Mollenhauer (1) - Opvoeden ≠ technisch handelen, wel bepaalde resultaten maar kan altijd anders lopen
- Opvoeden = gebeuren, we moeten ons hier denkend toe verhouden; wisseling van generaties
kans op opnieuw te beginnen
- ↔ behaviorisme (Skinner + Watson): conditioneren door belonen, gerichte manipulatie
hemel op aarde realiseren, wetenschappelijke opvoeding
= misplaatst psychologisch perspectief volgens Mollenhauer
- Opvoeden = doorgeven van wereld van betekenissen
- Opvoeden = intergenerationeel gebeuren en existentiële uitdaging
- Aardig zijn ≠ pedagogische houding (antipedagogiek)
- Altijd soort van geweld: antwoord op confrontatie met nieuwe generatie
- Opvoeding = zelf-opvoeding + nieuw begin mogelijk maken
- Presentatie (bv. Taalverwerving)
≠ afzonderlijke dingen, maar structuren, taalspel
Taal ≠ neutraal, weerspiegelt opvattingen
Taalverwerving = verwerving levensvorm (cultuur leren kennen, niet gewoon overnemen)
- Presentatie werkelijkheid is altijd gefilterd en getemperd (niet rechtstreeks)
- Presentatie (premodern): levensvorm voorgelegd initiëren (werkplek)
Mens en wereld in kosmische orde
- Representatie (modern)
Barrière ouder-kind school (wereld opvoeding vs. wereld arbeid)
Opvoeding = leren
Opvoeding =intentioneel: rationeel en efficiënt vormgeven
- Taak pedagoog: rationele selectie van wat men gaat aanbieden aan nieuwe generatie en op
welke manier
Gert Biesta Kritiek op…
- Herleiden van opvoeden tot leren (learnification) = technisch o.b.v. empirische bevindingen
bepaalde leerresultaten bewerkstelligen
- Learnification verhindert ons om echte pedagogische vragen te stellen
- Gaat voor Biesta om kwalificatie (diploma arbeidsmarkt), socialisatie (initiatie in traditie) en
subjectivering (eigen leven vormgeven)
Sofisten - Leraren in welsprekendheid, tegen betaling retorische technieken aanleren
, ≠ waarheid ↔ overtuigingskracht: macht en nut
- = anti-filosofen
Bekendste sofisten
- Protagoras: relativisme: ≠ absolute waar, maar iedereen heeft een eigen individuele waarheid
bv. “Goed” = goed voor gemeenschapsleven
- Waarheid altijd onderworpen aan nut
- Prodikos: goden zijn projectie van wat nuttig is voor de mensen
- Kritias: goden zijn een sluwe uitvinding om mensen in bedwang te houden
Socrates Dialogen Plato
- Waarheid voor leven
- Horzel = lastpak voor gesprekspartner
- Ware leven = waarachtig leven < beredeneerd
- Tempel van Delphi: meest wijze mens ter wereld omdat hij weet dat hij het niet weet
- Waarheid o.b.v. kritische dialoog medium van de waarheid, enkel laten leiden door beter
argument ≠ eigen opvattingen redelijke argumentatie
Stellingen
(1) Deugd is inzicht: onwetende doet niets verkeerd ≠ straffen maar inzicht brengen
Kennis goede leven
(2) Kennis is wederherinnering
(3) Doel leven = trouw aan zichzelf = waarheid toelaten en verkondigen, op risico van eigen leven
- Pedagogische taak: pedagoog als vroedvrouw, kennis die in ons zit ter wereld brengen
Plato - Eigen onderwijsinstelling: de Academie
- Allegorie van de Grot: mensen zijn slaaf van foutieve voorstellingen en moeten geleid worden
naar het licht van de rede (wordt onderbouwd door zijn Ideëenleer)
Ideënleer
- Wat is…? algemene definitie geven
- = idee: meer realiteitswaarde dan waarnemingen
- Tegenintuïtieve werkelijkheidsopvatting: wereld die we waarnemen is een onvolmaakte
afspiegeling van de échte wereld
Plato’s mensvisie
, - Dualistische mensvisie: onstoffelijke en onvergankelijke ziel vs lichaam waar we toevallig in
terecht zijn gekomen en dat ons tegenhoudt om ware leven te leiden
- Metafoor wagenmenner: leven = existentieel conflict tussen begeerte naar wijsheid (omhoog) en
begeerte naar rijkdom, faam.. (omlaag)
- Reïncarnatie van de ziel
- Lichaam = ideale gevangenis ≠ bewaken
- Wijsbegeerte kan ons tot ware bestemming brengen
- Filosoferen = leren sterven
- Enige zintuiglijke toegangspoort = de ervaring van het schone (spirituele verheffing)
Plato’s politieke filosofie
- Metafoor van het schip: iedereen in de staat moet doen waar hij goed in is
- Filosoof-koning: inzicht in algemeen belang
Voorwaarden: ascetisch, bezitloos en celibatair leven en lange filosofische opvoeding
- Sterk hiërarchische maatschappijvisie
Conclusie
- Pedagogisch optimisme: iedereen in staat geëmancipeerd te worden
- Pessimistisch mens- en maatschappijbeeld:
Totalitaire filosofie
Haat democratie (Cf. Rancière)
Haat school
Haat kunst
Aristoteles - Essenties (wat hebben alle mensen gelijk) zoeken universele waarheid
Hylemorfisme = leer v/d stof en vorm essentie in concrete materiële werkelijkheid
Zijnde v/h zijnde
Lyceum peripatetische school
4 vragen bij hylemorfisme
- Stofoorzaak: stof waaruit het gemaakt is
- Vormoorzaak: essentie, onderscheiding, vorm
- Werkoorzaak: wat/wie vorm aan stof heeft opgelegd
- Doeloorzaak: reden waarom
- Verklaringsmodel = teleologisch: denken in termen van doelgerichtheid (doel is zelf oorzaak)
- Perfectie wel realiseren: God
Denken dat zichzelf denkt = meest zuiver
, ≠ wereld geschapen
≠ met mensen en hun lot bezig
- = Onbewogen beweger
- Menselijke essentie = redelijk vermogen tot maximale ontplooiing brengen, zo goed mogelijk
spreken en denken
maximaal geluk (eudaimonia)
- Objectief kwaliteit leven: geluk te leven
- Leven filosoof deugdzaam leven
- Dualisme: dierlijke (zoo) en echte menselijke (bios)
- Deugdzaamheid = stabiel karakter, tweede natuur
midden tussen twee uitersten en toppunt
verwerven door lange opvoeding (karaktertraining)
≠ enkel theoretisch maar ook een praktisch oordeelsvermogen nodig
Gebaseerd op morele ervaring en uniciteit elke situatie
Politiek Aristoteles: democratie gelijkheid tussen leider en de massa (morele gelijkheid)
- Agora en de boulé (loting)
- Mens is zoon politikon: spreken > vechten
- Gemeenschappelijke zaak ≠ eigenbelang
Oikos (privesfeer) ↔ publieke sfeer
Diogenes - Aanhanger cynici = in volledige overeenstemming leven met dierlijke natuur
- Altijd zeggen wat je denkt en niet aantrekken van wat anderen zeggen
- Onthechten van alles wat niet noodzakelijk is
Epikoeros van Samoa - Innerlijk evenwicht door bestaan in eigen handen te nemen
- Gekwalificeerd hedonisme (max genot, min lijden) levensgenieter zelfbeheersing en ascese
- Terugtrekken uit
- Filosofie als tetra-pharmakon
- Ataraksia: volstrekste gemoedsrust, onverstoordheid
Opvoedkundige kwestie
- Atomisme
- Statisch vs. dynamisch
- Natuurlijk vs. artificieel
- Geestelijke vs. lichamelijke
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur orthostudentje. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
