Resume

Ziektemechanisme - Samenvatting Leerstof + lesnotities van Raf Sciot

0 fois vendu

Cours
Ziektemechanismen (E06Y2B)

Établissement
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

Uitgebreide samenvatting van de leerstof en lesnotities van het onderdeel van Raf Sciot, binnen het vak ziektemechanisme.

[Montrer plus]

Aperçu 3 sur 26 pages

Voir l'exemple

Publié le 11 mars 2025
Nombre de pages 26
Écrit en 2024/2025
Type Resume

ziektemechanisme
raf sciot
3de bachelor geneeskunde kul

€6,49

Ajouter au panier

Enregistrer

Garantie de satisfaction à 100%
Disponible immédiatement après paiement
En ligne et en PDF
Tu n'es attaché à rien

HOOFDSTUK 1: ZIEKTE EN DIAGNOSE:

Pathologische ontleedkunde houdt zich bezig met het bestuderen en diagnosticeren van ziekten, gebruik
makend van morfologische/genetische kenmerken van deze ziekte.
→ niet alle ziekten gaan gepaard met structurele afwijkingen die dmv. morfologische methoden kunnen
benaderd worden.
Morfologie centreert zich vooral op niveau v organen, weefsels en cellen, met uitbreiding naar het niveau
v/d macromoleculen.

WAT IS EEN ZIEKTE? WAT IS EEN DIAGNOSE? DE ROL VAN DE HISTOPATHOLOGIE?
Een ziekte: een min of meer scherp omschreven entiteit van suboptimaal functioneren. Aan deze entiteit
wordt de naam van de ziekte gegeven.
Diagnose: proces, zoektocht of strategie gebruikt in het interpreteren v/d klacht v/d patiënt naar de
identi catie v/d ziekte toe OF het eindpunt v/d zoektocht naar wat de pt scheelt: het benoemen van de
ziekte.

In het bereiken van een diagnostisch eindpunt is het pathologisch anatomisch onderzoek cruciaal, maar er
zijn wel enkele beperkingen:
1. Niet alle ziekteprocessen hebben morfologische (pathologisch anatomische) uitdrukkingsvormen; bv
hartritmestoornissen kan men niet onder de microscoop vaststellen.
2. Morfologische uitdrukkingsvormen leiden niet noodzakelijk tot een speci eke diagnose; sommige
letsels komen bij zeer veel aandoeningen voor.
3. Het probleem van veralgemening (representativiteit)
4. Niet alle letsels aanwezig in het gepreleveerde weefsel worden gevonden.
→ naarmate het te zoeken letsel kleiner is, wordt de trefkans kleiner
→ de kans op ontdekken van tumorcellen wordt groter naarmate ze meer aberrant zijn tov. de andere
cellen, in een groepje gaan liggen, en naarmate de onderzoeker beter getraind is.
5. Soms is het onderzoek te vroeg dat het letsel zich in een prediagnostisch stadium voorkomen.

METHODES IN DE PATHOLOGIE:
De morfologische onderzoeken vertrekken v/e staal dat macro- of microscopisch onderzocht wordt.
Dit staal bestaat uit losse cellen (cytologie), een klein weefselfragment (biopsie), een weefsel of orgaan
verkregen door operatie (resectiespecimen) of na overlijden een volledig lichaam (autopsie).
Elk type van onderzoek heeft zijn beperkingen. Daarom is het belangrijk dat de patholoog anatoom de
beste strategie voor het onderzoek kiest.

Cytopathologie:
De relevantie van de cytopathologie is dat men met het afschrapen van cellen v/e mucosa, of het
verzamelen v cellen uit een weefsel dmv aspiratie via een jne naald diagnosen kunnen stellen.
Deze techniek maakt gebruik van afwijkende kenmerken v/h cytoplasma en v/d kernen van cellen die deel
uitmaken van tumoren.

Voordelen:
- een snel, weinig ingrijpende methode, aangezien er slechts een aantal cellen worden weggenomen
- Betrouwbaar screeningsonderzoek, als het wordt uitgevoerd door een ervaren cytoloog
Nadelen:
Een cytologisch onderzoek is beperkt tot het staal dat verkregen werd, en tot het ogenblik waarop het
staal verkregen werd. Als gevolg hiervan kan men stellen dat volgende problemen kunnen ontstaan:
- Sampling error: het staal is op de verkeerde plaats genomen, de punctie bevat geen cellen vh letsel.
- Technische problemen: het staal is niet goed ge xeerd, uitgestreken of bewerkt.
→ om dat te voorkomen moet men instructies voor staal-afname vragen aan de patholoog die het staal
zal onderzoeken en deze nauwkeurig opvolgen
- Interpretatieproblemen: kenmerkende cellen kunnen niet worden opgemerkt in het staal. Niet alle
tumoren laten zich diagnosticeren dmv cytologisch onderzoek. Indien een diagnose kan worden
gesteld, kan men meestal weinig info verwerven over de stadiëring (vordering) van het letsel.

fi fi fi fi

,Histopathologie:
Histopathologie vertrekt van weefsels die hetzij verkregen zijn door prelevaties (wegname) tijdens
diagnostische ingrepen, dmv een biopsietang of naald, hetzij door resectie van 1 of meerdere organen of
gedeelten van organen (resectiestukken).
Van de resectiestukken wordt eerst een macroscopisch onderzoek gedaan. Uit het orgaan worden
prevelementen genomen die verder bewerkt worden.

Autopsie:
De autopsie of lijkschouwing bestaat uit een uitwendige schouwing en een inwendige schouwing of sectie.
→ de organen worden uit het lijk verwijderd, geïnspecteerd en weefselfragmenten worden ge xeerd voor
microscopisch onderzoek.
Na de autopsie wordt het lichaam gesloten en opnieuw opgebaard zodat uitwendig geen schade aan het
opgebaarde lichaam v/d overledene merkbaar is.

De autopsie kan pas doorgaan door de uitdrukkelijke wil v/d nabestaanden, meestal wordt dan ook een
toelating gevraagd door de behandelende arts vooraleer een aanvraag tot autopsie aan de patholoog
wordt gericht.
Een zekere sereniteit rond dit ganse gebeuren is essentieel.

Indicaties voor autopsie:
- Medicolegaal:
Verdacht of gewelddadig overlijdens geven aanleiding tot een autopsie.
Gerechtelijke autopsies worden niet uitgevoerd tenzij bij vordering door het parket. Een toelating tot
lijksbeschouwing wordt niet gevraagd aan de nabestaanden.
- Klinisch/wetenschappelijk
Autopsie voor klinisch of wetenschappelijke doelstellingen mogen enkel gebeuren indien het lijk
vrijgegeven werd door het parket. Bij overlijden ten gevolge van ziekte kan het nuttig zijn een aantal
onbegrepen elementen uit het dossier te veri ëren. Een autospie zal dan worden aangevraagd.

Klinische en sociale relevantie van autopsie:
- Vaststellen van doodsoorzaak
- Controle op de juistheid van de klinische diagnose
- Wetenschappelijk onderzoek naar samenhang en oorzaken van ziekten
- Epidemiologie: correcte statistieken ivm. incidentie van een aantal ziekten en hun voorstadia.
Ondanks de grote vooruitgang in de technische en beeldvormende onderzoeken tijdens de laatste
decennia blijkt dat in ± 30% vd autopsies relevante afwijkingen gevonden worden die niet
gediagnosticeerd werden tijdens het leven.

fi fi

, HOOFDSTUK 2: CELPATHOLOGIE: CELLULAIRE ADAPTATIE ALS REACTIE OP CELBESCHADIGING:

Het fundamentele doelwit vd pathologische ontleedkunde als wetenschap is de cel. Dit hebben we te
danken aan Rudolf Virchow die in 1858 beweerde dat een ziekteproces slechts kan begrepen worden als
het resultaat v de afwijking(en) v de cel(len).

REVERSIBELE BESCHADIGING:
De reacties of vormen van celletsels zijn omkeerbaar; dwz dat wnr de beschadigende prikkel niet te intens
is of niet te lang duurt dat de cel in staat is zichzelf te herstellen.
Een langdurige subletale beschadiging v cellen leidt tot adaptatiereacties v/d cel in het vijandig milieu.

Atro e:
Atro e: een vermindering vd afmetingen en vd functie van de cel.
→ de cel adapteert zich door een aantal functies af te sluiten zodat het energieverbruik minimaal wordt.
→ de aminozuur opname, het zuurstofverbruik en de eiwitsynthese zullen dalen
→ gaat gepaard met oa een vermindering vh # mitochondria, ER en cytoplasmatische lamenten

Atro e komt voor onder een aantal omstandigheden:
- verminderde prikkeling van de cel:
→ immobilisatie van een lidmaat, waardoor de spier niet meer kan bewegen leidt tot atro e van de
spiercellen
- verminderde toevoer van bloed (ischemie) en zuurstof:
→ verminderde circulatie van de hersenen leidt tot hersenatro e
- onvoldoende aanvoer van voedingssto en.
→ ondervoeding veroorzaakt atro e in de spiercellen.
- onderbreken van tro sche signalen: de tro sche signalen zijn hetzij hormonaal (TSH, FSH, ACTH,…),
hetzij neuraal (onderbreken van zenuwbanen).
Tro sche: met betrekking tot de voeding van de weefsels
- voortdurende beschadiging:
→ sigarettenrook veroorzaakt een atro e van de slijmvliezen van de mond en pharynx.
→ een continue verhoogde druk in de sinusoïden van de lever (door hartdecompensatie) veroorzaakt
atro e van de hepatocyten.
- verouderen: dit gaat gepaard met atro e van tal van organen, door atro e (en verdwijnen) van cellen. De
oorzaken hiervan zijn talrijk, en ischemie is zeker één ervan.
- occlusie (afsluiting) van een lozingsgang van een exocriene klier leidt tot atro e van de kliercellen. Bij
blijvende ligatie plegen de cellen zelfmoord door apoptose.

Hypertro e:
Hypertor e: een toename vd afmetingen van de cel + toename vd functionele capaciteit vd cel (activatie).
→ Oorzaak: omgekeerde vd atro e: gevolg van tro sche signalen of v overdreven functionele belasting.
- fysiologische hypertro e: hormonale signalen leiden tot hypertro e van de cellen.
→ bv sex hormoon zorgt voor hypertro e van de geslachtsorganen tijdens de zwangerschap
→ hormonale stimuli in de puberteit → hypertro e van cellen
- ↑ functionele belasting
→ een fysiologische hypertro e van de skeletspier wordt verkregen door fysiologische belasting en
training van deze spier.
→ chronische overbelasting van de hartspier (door verhoogde perifere weerstand, zoals hypertensie)
leidt tot een pathologische hypertro e van de spiervezels vh hart.
- overvoeding leidt tot hypertro e (en hyperplasie) van vetcellen
De mechanismen v celhypertro e houden verband met: ↑ synthese v eiwitten → dus activatie v # genen.
→ sommig van deze genen houden verband met het reguleren van groeifactoren, die ook tussenkomen in
het ontstaan v tumoren.

Hyperplasie:
Hyperplasie: toename # cellen in een weefsel of een orgaan.
→ de cellen van het betrokken weefsel kunnen gaan delen

Hyperplasie en hypertro e gaan vaak samen. De oorzaken v beide fenomenen zijn dan ook vaak hetzelfde.

fififi fi fi fi fi fifi fi fifi fi fififf
fi fi fi fi fi fi fi fi fi fi

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur LouDeSmetVanDamme. Stuvia facilite les paiements au vendeur.