Resume
Samenvatting hoofdstuk 23 en 7
- Cours
- Economie - B
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Volledige samenvatting hoofdstukken 23 en 7 economie B op basis van slides, eigen notities uit de les en boek.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Hoofdstuk 23: Overheidsfinanciën1. Inleiding
Begroting = systematisch overzicht v/ toekomstige en geschatte uitgaven & inkomsten van
de staat gedurende een bepaalde periode
o Overheidsontvangsten: T
o Overheidsuitgaven: G + STR + R
o Vijf principes
▪ Annaliteit: ontvangsten & uitgaven gedurende één jaar
▪ Universaliteit: alle ontvangsten & uitgaven
▪ Eenheid: één document, begroting is één geheel
▪ Specialiteit: elke uitgave toewijzen aan specifiek doel
▪ Openbaarheid: iedereen mag het inkijken
G: governement
STR: social transfers
Onderscheid tss contributies & retributies vs belastingen
= goederen & diensten die een huishouding koopt
van de overheid → wel profijtbeginsel* → geen profijtbeginsel
(ik betaal & krijg iets in ruil) (niet meer betalen = meer gebruik)
2. Saldo en primair saldo
• 𝐬𝐚𝐥𝐝𝐨 = 𝑇 − (𝐺 + 𝑆𝑇𝑅 + 𝑅)
= begrotingsoverschot of tekort Dus:
“Deficit”: saldo op begroting is negatief 𝑠𝑎𝑙𝑑𝑜 = 𝑝𝑟𝑖𝑚𝑎𝑖𝑟 𝑠𝑎𝑙𝑑𝑜 − 𝑅
• Zonder rentelasten: primair saldo
𝑝𝑟𝑖𝑚𝑎𝑖𝑟 𝑠𝑎𝑙𝑑𝑜 = 𝑇 − (𝐺 + 𝑆𝑇𝑅)
, 3. Groeiende overheid… is de overheid te groot?
Grootte van de overheid meestal als bestedingen t.o.v. BBP
• Markten corrigeren, verwijderen inefficiënties
o ‘Inefficiënte’ bedrijven gaan failliet, ‘inefficiënte’ managers worden ontslagen,…
o Werking prijsmechanisme
• Relevante vraag publieke sector:
o Overheden gaan moeilijker failliet
o Prijsmechanisme werkt niet
o Is er minder efficiëntie?
• Vier verklaringen voor de grootte van de overheid
1) De wet van Wagner
2) De wet van Baumol
3) Pal of Ratchet effect
4) Niskanenmodel (zie later)
▪ Budgetmaximaliserende ambtenaar
▪ Omzetmaximaliserende manager
4. De wet van Wagner
= V-gerelateerd (W staat dicht bij V) → fout in boek
Als we rijken w → stijgt de V naar die goederen meer dan proportioneel (inkomenselasticiteit)
• Vraag naar publieke diensten is inkomenselastisch
Vb recreatie, gezondheidszorg, onderwijs, veiligheid
o Als BBP groeit → vraag naar publieke diensten stijgt sterker → publieke sector groeit
als % van inkomen/BBP
o Mochten publieke diensten door de markt w voorzien, deze sector zou ook groeien
o Empirisch?
▪ Causaliteit ligt moeilijk…
▪ Wagner: inkomen verklaart uitgaven
▪ Maar er geldt ook: uitgaven verklaren inkomen (Keynes)
5. De wet van Baumol
= A-gerelateerd (A dicht bij B) → fout in boek
A. Productietechnologie in de publieke sector
o Arbeidsintensiever, want minder mogelijkheden tot productiviteitswinst
o Moeilijk om arbeid te substitueren voor kapitaal
Vb grootte van klassen in middelbaar, verplegend personeel in ziekenhuizen…
B. Maar! In de private sector
o Arbeidsproductiviteit stijgt (bv door technologische vooruitgang (doet zich vooral in
private sector voor))
o Dus inkomens stijgen
o Concurrentie op arbeidsmarkt dus lonen in beide sectoren gelijk (als lonen stijgen i/d
private sector → ook in de publieke sector doen om talenten te trekken)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur krokijntjecvc. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
77858 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans