Samenvatting RZL/Ethisch ondernemen

Samenvatting RZL
Geen cijfers vanbuiten leren, als illustratie


Les 1: Ongelijkheid
Ongelijke verdeling van rijkdom
 Rijkste 1% bezitten 43% van de globale rijkdom
 2010: 388 rijksten bezitten even veel als armste wereldhelft
 2015: 62 rijksten bezitten evenveel armste wederhelft
 => rijken worden rijker, armen worden armer
 Ongelijkheid is wel degelijk sterk toegenomen
 Groeiende ongelijkheid heeft verregaande gevolgen voor het welzijn
van de mens en de planeet
o Bv gezondheidszorgen)
Oxfamrapport ongelijkheid 2019 + 2023
 2153 rijkste miljardairs bezitten meer rijkdom dan 60% van de
wereldbevolking (4,6mld mensen)
 Afgelopen 10 jaar verdubbelde aantal miljardairs en hun vermogen
nam met 7,4% toe
 Economische groei komt niet terecht bij diegene die het effectief
nodig hebben
 Kloof tussen rijk en arm wordt steeds groter
o Tijdens corona
o Superarmen stierven doordat ze geen geld hadden om hen te
beschermen
 Inkomen uit kapitaal is vele malen groter dan inkomen uit arbeid
 => eventuele oplossing: rijken meer belasten
Cabon billionaires
 Ultrarijken per persoon dragen het meeste bij aan de klimaatcrisis
 Ze hebben grotere ecologische voetafdruk door luxegoederen zoals
privejet en investeringen in industriën
 Ze stoten 1 miljoen keer meer uit dan de gemiddelde persoon
Vermogen en ongelijkheid in België




 Cijfers zijn voornamelijk gebasseerd op enquetes

,  In België is er geen vermogenkadaster: in veel gevallen weten we
niet hoeveel de rijkste bezitten
o Vermogenkadaster: mogelijkheid om met 1 oogwenk te kijken
wat iemand van vermogen bezit
 Reële ongelijkheid is wss veel groter
o Recent onderzoek: 1% van de rijksten bezit 24% en 10%
rijksten bezit 54% van het nettovermogen
Ongelijkheid en macht
 Hoe rijker de rijken zijn, hoe meer macht ze krijgen
o Waarom?
 Hoe verder het nieuwe geld verwijderd is van een
bepaalde behoeftegrens, hoe meer het beschikbaar is
om aan macht uit te besteden
 Hoe meer ze geld besteden aan macht, hoe meer ze de
prijs kunnen opdrijven en verder uit het bereik van de
armen kunnen gaan
 IMF (internationaal monetair fonds) en WTO
(wereldhandelsorganisatie) verdedigen privékapitaal
o Moedigen financiële speculatie aan en leggen
belastingshervormingen en handelstarieven op
Wat is armoede
 Extreme armoede = <2,15$ per dag
o Wordt bepaald door wereldbank
o Het vertegenwoordigt het gemiddelde niveau van consumptie
of uitgaven die minimaal nodig zijn om te overleven in landen
met lage inkomens.
o Armoedegrens wordt door onderzoek in vraag gesteld
o Grens is verlaagd om vooropgestelde UN doelstellingen te
bereiken
Welke armoede grens?
 2,15$ per dag => 714 miljoen mensen (9% van de wereldbevolking)
 Absolute armoedegrens VS/Europa = 6,85$ per dag: 3,63 miljard
mensen in armoede (46% van wereldbevolking)
 Ethische grens = 8,40$ per dag (grens waarop de mens een normaal
voedingspatroon en levensverwachting heeft: 4,4 miljard (57% van
wereldbevolking
 Minimumloon België: 1400 euro per maand
Armoede en de schaamteloosheid ervan
 Armoede is afgenomen
 Maar de capaciteit om armoede te beëindigen is nog nooit zo groot
geweest
o Kost om armoede te stoppen als een percentage van het
inkomen van de niet-armen
o Is vele keren sneller gestegen dan procentuele daling van
armoedecijfer
o Hoe komt dat?
 Overgrote meerderheid van opbrengsten van onze
wereldeconomie wordt ingenomen door de rijken
 Onze morele schaamteloosheid 3 keer toegenomen ivm 1990

,  Globale economie werkt niet voor meerderheid van mensheid => ze
slaagt er niet in om in de basisnoden van wereldbevolking te
voorzien, ondanks de overvloed
 Het zou tussen 123 en 209 jaar duren vooraleer iedereen op aarde
kan leven aan 5$ per dag
Honger is opnieuw aan het stijgen
 Aantal mensen dat honger lijdt langzaamaan toegenomen
 Meer dan 820 miljoen mensen nog honger
 Zero hunger: niemand meer honger
Honger volgens VN
 2018: 1 op 9 honger, 2020: 1op 10 honger
 26,4 % van wereldbevolking kent matige of ernstig
voedselonzekerheid
 1 op 7 pasgeboren baby’s hebben laag geboortegewicht
 149 miljoen kinderen onder de 5 jaar hebben last van
dwerggroei/chronische ondervoeding
 49,5 miljoen kinderen onder de 5 hebben last van acute
ondervoeding
Voedselonzekerheid
 In armere landen meer voedselonzekerheid (Afrika, latijn-amerika..)
 In rijkere landen minder voedselonzekerheid (Europa, Noord-
Amerika,..)
Honger in een wereld van overproductie
 We zouden met gemak 8 tot 10 keer de huidige wereldbevolking
kunnen voeden
 Rijkere landen kampen met systematische voedseloverschotten
 Honger is geen kwestie van landbouwopbrengsten, maar
ongelijkheid en globaal economisch beleid
Conclusie
 Meer genuanceerde blik toont dat wereldeconomie structurele
probleem heeft
 Pessimisme van het intellect, optimisme van de wil
o Pessimise van het intellect
 Eerlijk en kritisch durven kijken naar de wereld
o Optimisme van de wil
 Geloven dat er een betere toekomst mogelijk is en dat
we het systeem wel degelijk kunnen veranderen




