Resume

Samenvatting gedragswetenschappen 3ASO (humane wetenschappen) 2025

Name: Samenvatting gedragswetenschappen 3ASO (humane wetenschappen) 2025
SKU: doc_775900
Rating: 4.20 (20 reviews)
Author: morgan094

20 revues

45 fois vendu

Cours
Gedragswetenschappen

Établissement
Examencommissie

Dit is een uitgebreide samenvatting van ALLE leerstof gedragswetenschappen voor de examencommissie volgens de vakfiche van 2025. Er zitten ook vorige examenvragen en tips in. Voor meer informatie over welke onderwerpen behandeld worden , raad ik je aan om te kijken naar de inhoudstafel in de previe...

[Montrer plus]

Dernier document publié: 2 mois de cela

Aperçu 10 sur 140 pages

Voir l'exemple

Publié le 28 juillet 2020
Fichier mis à jour le 7 janvier 2025
Nombre de pages 140
Écrit en 2024/2025
Type Resume

20 revues

Par: janine4 • 1 année de cela

Par: morgan094 • 1 année de cela

Traduit par Google

Thanks for your review! :)

Par: niczkaweclaw8998 • 2 année de cela

Par: morgan094 • 2 année de cela

Traduit par Google

Thanks for your review! :)

Par: nicolenowicka • 1 année de cela

Par: morgan094 • 1 année de cela

Traduit par Google

Thanks for your review! :)

Par: alexdemarre00 • 1 année de cela

Par: morgan094 • 1 année de cela

Traduit par Google

What didn't you like about it? :)

Par: patriciacarteus • 2 année de cela

Par: morgan094 • 2 année de cela

Traduit par Google

What did you dislike about it? :)

Par: claudiadadi123 • 2 année de cela

Par: morgan094 • 2 année de cela

Traduit par Google

Thanks for your review! :)

Par: ayoub1206 • 2 année de cela

Par: morgan094 • 2 année de cela

Traduit par Google

Thanks for your review! :)

Afficher plus de commentaires

morgan094 Membre depuis 4 année 1204 documents vendus

201

101

€18,49

Egalement disponible en groupe à partir de €109,39

Ajouter au panier

Enregistrer

Garantie de satisfaction à 100%
Disponible immédiatement après paiement
En ligne et en PDF
Tu n'es attaché à rien

Document également disponible en groupe (1)

Examencommissie humane wetenschappen 3ASO 2024/2025

(1)

€ 200,47 € 109,39

49x vendu

13 éléments

1. Fiches de révision - Flashcards aardrijkskunde 3aso
2. Resume - Samenvatting engels examencommissie 3aso/kso/tso 2025
3. Resume - Samenvatting aardrijkskunde 3aso 2025
4. Resume - Samenvatting geschiedenis 3aso/kso/tso 2025
5. Resume - Samenvatting nederlands 3aso/tso/kso examencommissie 2025
6. Resume - Samenvatting wiskunde 3aso (niet-wiskundige richtingen) 2024/2025
7. Resume - Samenvatting natuurwetenschappen 3aso 2025
8. Resume - Samenvatting frans 3aso/kso/tso examencommissie 2025
9. Resume - Samenvatting gedragswetenschappen 3aso (humane wetenschappen) 2025
10. Resume - Samenvatting cultuurwetenschappen 3aso (humane wetenschappen) 2025
11. Manuel - Algemene tips examencommissie
12. Resume - Samenvattingen lectuuropdracht examencommissie 3aso 2025
13. Resume - Literatuuropdracht geschiedenis 2024 aug-dec
Montrer plus

,Inhoud
Voorwoord...................................................................................................................................................................6
Studierichtingen......................................................................................................................................................7
Algemene voorwaarden..........................................................................................................................................7
Structuur samenvatting...........................................................................................................................................7
Digitalisering............................................................................................................................................................7
Actualiteit................................................................................................................................................................7
Extra hulp nodig?.....................................................................................................................................................8
Wat vind je van de samenvatting?..........................................................................................................................8
Begrippen en classificatie............................................................................................................................................9
Begrippen................................................................................................................................................................9
Communicatie en interactie................................................................................................................................9
Axioma’s van Watzlawick....................................................................................................................................9
Indeling in interactievormen op basis van de betrokken partijen........................................................................11
Interacties.........................................................................................................................................................11
Intrapersoonlijke interacte........................................................................................................................................12
Intrapersoonlijke conflicten..................................................................................................................................12
Motivationele conflicten...................................................................................................................................12
Cognitieve dissonatie........................................................................................................................................14
Attributie: causale attributietheorie.................................................................................................................14
attributie: attributiefouten...............................................................................................................................16
Interpersoonlijke interactie.......................................................................................................................................19
vormen van interpersoonlijke interactie...............................................................................................................19
Ruil/uitwisseling................................................................................................................................................19
Conflict..............................................................................................................................................................20
Machtsuitoefening............................................................................................................................................20
competitie.........................................................................................................................................................20
Comformiteit.....................................................................................................................................................21
rolconflicten..........................................................................................................................................................21
Rolpatroon........................................................................................................................................................22
Intern en extern rolconflict...............................................................................................................................22
Modellen voor interpersoonlijke interacties........................................................................................................22
roos van Leary...................................................................................................................................................22
De axenroos......................................................................................................................................................23

1

,Mechanismen die interactie en communicatie beïnvloeden....................................................................................24
Rolpatronen, conformiteit, deviantie....................................................................................................................24
stereotypen en vooroordelen...............................................................................................................................25
frustratie en angst.................................................................................................................................................25
etnocentrisme.......................................................................................................................................................26
Conflicten...................................................................................................................................................................26
Oorzaak en aanleiding...........................................................................................................................................26
Oorzaak en aanleiding......................................................................................................................................26
vormen van conflict naargelang de oorzaak.....................................................................................................27
Escalatiefasen........................................................................................................................................................28
Escalatieladder van Glasl..................................................................................................................................28
Conflicthanteringsstijlen.......................................................................................................................................31
Het model van Thomas en Kilman....................................................................................................................31
Agressie en geweld................................................................................................................................................31
Soorten geweld.................................................................................................................................................31
Einde van een conflict...........................................................................................................................................32
Vonnis (ook wel scheidsrechter of directieve oplossing).................................................................................33
bemiddeling (participatieve oplossing)............................................................................................................33
zelf oplossen.....................................................................................................................................................34
minder constructieve vormen om een conflict te beëindigen.........................................................................35
Begrippen en classificatie..........................................................................................................................................36
Persoonlijkheid.................................................................................................................................................36
Temperament...................................................................................................................................................36
Identiteit............................................................................................................................................................37
Karakter.............................................................................................................................................................37
Constitutie.........................................................................................................................................................37
Denken over persoonlijkheid.....................................................................................................................................37
Het nature-nurturedebat......................................................................................................................................37
Nature/ nativisme tegenover nurture/empirisme...........................................................................................37
Pedagogisch optimisme en pessimisme..........................................................................................................38
Persoonlijkheidstheorieën....................................................................................................................................39
Trekkentheorie: the Big Five.............................................................................................................................39
Psychoanalyse volgens Freud...........................................................................................................................40
Gedragspsychologie: klassieke conditionering.................................................................................................44
Gedragspsychologie: operante conditionering.................................................................................................46
Sociale leertheorie...........................................................................................................................................47
Zelfbeeld..................................................................................................................................................49

2

, Opbouw zelfbeeld.............................................................................................................................................49
Vormen en onderdelen.....................................................................................................................................50
Psychische stoornissen.....................................................................................................................................51
Denken over rollen in de samenleving: identiteit....................................................................................................52
kenmerken en indeling..........................................................................................................................................52
De kenmerken van identiteit............................................................................................................................52
de vormen van identiteit..................................................................................................................................53
Geslachtsidentiteit...............................................................................................................................................55
Begrippen..........................................................................................................................................................55
Ontstaan van de geslachtsidentiteit.................................................................................................................55
Factoren die het vormen van een geslachtsidentiteit beïnvloeden.................................................................56
Groepsidentiteit...................................................................................................................................................57
Begrippen..........................................................................................................................................................57
Socialisatie.........................................................................................................................................................58
Invloed op groepsidentiteit...............................................................................................................................60
Culturele identiteit................................................................................................................................................61
Begrippen..........................................................................................................................................................61
Acculturatievormen.........................................................................................................................................64
Verschillende opvattingen over lichaam en lichamelijkheid naargelang tijd en cultuur..................................64
Evolutie van culturele identiteit onder invloed van:........................................................................................66
Asielprocedure in België..................................................................................................................................68
Invloed van groepsidentiteit: conformisme en deviant gedrag...............................................................................69
Omgaan met beïnvloeding...................................................................................................................................69
Vormen van sociale beïnvloeding:...................................................................................................................69
Experimenten over psychosociale beïnvloeding..............................................................................................70
Individuele verklaringen voor devaint gedrag......................................................................................................73
verklaringen die deviant gedrag als ziekte zien................................................................................................73
Sociologische verklaringen voor deviant gedrag..................................................................................................74
anomietheorie van Durkheim...........................................................................................................................74
anomietheorie van Merton..............................................................................................................................74
Sociale bindingstheorie (of sociale controletheorie) van Hirschi:....................................................................75
labelingtheorie (of etiketteringstheorie) van Becker.......................................................................................76
Gevolgen................................................................................................................................................................77
funtionele gevolgen van deviant gedrag voor individu en maatschappij.........................................................77
disfuntionele gevolgen van deviant gedrag voor individu en maatschappij....................................................78
funtionele gevolgen van conformistisch gedrag voor individu en maatschappij.............................................79
disfuntionele gevolgen van conformistisch gedrag voor individu en maatschappij..........................79

3

,Denken over de samenleving: waarden en normen.................................................................................................80
begrippen..........................................................................................................................................................80
Morele ontwikkeling volgens Piaget.................................................................................................................81
Morele ontwikkeling volgens Kohlberg............................................................................................................82
Gedeelde waardenbeleving..................................................................................................................................82
begrippen..........................................................................................................................................................82
effect van gedeelde en verschillende waardebeleving:...................................................................................84
Sociale verandering en verschuiving in waardenhiërarchieën.........................................................................85
Begrippen en classificatie..........................................................................................................................................86
Begrippen..............................................................................................................................................................86
Organisaties en groeperingen...................................................................................................................................87
gezin......................................................................................................................................................................87
evolutie van westerse gezinsvormen vanaf de industriële revolutie tot nu...................................................87
Cijfergegevens over gezinsvormen analyseren................................................................................................89
Verschillen in gezinssamenstelling naargelang de (sub)cultuur.......................................................................89
Effect van het (niet) behoren tot een gezin......................................................................................................89
Referentiegroep....................................................................................................................................................91
functie van een referentiegroep.......................................................................................................................91
Soorten referentiegroepen...............................................................................................................................91
Beroepsgroep........................................................................................................................................................92
factoren die een studie- en beroepskeuze bepalen:........................................................................................92
Beroepsorganisaties..........................................................................................................................................93
Waardering.......................................................................................................................................................94
Middenveld...........................................................................................................................................................95
Begrippen..........................................................................................................................................................95
Invloed van het middenveld op democratie.....................................................................................................96
Organisatie in een snel veranderende samenleving.............................................................................................96
Begrippen..........................................................................................................................................................96
Voor- en nadelen van globalisering binnen verschillende maatschappelijke domeinen.................................97
Invloed van de veranderende samenleving op gezinnen, referentiegroepen, beroepsgroepen, het
middenveld en netwerken................................................................................................................................98
Verschillen tussen groeperingen: sociale stratificatie.............................................................................................100
begrippen en classificatie....................................................................................................................................100
begrippen........................................................................................................................................................100
Vormen van sociale stratificatie.....................................................................................................................101
Verklaringen voor sociale stratificatie............................................................................................................101
Verklaringsmodellen voor sociale stratificatie................................................................................102

4

, Gevolgen van sociale stratificatie........................................................................................................................105
gevolgen..........................................................................................................................................................105
Maatschappelijke breuklijnen.........................................................................................................................107
Evolutie van sociale stratificatie..........................................................................................................................107
evolutie van sociale stratificatie binnen de westerse samenleving...............................................................107
Sociale mobiliteit.................................................................................................................................................108
vormen van sociale mobiliteit.........................................................................................................................108
Sociale mobiliteit doorheen de tijd en binnen verschillende culturen..........................................................109
Wisselwerking: macht..............................................................................................................................................109
begrip macht.......................................................................................................................................................109
Strategieën om macht op te bouwen................................................................................................................109
Strategieën om macht uit te oefenen.................................................................................................................110
Wisselwerking: individueel of collectief belang......................................................................................................111
begrippen............................................................................................................................................................111
Voorbeelden van spanningen tussen individualisme, solidariteit en collectivisme...........................................112
Spanning tussen individualisme en collectivisme...........................................................................................112
Spanning tussen individualisme en collectivisme...........................................................................................112
Begrippen en classificatie........................................................................................................................................113
Begrippen............................................................................................................................................................113
6 basisemoties volgens Ekman............................................................................................................................114
Emotiemodel van Plutchik...................................................................................................................................115
Denken over emoties...............................................................................................................................................115
mentale en fysiologische processen bij emoties.................................................................................................115
centrale theorie..............................................................................................................................................115
perifere theorie...............................................................................................................................................116
cognitieve theorie...........................................................................................................................................116
Aangeboren en aangeleerde uitingen van emoties............................................................................................116
Voorbeelden van socio-culturele verschillen in uiting van emoties...................................................................117
Rouw...............................................................................................................................................................117
Liefde en relatievorming.................................................................................................................................117
Vrolijkheid.......................................................................................................................................................118
scheiding.........................................................................................................................................................118
Filmpjes....................................................................................................................................................................118
Andere playlists...............................................................................................................................................132
Examenvragen.........................................................................................................................................................132
28/09/2017..........................................................................................................................................................132
3/08/2020.............................................................................................................................................135

5

, 2021.....................................................................................................................................................................137
2024.....................................................................................................................................................................138
16 mei.............................................................................................................................................................138
Eindwoord...............................................................................................................................................................139

VOORWOORD

6

,Dit is een samenvatting voor de examencommissie voor het vak gedragswetenschappen in de 3 e graad ASO
humane wetenschappen. Het is opgesteld met behulp van de vakfiche van de examencommissie voor 2025:

https://app.akov.be/pls/pakov/f?
p=EXCO_PUBLIC:1000::::1000:P1000_VAKFICHE_ID,P1000_VAK_ID,P1000_VAKFICHE_VERSIE_NOI_ID,P1000_GEL
DIGHEID_ID:2131,122,1882,2796

Aangezien er een nieuw leerstofoverzicht komt, is deze samenvatting dus nog geldig tot september 2025. Zodra
de examencommissie een leerstofoverzicht publiceert, werk ik aan een nieuwe samenvatting. Dit zal ik proberen
in hetzelfde document te doen, zodat er geen extra kosten in rekening moeten worden gebracht voor de
mensen die hun examen na september 2025 willen doen. Echter weet ik niet hoe veel werk dit zal kosten, dus
kan ik niet met zekerheid zeggen dat ik een samenvatting klaar heb in september 2025.

Ik zal in de samenvatting verwijzen naar de vakfiche zodat je duidelijk weet wat je moet kennen volgens hun
richtlijnen. Dit zal telkens in de lichrode kaders onder de titel staan.

Je zal zien dat deze samenvatting soms wat meer op een cursus lijkt aangezien ik het nodig vond oom bij
bepaalde onderwerpen wat meer informatie te geven aangezien het moeilijk te begrijpen is alleen van een
samenvatting.

STUDIERICHTINGEN

Voor de 3e graad ASO humane wetenschappen

Deze samenvatting kan ook gebruikt worden voor andere schoolinstituten dan de examencommissie aangezien
de vakfiches van de examencommissie opgesteld zijn aan de hand van de eindtermen van het secundair
onderwijs in Vlaanderen voor gedragswetenschappen
(http://eindtermen.vlaanderen.be/secundair-onderwijs/derde-graad/aso/). Indien je dit daarvoor zou willen
gebruiken, raad ik je aan om wel even te kijken naar de inhoudstafel om zeker te zijn dat je alle informatie hebt.

ALGEMENE VOORWAARDEN

Deze samenvatting mag niet verspreid worden aan mensen die niet tot het gezin behoren. Dit is
auteursrechtelijk beschermd en als dit verspreid wordt, ben ik genoodzaakt om acties te ondernemen.

STRUCTUUR SAMENVATTING

Ik heb in de inhoudstafel elk onderwerp gezet dat ik bespreek, maar dit zijn eigenlijk gewoon de onderwerpen
van de vakfiche. Ik wou hier toch nog even een kleine uitleg geven zodat je er makkelijker mee kan werken. Op
het einde van de samenvatting vind je linken naar youtube-filmpjes, daar heb ik geprobeerd een aantal nuttige
video’s bij te zetten zodat je de kennis beter kan verwerven. Helemaal op het einde vind je vorige examenvragen.
Veel succes!

DIGITALISERING

Ik probeer mijn samenvattingen zo makkelijk mogelijk te maken om te gebruiken. Sommige mensen drukken ze
af om zo bepaalde zaken te kunnen markeren of andere bedoelingen wat ik totaal begrijp. Toch snap ik ook dat
er steeds meer nood is aan digitalisering en om die reden heb ik een inhoudstafel waarop je kan klikken om naar
een bepaald onderdeel te gaan. Sommigen waren zich daar niet van bewust dus daarom dat ik het even zeg
zodat je dit kan gebruiken als je daar de behoefte voor hebt.

ACTUALITEIT

7

,Deze samenvatting is opgesteld op basis van de vakfiche van het vak en is gecontroleerd op de meest recente
versie-update op 7 januari 2025 (de vakfiche verandert niet meer gedurende het jaar). Indien je merkt dat er
bepaalde informatie verandert is na deze datum die cruciaal is, laat het me maar weten en ik pas het aan.

EXTRA HULP NODIG?

Heb je extra hulp nodig bij deze samenvatting, bijvoorbeeld over de inhoud of structuur? Stuur me gerust een
berichtje! Ik kan eventueel bijles geven tegen een afgesproken prijs, afhankelijk van de beschikbaarheid😊.

WAT VIND JE VAN DE SAMENVATTING?

Ik vind het altijd leuk om feedback te krijgen. Ik steek hier veel moeite in en ik hoop dat ik op deze manier zo veel
mogelijk mensen kan laten slagen voor hun examen. Om die reden zou ik je willen vragen om een beoordeling
achter te laten. Dat zou echt veel voor mij betekenen 😊. Moest je toch nog opmerkingen hebben over hoe het
beter kan, mag je altijd iets laten weten in een berichtje.

Verder wens ik je nog veel succes met je examen en moesten er vragen zijn, aarzel dan niet om contact op te
nemen! 😊

8

, INTERACTIE EN COMMUNICATIE
BEGRIPPEN EN CLASSIFICATIE

BEGRIPPEN

COMMUNICATIE EN INTERACTIE
Deze begrippen vergelijken, illustreren en toepassen

Communicatie verwijst naar het verzenden en ontvangen van informatie, ideeën, gedachten, gevoelens of
berichten tussen individuen of groepen. Het omvat het gebruik van verschillende communicatiemiddelen, zoals
gesproken taal, geschreven tekst, non-verbale signalen, gebaren en andere vormen van expressie. Communicatie
is een fundamenteel aspect van menselijke interactie en speelt een cruciale rol in het delen van kennis, het
overbrengen van emoties, het coördineren van activiteiten en het opbouwen van relaties.

Interactie daarentegen verwijst naar de wederzijdse acties en reacties tussen individuen of groepen. Het
impliceert een dynamische uitwisseling van gedragingen, communicatie en invloeden tussen de deelnemers.
Interactie kan zowel verbale als non-verbale elementen bevatten en kan fysiek of op afstand plaatsvinden. Het
gaat niet alleen om het overbrengen van informatie, maar ook om het reageren op en beïnvloeden van elkaars
gedrag en ervaringen.

Het belangrijkste verschil tussen communicatie en interactie ligt in de focus. Communicatie is gericht op het
uitwisselen van informatie en het overbrengen van betekenissen, terwijl interactie meer gericht is op de actieve
betrokkenheid van de deelnemers en de dynamiek van hun onderlinge relaties. Met andere woorden,
communicatie kan worden gezien als een middel om interactie mogelijk te maken, aangezien communicatie een
essentieel onderdeel is van interactie. Interactie omvat echter ook andere aspecten, zoals gedrag, reacties,
sociale signalen en de algemene dynamiek tussen mensen.We kunnen hier ook uit besluiten dat communicatie
altijd interactie is, maar interactie is niet altijd communicatie.

Als zender en ontvanger elkaar signalen begrijpen, is hier sprake van een informatieoverdracht. Bij het proces
van informatie-uitwisseling is er sprake van een zender, boodschap en ontvanger. De zender stuurt de
boodschap naar de ontvanger. Indien er een stap mislukt, is er sprake van ruis, en kan de communicatie niet
gebeuren.

AXIOMA’S VAN WATZLAWICK
De 5 axioma’s benoemen, illustreren en toepassen

Paul Watzlawick heeft 5 axioma’s opgesteld die gebruikt kunnen worden binnen de context van de
communicatietheorie en is ook een pragmatische benadering van menselijke interactie. De volgende axioma’s
worden verder nader verklaard:

AXIOMA 1: INHOUD VS RELATIE
Elke vorm van communicatie heeft zowel een inhoudelijke als een relationele betekenis. Inhoud verwijst naar de
letterlijke boodschap die wordt overgebracht, terwijl relatie gaat over de impliciete boodschappen over de aard
van de relatie tussen deelnemers; mensen communiceren niet alleen informatie, maar geven ook signalen over
hoe ze de andere zien en/of willen dat de andere hen ziet.

TOEPASSINGEN

9

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur morgan094. Stuvia facilite les paiements au vendeur.