GEGARANDEERD GESLAAG (EERSTE ZIT = 14 op 20)
samenvatting van basisbegrippen van het recht, vak voor de studenten van de eerste bachelor rechten ugent, gegeven door Gerd Verschelden.
BASISBEGRIPPEN VAN
HET RECHT
Academiejaar 2019-2020
,INHOUD
hoofdstuk 1: het recht; een geheel van gedragsregels?.....................................................6
enkele definities.............................................................................................................. 6
centrale elementen in het begrip recht...........................................................................6
een geheel van gedragsregelen met bijkomende institutionele voorschriften..............7
rechtsregelen worden opgelegd door de maatschappij................................................7
het doel van rechtsregelen: de ordening van de maatschappij....................................7
rechtsregelen worden gehandhaafd door of krachtens het maatschappelijk gezag.....8
synthese....................................................................................................................... 8
hoofdstuk 2: relativiteit van deze benadering.....................................................................8
hoofdstuk 1: rechtssubjecten.............................................................................................. 9
begrippen........................................................................................................................ 9
fysieke personen........................................................................................................... 10
rechtspersonen.............................................................................................................. 11
begrip en bestaansreden............................................................................................ 11
rechtspersonen versus samenwerkingsverbanden zonder rechtspersoonlijkheid.......11
soorten rechtspersonen.............................................................................................. 12
ontstaan en einde van de rechtspersoon(lijkheid)......................................................13
tegenwerpelijkheid van het bestaan van de rechtspersoon aan derden.....................14
bekwaamheid................................................................................................................... 14
begrippen...................................................................................................................... 14
de bekwaamheid van fysieke personen.........................................................................14
genotsbekwaamheid.................................................................................................. 14
handelingsonbekwaamheid........................................................................................15
sanctionering van het stellen van rechtshandelingen bij onbekwaamheid.................16
bekwaamheid raakt de openbare orde.......................................................................18
de bekwaamheid van rechtspersonen...........................................................................18
genotsbekwaamheid.................................................................................................. 18
handelingsbekwaamheid............................................................................................ 19
hoofdstuk 3: rechtshandelingen........................................................................................ 20
inleiding......................................................................................................................... 20
geldigheid van rechtshandelingen.................................................................................20
de geldigheidsvereisten.............................................................................................. 20
conformiteit van de rechtshandeling met dwingende rechtsregelingen. onderscheid
tussen dwingend en aanvullend recht........................................................................22
organisatie van de controle op geldigheid van de rechtshandeling............................23
nietigheid van rechtshandelingen..................................................................................23
de nietige rechtshandeling bestaat tot zolang ze niet werd vernietigd.......................23
1
, gevolgen van de nietigverklaring...............................................................................23
onderscheid tussen relatieve en absolute nietigheid..................................................24
tegenwerpelijkheid van rechtshandelingen...................................................................25
het beginsel van de relativiteit van de rechtshandeling.............................................25
relativering................................................................................................................. 25
bijkomende voorwaarden voor de tegenwerpelijkheid................................................26
vertegenwoordiging bij rechtshandelingen....................................................................26
maatschappelijke funcitie; begrip...............................................................................26
grondslagen van vertegenwoordigingsbevoegdheid...................................................27
de toerekening van rechtsgevolgen bij vertegenwoordiging......................................27
de vorm van rechtshandelingen....................................................................................29
het beginsel van het consensualisme.........................................................................29
soorten wilsuiting....................................................................................................... 29
soorten vormen.......................................................................................................... 30
de functie van de vorm............................................................................................... 31
soorten rechtshandelingen............................................................................................ 33
naar het aantal betrokken personen...........................................................................33
naar de invloed op de subjectieve rechten.................................................................33
vormelijke en vormvrije rechtshandelingen................................................................34
toetreding tot juridische instellingen en open rechtshandelingen..............................35
naar de invloed op het vermogen...............................................................................35
hoofdstuk 4: aansprakelijkheid......................................................................................... 36
begrip en situering......................................................................................................... 36
soorten aansprakelijkheid.............................................................................................. 36
onderscheid strafrechtelijke en burgerrechtelijke aansprakelijkheid..........................36
onderscheid contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid...........................37
onderscheid enkelvoudige en samengestelde aansprakelijkheid................................38
onderscheid schuldaansprakelijkheid en objectieve aansprakelijkheid.......................38
grondslagen van extracontractuele aansprakelijkheid...................................................38
de schuldaansprakelijkheid........................................................................................38
objectieve (of foutloze) aansprakelijkheid..................................................................40
schade........................................................................................................................... 42
causaal verband............................................................................................................ 43
equivalentieleer versus theorie van de adequate oorzaak.........................................43
samenloop van oorzaken............................................................................................ 44
gevolgen van de extracontractuele aansprakelijkheid...................................................45
hoofdstuk 5: rechtsmisbruik.............................................................................................. 45
de beperking van de uitoefening van subjectieve rechten.............................................45
2
, wettelijke beperkingen............................................................................................... 45
zorgvuldigheidsnorm.................................................................................................. 45
rechtsmisbruik............................................................................................................ 46
de ontwikkeling van de leer van het rechtsmisbruik......................................................46
de gevolgen van rechtsmisbruik....................................................................................47
hoofdstuk 6: subjectieve rechten......................................................................................47
begrip en nut................................................................................................................. 47
inleiding van de subjectieve rechten volgens het rechtsobject......................................48
politieke en burgerlijke rechten..................................................................................48
patrimoniale en extrapatrimoniale rechten................................................................48
hoofdstuk 7: duurzame ontwikkeling................................................................................54
internationaal kader...................................................................................................... 54
federaak juridisch kader................................................................................................ 55
federale beleidsvisie op lange termijn........................................................................55
actoren op federaal niveau......................................................................................... 55
federale plannen en rapporten voor duurzame ontwikkeling......................................56
duurzame ontwikkelingseffectbeoordeling via voorafgaande
regelgevingsimpactanalyse........................................................................................56
vlaams juridisch kader................................................................................................... 56
organisaties en burgers procederen voor het klimaat: de klimaatzaken als voorbeeld..56
duurzaamheid aan de Ugent en in de rechtenopleiding.................................................56
hoofdstuk 1: de magistraat............................................................................................... 57
hoofdstuk 2: het gerechtspersoneel..................................................................................58
de griffier....................................................................................................................... 58
de referendaris.............................................................................................................. 58
de parketjurist............................................................................................................... 59
hoofdstuk 3: de advocaat................................................................................................. 59
hoofdstuk 4: de gerechtsdeurwaarder..............................................................................59
hoofdstuk 5: de notaris..................................................................................................... 60
hoofdstuk 6: de bedrijfsjurist............................................................................................ 60
hoofdstuk 7: de overheidsjurist......................................................................................... 61
hoofdstuk 8: de jurist in academia....................................................................................61
hoofdstuk 1: inleiding....................................................................................................... 63
hoofdstuk 2: bronnen van burgerlijk procesrecht..............................................................65
grondwet....................................................................................................................... 66
gerechtelijk wetboek..................................................................................................... 66
bijzondere wetgeving..................................................................................................... 67
algemene beginselen van behoorlijke procesvoering....................................................67
3
, recht van toegang tot de rechter................................................................................67
hoor en wederhoor – rechten van verdediging...........................................................68
onpartijdigheid van de rechter...................................................................................68
onafhankelijkheid van de rechter...............................................................................68
motivering van de uitspraak.......................................................................................69
redelijke termijn......................................................................................................... 69
beschikkingsbeginsel – partijautonomie.....................................................................69
rechtspraak................................................................................................................... 71
rechtsleer...................................................................................................................... 72
internationaal en supranationaal recht..........................................................................72
gebruiken...................................................................................................................... 72
hoofdstuk 3: organisatie en bevoegdheid van de internrechtelijke rechtscolleges...........72
algemeen....................................................................................................................... 72
organisatie en bevoegdheid van de rechtscolleges van de rechterlijke macht..............73
inleiding...................................................................................................................... 73
vredegerecht.............................................................................................................. 77
politiegerecht............................................................................................................. 77
rechtbank van eerste aanleg......................................................................................78
arbeidsrechtbank........................................................................................................ 81
ondernemingsrechtbank............................................................................................. 81
arrondissementsrechtbank......................................................................................... 83
voorzitter van de rechtbank.......................................................................................83
hof van assisen........................................................................................................... 84
hof van beroep........................................................................................................... 84
arbeidshof.................................................................................................................. 85
Hof van Cassatie......................................................................................................... 85
openbaar ministerie.................................................................................................... 86
hoge raad voor de justitie........................................................................................... 88
instituut voor gerechtelijke opleiding.........................................................................89
adviesraad van magistratuur......................................................................................89
hoofdstuk 4: rechtspleging............................................................................................... 90
voorwaarden voor de rechtsvordering...........................................................................90
soorten vorderingen...................................................................................................... 91
inleiding van de vordering............................................................................................. 92
inleidende zitting........................................................................................................... 93
het in staat stellen van de zaak.....................................................................................93
rechtsdag....................................................................................................................... 94
beraad en uitspraak....................................................................................................... 95
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lexspecialis. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,98. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
