- Geheel van blijvende eigenschappen, zoals blijkt uit gedrag in uiteenlopende
omstandigheden.
- Aanwezig vanaf adolescentie.
- Belang:
Kwetsbaarheidsfactor voor andere psychiatrische stoornissen.
o Vb. perfectionisme is kwetsbaar voor een eetstoornis.
Pathoplastische factor (‘vormgevend aan de symptomen’)
o In een stresssituaties komen de symptomen meer op de voorgrond.
Invloed op prognose en hulpzoekgedrag
- Persoonliijkheidstypes
Individuele appreciatie
o De ene persoon vindt die eerlijk terwijl de andere het arrogant vindt.
wetenschappelijke criteria Clusters van ‘traits’ of ‘trekken’: dimensies
o Voorbeeld TCI = temperament karakter vragenlijst.
- Basis van persoonlijkheid is de interactie tussen:
Erfelijke factoren (‘nature’).
Ervaringen tijdens kindertijd en adolescentie (‘nurture’).
2. Persoonlijkheidsstoornis
- Definities veronderstellen persisterende aanwezigheid vanaf adolescentie.
Maar: blijvende persoonlijkheidsverandering ook mogelijk na hersentrauma (CVA),
ernstige psychiatrische ziekte (schizofrenie) of zeer ernstige psychotraumatische
ervaringen (foltering).
- Waarom zo belangrijk?
Persoonlijkheid = dynamische organisatie van psychofysiologische systemen die
adaptie aan veranderingen en omgeving bepalen.
Persoonlijkheidsstoornis: grote weerslag op psychosociaal functioneren.
, - Definitie volgens DSM-5
A. Duurzaam patroon van innerlijke ervaringen en gedragingen, afwijkend van
verwachtingen binnen de cultuur; zichtbaar op 2 (of meer) volgende terreinen:
o Cognities (waarnemen en interpreteren van zichzelf, anderen, wereld)
o Affectiviteit (intensiteit, labiliteit, adequaatheid van emotionele reacties)
o Interpersoonlijk functioneren
o Impulsbeheersing
B. Duurzaam patroon is star en uit zich op breed terrein van persoonlijk/ sociale
situaties
C. Patroon veroorzaakt lijden of beperkingen (sociaal, professioneel of andere)
D. Patroon is stabiel, duurt lang en begint in adolescentie of vroege volwassenheid
E. Niet toe te schrijven aan andere psychische stoornis
F. Niet gevolg van middel of somatische aandoening
- Diagnose
Diagnose niet gemakkelijk.
Veel psychische en lichamelijke klachten bij persoonlijkheidsstoornissen.
Helpende vragen:
o Inhibitie van normaal gedrag?
Zou men normaliter anders gehandeld hebben dan de patiënt.
o Ontbreken van remming op sociaal inadequaat gedrag?
Herhaaldelijke gedragingen die niet passen binnen normale sociale verkeer.
o Heftige, sterk wisselende of inadequate reacties op stressvolle omstandigheden?
Heteroanamnese (van familielid, vriend…) nuttig of noodzakelijk
Als relationeel, werk, hobby’s steeds goed functioneren is er waarschijnlijk geen
persoonlijkheidsstoornis.
Overlap tussen diagnostische criteria:
o 1.2 in algemene populatie, 2.3 in psychiatrische populatie
Ernst van persoonlijkheidsstoornis is afhankelijk van
o De ernst van de symptomen.
o Context of leefsituatie (vb. histrionische actrice).
DSM-5 criteria
Verloop: ontwikkelingsmodel!
Psychodiagnostisch onderzoek, e.g. TCI
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lauraplace. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.