samenvatting/ uitwerking colleges van psychologie voor de toets van leerjaar 1 in kwartiel 4. In dit document worden: stress, oorzaak en gevolgen, stress en gezondheid, persoonlijkheid, pijn, ziek worden en hulp zoeken, gezondheidsgedrag leren, Health beliefs en intenties en gedragsverandering mode...
Inhoudsopgave
Stress, oorzaak en gevolgen...........................................................................................................................................1
Stress en gezondheid........................................................................................................................................................6
Ziek worden en hulp zoeken.......................................................................................................................................15
Health beliefs en intentions.........................................................................................................................................22
Gedragsveranderingsmodellen in de fysiotherapie...........................................................................................26
Stress, oorzaak en gevolgen
Welke componenten spelen een rol bij stress?
, Belasting: Eisen situatie (stressor) (fysiek/ psychologisch/ sociaal)
Cognitieve appraisal: inschatting/ evaluatie situatie
Belastbaarheid: Persoons (hulp)middelen voor coping
Stress: als (eigen) opgelegde belasting hoger is dan de belastbaarheid
Stressoren (belasting)
Persoon:
o Ziekte (ernst en leeftijd)
Oudere: minder vechtlust
Kind: minder appraisal
o Conflict (keuze maken):
Meerdere/ tegengestelde keuzemogelijkheden verkeerde
Verkeerde keuze negatieve en ernstige gevolgen
*
Leeftijd:
- Mogelijkheid lichaam om te vechten tegen ziekte verminderd bij ouder worden
- Betekenis ernstige ziekte veranderd met leeftijd (kind begrijpt minder: appraisal
minder toekomstgericht)
Conflict stressvol bij: meerdere keuzemogelijkheden, tegengestelde gelijke
motivatiekrachten, verkeerde keuze kan leiden tot negatieve en ernstige gevolgen
(condities die vaak voorkomen bij grote beslissingen over gezondheid)
Sociale omgeving:
o Familie:
Nieuw familielid (bijv. Huilbaby)
Scheiding
Ziekte en dood
Misbruik
o Omgeving/ cultuur/ maatschappij:
Thuis/werk/school
(Natuur)ramp
*
Scheiding: veranderingen sociaal, woonomgeving, financieel
Chronisch ziek kind: verzorgingstijd, verminderde vrijheid, moeilijke beslissingen, dure
medische kosten, andere kinderen minder aandacht
Zieke volwassene: kostwinner (financiële problemen), verminderde tijd en persoonlijke
vrijheid (verandering sociale contacten), verandering familierollen
Ernstig zieke volwassene/sterven familielid: leeftijd zieke (dwarsbomen hoop,
verwachtingen voor de toekomst, verlies rol/identiteit), leeftijd kinderen (verschillend
begripsniveau)
Werk: eisen (hoeveelheid, duur en soort werk, evaluatie werkprestaties),
verantwoordelijkheid mensenlevens, fysieke omgeving, ervaren onvoldoende controle,
slechte sociale contacten, ervaren onvoldoende erkenning/bevordering, verlies van
werk, pensioen
Omgeving: veel mensen in lawaaierige omgeving, vervuiling/bedreiging, natuurrampen,
gijzeling/kindermishandeling
Natuurramp: levensbedreigend, oncontroleerbaar, ongrijpbaar
, Cognitieve appraisal (Lazarus)
Gebeurtenis is niet stresserend, dit is afhankelijk van je gedachten over de gebeurtenis
Primaire taxatie:
o Betekenis situatie (ernst/ vatbaarheid voor gezondheid):
Ongevaarlijk
Bedreigend
Uitdagend
Secundaire taxatie:
o Kan ik er iets aan doen?
o (Aanwezige coping middelen)
Coping
Manier van managen/omgaan met de stressgebeurtenis: ingeschatte
echte/ervaren verschil (appraisal) tussen Belasting (eisen) en belastbaarheid
(copingmiddelen)
Belatbaarheid (copingmiddelen):
o Fysiek (geld, zorg)
o Persoonlijkheid (vaardigheden)
o Sociaal (netwerk)
Emotie georiënteerd (E-coping):
o Gedrag gericht op anders aankijken tegen situatie (interpretatie) als
situatie te veranderen lijkt
Probleem-georiënteerd (P-coping)
o Gedrag gericht op zoeken oplossingen (handelen) als situatie te
veranderen lijkt
Actieve stijl:
o Informatie/ steun zoeken
o Instelling veranderen
Passieve stijl:
o Lijdzaam ondergaan
Vermijdende stijl:
o Kop in het zand steken
Acute stress reactie:
Adaptief alarmsysteem bij (dreigend) controleverlies overlevingsmechanisme
bij noodsituaties
Deze lichamelijke stressreactie zorgt ervoor dat er zoveel mogelijk energie vrijgemaakt
wordt voor een vecht- of vluchtreactie
Fysiologische reactie:
o Versnelde HF en ademhaling, stijging RR, transpireren en verhoogde
spiertonus reactieve respons autonome zenuwstelsel en endocriene
(hormoon)stelsel
Gedragsmatige reacties:
o Vechten: controle behoud
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur maritwinkels. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
