Resume

Strafrecht samenvatting UA

0 fois vendu

Cours
Strafrecht

Établissement
Universiteit Antwerpen (UA)

Dit is een samenvatting van het vak Strafrecht gedoceerd door Joëlle Rozie. Dit bevat zowel lesnotities, powerpoint als de oplossingen van de oefeningen. Voor een goedkopere prijs, mag je me altijd privé sturen!

[Montrer plus]

Aperçu 4 sur 118 pages

Voir l'exemple

Publié le 24 mars 2025
Nombre de pages 118
Écrit en 2024/2025
Type Resume

straf

ama1287 Membre depuis 4 mois 28 documents vendus

€10,46

Ajouter au panier

Enregistrer

Garantie de satisfaction à 100%
Disponible immédiatement après paiement
En ligne et en PDF
Tu n'es attaché à rien

STRAFRECHT
WAT IS HET NUT VAN HET STRAFRECHT?
 Beschermen SL, voorkomen dat de dader nog eens in fout gaat
 Persberichten  benader met kritische geest; vermoeden van onschuld

Bediende van bakkerij riskeert celstraf voor diefstal van geld
uit kassa: “Het gaat om 30.000 euro”

Huisarts riskeert 30 maanden voor aanranding van patiënte
tijdens huisbezoek maar ontkent: “Zij heeft mij verleid”

Man die Yves (37) doodstak na zeven jaar voorwaardelijk
vrij: “Dat is tegenwoordig de prijs van een mensenleven”
 Aan het strafrecht worden onterechte kenmerken toegekend:
ongenuanceerd, repressief, fouten, flirten met vermoeden van onschuld ->
gevaar voor PUNITIEF POPULISME (invoeren van doodstraf bv. als er iets
erg gebeurt, maar België is lid van raad van Europa; lijfstraffen zijn ook
een vorm van onmenselijkheid die nooit mogen worden gevoerd)
 Men vermoed dat zwaardere straffen voor lage recidive zirgen, maar door
wetenschappelijk onderzoek zien we eigenlijk meer risico op herval  en
plus moet je niet zo denken want iedereen komt uiteindelijk toch vrij
 Repressief kenmerk: door media/ politiek, maar strookt niet met de
werkelijkheid
 Zware straffen zijn contra-productief
o 1ste persbericht: niet in overeenstemming met vermoeden van
onschuld + andere mogelijkheden + “celstraf toekennen” is geen
juridisch begrip, maar “gevangenisstraf” (die als ultimum
remedium wordt gebruikt)
o 2de persbericht: als je kijkt naar seksuele wet, vind je geen 30
maanden  geeft indruk dat de arts ak veroordeeld wordt, dus niet
in overeenstemming met vermoeden van onschuld + aanranding
wordt niet gebruikt, aantasting beter
o 3de persbericht: toezicht van invrijheidstelling uitgeoefend door OH,
kans op recidive groter zonder voorwaardelijke invrijheidssteling
(zegen ter bescherming van de maatschappij)
 Actualiteit
o “Vrouwen in Afghanistan mogen niet meer publiekelijk praten,
zingen of voordragen. De regels zijn een uitwerking van de
ultrastrikte sharia die geldt in Afghanistan (25 augustus 2024)” 
onmogelijk in België, gebonden door verdragsstaten van de Raad
van Euroopa
o “Laten leeglopen van autobanden voortaan strafbaar in
Antwerpen. Wie vanaf begin oktober nog zo’n actie onderneemt,
bijvoorbeeld als deel van een protest tegen SUV’s, mag een GAS-
boete verwachten (16 september 2024)” gasboetes zijn
bestuurlijke sancties: geen strafrecht, maar een concurrentieel
handhavingsmechanisme

STRAFWETBOEK 1867 (BELGIË INTUSSEN ONAFHANKELIJK)

,  Vóór 1867: Code Napoléon
 Nederland nooit erin geslaagd om hun SW naar ons te brengen
 Haus (U Gent) en Nypels (U Luik) hebben bijgedragen tot het mogelijk
maken ervan, maar in grote mate erfenis/ overnamye van Code Napoléon
 Geen visie over doelstellingen die met bestraffing worden nageleefd
 Klassieke leer
o Schuldbegrip staat centraal. Elkeen heeft keuze tussen het goede
en het kwade
o Als je terug in criminaliteit hervalt, krijg je nog zwaardere straffen
dan de eerste keer
 Doelstelling van de bestraffing = vergelding (extra pijn doen), intimidatie
en preventie
 Intussen gewijzigd, aangevuld -> onleesbaar kluwen
 Veel rechtsfiguren hebben geen wettelijke basis (bv. dwaling), veel
straffen zijn artificieel (bv. door correctionalisering), archaïsch taalgebruik
(waarvoor staan bepaalde begrippen?), geen voeling met
wetenschappelijk onderzoek,…

NIEUWE WETBOEK
 Commissie tot hervorming van het strafrecht
o Vierde poging sinds 1979 (Châtel&D’Haenens; Legros; Holsters)
o Damien Vandermeersch, Joëlle Rozie en Jeroen De Herdt
 Publicatie: Belgisch Staatsblad 8 april 2024
 In werking: 2 jaar na publicatie: 8 april 2026
 Nog wachten op Strafuitvoeringswetboek
 Nieuwe strafwetboek
o ACCURAAT = garantie voor rechtszekerheid; rechtsregels zijn
afgestemd op invulling van de rechtspraktijk; als wetgever heb je
ene billijk en rechtvaardig arsenaal voor zowel de dader als het
slachtoffer
o COHERENT = vlotte toepassing op concrete situaties
o EENVOUDIG = iedereen wordt geacht de strafwet te kennen

GEVANGENISSTRAF ALS ULTIMUM REMEDIUM
 Grote aandacht voor resocialisatie en herstel
 MAAR politiek heeft laatste woord:
o Nog steeds strenge recidiveregels: strenger in nieuw wetboek dan
in actueel wetboek
o Nog steeds TBS (terbeschikkingsstelling) /verlengde opvolging
 De bestraffingspijlers
o Visie over de doelstellingen van de straf
o Gevangenisstraf als ultimum remedium
o Gelijkwaardige straffen, maar oog voor proportionaliteit en
individualisering van de bestraffing (andere standpunt, bv. moord
kan een suïcidepact zijn, maar ook een partner die al jaren fysiek
mishandeld werd en beslist heeft zijn agressieve partner te
vermoorden; dus je moet elke zaak afzonderlijk bepalen en niet al
te veel veralgemenen)
o Gediversifieerd straffenpalet met strafniveaus
o Nieuwe vormen van bestraffing
o Strafuitvoeringsrechtbank (SURB) als centrale uitvoeringsinstantie:
gevangenisstraf wordt gezien als uitgangsstraf

,BEGRIPSBEPALING STRAFRECHT
 Niet gemakkelijk  plaats- en tijdgebonden
o Strafrecht beoogt de handhaving van een aantal waarden in een
bepaald land op een gegeven ogenblik, bv. Afghanistan
o Gefederaliseerd straf recht: gewesten hebben de bevoegdheid om
straffen uit te spreken, bv. dierenwelzijn, dus het is niet enkel op
federaal niveau
 Werkdefinitie:
o Het strafrecht is het geheel van rechtsregels die bepaalde
gedragingen strafbaar stellen en sancties bepalen die op de
daders toepasselijk zijn
 3 sleutelbegrippen
o Misdrijf: algemene term, niet langer een driedeling (misdaad,
wanbedrijf en overtreding); een gedrag waarop de wet een sanctie
stelt, niet alles wat moreel verwerpelijk is, is een misdrijf
 Legaliteitsprincipe= wettelijke basis om van strafrecht te
kunnen spreken
 Belastingontduiking is misschien moreel verwerpelijk, maar
niet strafbaar; net zoals een lijk verbergen
o Dader (= persoon)
 Natuurlijke persoon (geen dieren, wel bv. een instrument
van een misdrijf) en geen strafrechtelijke
verantwoordelijkheid voor andermans daad zoals in BW; dit
is het persoonlijke karakter van de straf
 Rechtspersonen sinds 1999 strafrechtelijk beoordeeld
 In ME: dierenprocessen, nu niet maar mogen wel als
instrument gebruikt worden (een hond opzettelijk een kind
laten bijten)
 Strafrechtelijk handhavingsmechanisme kan van start
zonder geïdentificeerde persoon: als er geen identificatie is,
is er geen bestraffing MAAR seponering (zaak zonder
gevolg rangschikken als er bv. een opportuniteitsoordeel is)
door Openbaar Ministerie (na opsporingsonderzoek) OF
beschikking tot ontslag van onderzoek door raadkamer (na
gerechtelijk onderzoek)
o Strafrechtelijke sanctie: bredere term die niet gelijk is aan straf,
want sancties niet enkel in strikte zin
 Ook maatregelen (bv. internering)
 Ook reacties in het Vlaams jeugddelinquentierecht (=
maatregelen + sancties): minderjarigen krijgen geen
straffen opgelegd, dus kan strafrecht niet van toepassing
zijn op hen
 Ook punitieve sancties in de zin van artikel 6 EVRM
(“criminal charge”)  verschillende rechten van
verdediging moeten worden gewaarborgd (voor straffen,
maar ook voor punitieve sancties als gasboets)
 Ook sancties sui generis
 Ook bestraffingsmodaliteiten
 Strafrecht heeft subsidiaire karakter, dus ook andere
handhavingsmechanismen: bestuurlijke sancties (bv. GAS-sancties; als
alternatief om de niet-naleving van de reglementen en verordeningen van
de gemeenten af te dwingen via de ruime bevoegdheid die ze hebben;
tuchtsancties): opgelegd door een bestuurlijke overheid en niet door
strafrechter

, KENMERKEN STRAFRECHT
 4 kenmerken
o Sanctierecht
o Legaal recht: legaliteitsprincipe, nullum crime sine lege (geen
misdrijf zonder wet), nullum poena sine lege (geen straf zonder wet)
o Publiekrecht
 overheid straft omdat openbare orde werd geraakt, het is
niet omdat private rechtsgoederen aangetast worden
 spilfiguur= Openbaar Ministerie (vertegenwoordigt
gemeenschap)
 slachtoffer niet nodig om strafprocedure op te starten (er
zijn geen klachtmisdrijven meer)
 zaak is geseponeerd, maar de klager besluit met
genoeg bewijsmateriaal een klacht in te dienen en
zich te voegen als burgerlijke partij om alsnog een
schadevergoeding te verkrijgen; geen zekerheid over
bestraffing
 slachtoffer mag zich niet inlaten over de bestraffing, enkel
schadevergoeding  als slachtoffer initiatief neemt, risico
van startkosten en gerechtskosten als hij verliest, wetgever
zal nooit toelaten dat hij zich uitspreekt over de bestraffing
 “beschuldigde” is een persoon voor Hof van Assisen,
anders “beklaagde” bij correctionele – of
politierechtbank en als er geen doorverwijzing is naar
een rechtbank is dit een verdachte
 Slachtoffer is aanwezig bij feitenrechte voor
schadevergoeding pas wanneer betrokkene schuldig
verklaard wordt wegens regels van burgerlijk
aansprakelijkheidsrecht
 geen andersluidende overeenkomsten: je kan er niet van
afwijken
 toestemming slachtoffer is irrelevant, tenzij de niet-
toestemming een constitutief bestanddeel is
 rechtsverwerking bestaat niet in het strafrecht
o Een autonome rechtstak

STRAFRECHT- AUTONOME RECHTSTAK
 Geen hulprecht ten dienste van andere rechtstakken = handhavingsrecht
met algemene draagwijdte
 Conceptuele autonomie (bv. onroerend goed)
o = strafrecht bepaalt eigen begrippenkader zonder gebonden te zijn
door andere rechtstakken (cf. Voorafgaande Titel Boek 2: art.79-
81)  invulling begrip nacht (boek II): periode vertrekkend van 21U
’s avonds tot 5 uur in de ochtend  van belang voor bepaalde
situaties om te zien of er een sancties moet worden opgelegd of
niet; andere vb. is misdrijven tegen personen met maatschappelijke
functie (wordt uitgelegd wie een maatschappelijke functie bezit) 
hogere straf misschien
o Meestal heeft de strafrechter de meeste macht, maar uitzonderlijk
rekening houden met burgerlijk recht (art.16 V.T. Sv.: misdrijf
houdt verband met uitvoering van de overeenkomst waarvan het
bestaan ontkend wordt of waarvan de uitlegging betwist wordt), bv.
boek uitlenen aan iemand, betreffende goed terug willen maar de

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ama1287. Stuvia facilite les paiements au vendeur.