologie is geen socialisme.
Socialisme is een politieke ideologie (met marxistische achtergrond); sociologen hebben vele
politieke ideologieën (waaronder socialisme), maar de sociologie als wetenschap heeft geen
ideologie of politiek programma.
à Geeft consistente maar ook valide verklaringen
Anekdote : student die steeds socialisme schreef in plaat van sociologie
Sociologie is meer dan een verhaal.
Een verhaal is een uitleg, zoals het gebeurd zou kunnen zijn, zoals een model. Het is een nuttige stap
naar een wetenschappelijke verklaring, maar niet voldoende. Kan nooit meer zijn dan een basis voor
empirische toetsing. Economen hebben liever verhaaltjes dan sociologen.
Sociologie ó Economie :
Sociologen gaan makkelijker buitenstappen en zelf de dingen waarnemen, economen daarentegen
gaan eerst vanalles berkenen en uitwerken achter hun bureau (geformaliseerd).
à Sociologie streeft naar consistente en valide verklaringen
Sociologie praat het verwerpelijke niet goed.
De sociologie maakt zelf geen onderscheid tussen goed en kwaad, maar is wel geïnteresseerd in wat
mensen als goed en fout beschouwen, hoe en waarom sommigen deze ‘regels’ overtreden.
Sociologische verklaringen kunnen relevant zijn voor morele oordelen, maar ze vervangen ze niet.
à Sociologen proberen soms een uitleg te vinden waarom mensen stelen of prostitutie onderzoeken
= wordt vaak slecht gezien terwijl ze gewoon proberen om hun gedrag te begrijpen.
Bv. Sociologie kan helpen om iets te begrijpen: “Nu begrijp ik waarom ik dief,… ben”
STELLING 2: Sociologie bestudeert sociaal handelen
à Hoe zijn mensen met elkaar verbonden?
à Hoe interageren mensen met elkaar?
= PROBEREN DE MAATSCHAPPIJ TE BEGRIJPEN
“Het sociale” verwijst naar:
A. Sociaal handelen
B. Sociale feiten (zie stelling 3)
Let op! zelfde ‘gedraging’ behoort tot verschillende
deelverzamelingen (ademen, bidden)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur studenthw87. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
53022 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans