Resume
Samenvatting Mediageschiedenis
- Cours
- Mediageschiedenis
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van de cursus en eigen notities gebundeld. Ik zelf ben geslaagd voor dit vak met een 12/20 o.b.v. deze samenvatting.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
SAMENVATTING MEDIAGESCHIEDENISInhoud
1. Hoofdstuk 1: Inleiding......................................................................................... 5
1.1. Inleiding........................................................................................................ 5
1.2. Doel.............................................................................................................. 5
1.3. Geschiedenis, media, mediageschiedenis....................................................6
1.4. Geschiedenis van mediahistoriografie..........................................................7
1.4.1 Voorlopers............................................................................................... 7
1.4.2 Klassieke benadering.............................................................................. 7
1.4.3 Mediahistoriografie vandaag...................................................................8
1.5 Benaderingen in de mediageschiedenis......................................................10
1.5.1 Liberale benadering.............................................................................. 10
1.5.2 Feministische benadering.....................................................................10
1.5.3 Radicale (kritische) benadering.............................................................11
1.5.4 Technologisch deterministische benadering.........................................11
1.5.5 Andere benaderingen & mengvormen..................................................11
1.6 Slot.............................................................................................................. 11
2. Hoofdstuk 2: Technologie, maatschappij, kennis & macht...............................12
2.1 Inleiding....................................................................................................... 12
2.1 Technologische revoluties, lineariteit & mediageschiedenis.......................14
2.2.1 Tijdslijnen, feiten & revoluties...............................................................14
2.2.2 Brian Winston over de ontwikkeling van mediatechnologie &
maatschappij.................................................................................................. 16
2.2.3 “Long term” technologiedeterministische narratieven.........................16
2.3 Kritiek op technologisch determinisme.......................................................19
2.3.1 Culturalistische kritiek (sociaal-culturele & symbolische dimensie)......19
2.3.2 Politiek-economische factor (case telegrafie)........................................21
2.3.3 Media-archeologische kritiek.................................................................22
2.4 Case boek.................................................................................................... 23
, 2.4.1 Belang................................................................................................... 23
2.4.2 Beknopte geschiedenis: tussen technologie, industriële, socio-
economische & andere factoren....................................................................23
3. Hoofdstuk 3: Politieke ideologie & propaganda................................................25
3.1 Inleiding: over politiek, media & samenleving.............................................25
3.2 Mediatheorieën, geschiedenis & politiek.....................................................26
3.2.1 Autoritaire mediatheorie.......................................................................27
3.2.2 Liberale mediatheorie........................................................................... 28
3.2.3 Sociale verantwoordelijkheidstheorie....................................................29
3.2.4 Sovjet-Communistische mediatheorie...................................................30
3.2.5 Overige mediatheorieën: sociaal-democratische mediatheorie............32
3.3 Propaganda................................................................................................ 33
3.3.1 Inleiding: wat is propaganda?...............................................................33
3.3.2 Typologieën, definities & theorieën.......................................................33
3.3.3 Nazi-Duitsland & propaganda................................................................38
3.3.4 Propaganda vandaag............................................................................ 40
4. Hoofdstuk 4: politieke economie & kranten......................................................40
4.1 Inleiding...................................................................................................... 40
4.4.1 Belang................................................................................................... 40
4.1.2 Perspectieven........................................................................................ 42
4.1.3 Enkele concepten.................................................................................. 43
4.2 Persregimes voor de Belgische onafhankelijkheid.......................................46
4.2.1 Spaanse Nederlanden (1555-1713).......................................................46
4.2.2 Oostenrijkse Nederlanden (1713-1792/4).............................................47
4.2.3 Franse overheersing (1792/4-1814)......................................................47
4.2.4 Koninkrijk der Nederlanden (1814-1830)..............................................47
4.3 19e eeuwse pers in onafhankelijk België.....................................................48
4.3.1 Vrije politieke opiniepers.......................................................................48
4.3.2 Vlaemsch België.................................................................................... 49
, 4.3.3 Opkomst goedkope massakrant (1848-1914).......................................49
4.4 Krantensector tussen 2 wereldoorlogen (1914-1945).................................50
4.4.1 WOI....................................................................................................... 50
4.4.2 Interbellum............................................................................................ 50
4.5 Naoorlogse periode tot oliecrisis (1944-1973).............................................51
4.5.1 Restauratie (1944-1956).......................................................................51
4.5.2 Eerste golf van eliminatie & concentratie (1957-1964).........................51
4.5.3 Reorganisatie & nieuwe alliantie...........................................................51
4.6 Ontzuilde, hoogst geconcentreerde & multimediale oligopolie (1974-1990’s)
.......................................................................................................................... 52
4.6.1 Crisis, ontzuiling & steun (1974-1979)..................................................52
4.6.2 Concentratie & reorganisatie (1980’s)..................................................52
4.6.3 Naar een oligopolie (1990’s).................................................................53
4.7 Slot.............................................................................................................. 53
5. Hoofdstuk 5 Prijs van het publieke debat: kranten in een bedrijfseconomisch
perspectief........................................................................................................... 54
5.1 Inleiding....................................................................................................... 54
5.2 Hoofdlijnen van de ontwikkeling................................................................54
5.3 Verklarende factoren.................................................................................. 56
5.3.1 ILC: industrielevenscyclus.....................................................................56
5.3.2 Competitiemechanisme........................................................................59
5.4 Bijkomende beschouwingen.......................................................................60
6. Hoofdstuk 6: internationale politiek, nieuws & macht......................................61
6.1 Inleiding....................................................................................................... 62
6.1.1 Mediageschiedenis & internationale politieke factor.............................62
6.1.2 Belang van nieuwsagentschappen in ruimere nieuwsecologie.............62
6.2 Concepten & dimensies van internationale communicatie..........................63
6.2.1 Internationale communicatie & geschiedenis.......................................63
6.2.2 Concepten & dimensies.........................................................................64
, 6.3 Communicatierevoluties, machtspolitiek & internationale conventies (1830-
1914)................................................................................................................. 66
6.3.1 Context................................................................................................. 66
6.3.2 Media, communicatie & internationalisering: bi-/multilaterale &
internationale afspraken................................................................................ 66
6.3.3 Ontstaan & eerste ontwikkelingen van grote
wereldnieuwsagentschappen.........................................................................67
6.4 Politiek extremisme, massacommunicatie & conflict (1914-1945).............69
6.4.1 Context................................................................................................. 69
6.4.2 Ontbinding van Europese nieuwshegemonie (1914-1945)....................69
6.5 KO, 3 werelden & pogingen tot wereldwijde regulering (1945-1989)..........70
6.5.1 Context................................................................................................. 70
6.5.2 VN, communicatie & informatie............................................................71
6.5.3 KO & nieuwsagentschappen..................................................................71
6.5.3 DK & discussies over nieuwe informatie- & communicatie-orde...........72
6.6 Intermezzo: symbolische hegemonie, buitenland- & internationaal nieuws
.......................................................................................................................... 74
6.7 Naar een multipolaire wereld (1989-…)......................................................77
6.7.1 Context................................................................................................. 77
6.7.2 Ontbinding “Big Five”, naar een nieuwe duopolie & andere recente
ontwikkelingen............................................................................................... 77
6.8 Slot............................................................................................................. 78
Hoofdstuk 7: dominantie van Amerikaanse “filmed entertainment industry”......79
7.1 Inleiding....................................................................................................... 79
Hoofstuk 8: Censuur, disciplinering & media........................................................79
8.1 Inleiding....................................................................................................... 79
Hoofdstuk 9: Publieke omroep.............................................................................. 79
9.1 Inleiding....................................................................................................... 79
Hoofdstuk 10: Fotografie...................................................................................... 79
10.1 Kijkdier...................................................................................................... 79
, 10.2 Geschiedenisoog...................................................................................... 80
6.3 Maker.......................................................................................................... 81
6.4 Gebruiker.................................................................................................... 81
6.5 Kijker........................................................................................................... 82
6.6 Schijnbare tegenstelling.............................................................................. 83
6.7 Eye-opener.................................................................................................. 83
1. Hoofdstuk 1: Inleiding
DOEL: beklemtonen hoe geschiedenis van media & communicatie ook bepaald
worden door economische, politieke, socioculturele & andere factoren
1.1. Inleiding
Mediageschiedenis:
- Leert over sociale aanvaarding & gebruik van media & communicatie:
sommige uitvindingen leidden niet tot ontwikkeling omdat deze niet
appelleerden aan verwachtingen & gewoonten van gebruikers
- Revival n.a.v. razendsnelle ontwikkeling van media & communicatie: groter
mediahistorisch bewustzijn= hoe sneller mediatechnologieën worden
vervangen door andere, hoe meer mediagebruikers een persoonlijke
mediageschiedenis opbouwen
1.2. Doel
1. Ingaan op geschiedenis van “de media”, deze kritisch benaderen &
contextualiseren
Valkuilen van mediahistoriografie:
- Te grote klemtoon op feitelijkheden: “objectieve geschiedenis” bestaat
niet
- Geschiedenis van “great men” met eurocentrische blik: ontwikkeling van
innovaties is een proces van trial-and-error van meerdere mensen
- Te grote klemtoon op rechtlijnigheid & doelmatigheid: ontwikkelingen
gebeuren cumulatief & er is een trend van substitutie
2. Aandacht schenken aan rol van media IN het verleden
Ingaan op terugkerende thema’s/concepten in relatie (1) politiek-media,
(2) industrie-media, (3) geopolitiek-oorlog-media, (4) politieke economie-
media & rol van media in behouden van machtsstructuren
, 3. Hoe media omgaan met het verleden: verleden IN/VIA de media
Vraagstukken over nieuwsmedia, historische film & televisie
Propagandistische media & censuur
Media die fungeren als collectief geheugen
Media als ontwikkelaars van historisch bewustzijn
4. Aantonen dat media sterke historiserende machines zijn
Voortdurende aanwezigheid van het verleden:
- Expliciet: documentaires & nieuwsrapportering
- Impliciet: impliciete vergelijkingen, historische analogieën & getuigenissen
(interviews/quotes)
1.3. Geschiedenis, media, mediageschiedenis
KERN: inleiding op het veld van media- & communicatiegeschiedenis
Multidisciplinair domein:
- Communicatiewetenschappers & mediaonderzoekers
- Technologiehistorici: relatie technologie-samenleving onderzoeken a.d.h.v.
ontwikkeling communicatietechnologieën
- Politieke geschiedschrijving: relatie politieke actoren-massamedia=
centraal bij begrijpen van politieke geschiedenis
- Cultuurhistorici: onderzoeken van ontwikkeling publieke normen &
waarden a.d.h.v. media & hun representatie van maatschappelijke
vraagstukken
Terminologisch onderscheid tussen verleden &
geschiedenis/geschiedschrijving (= systematische studie van verleden):
voorwerp voor intensief debat
Objectieve, allesomvattende geschiedschrijving= onmogelijk:
- Kernprobleem van de theorie van geschiedenis= vraagstuk van relatie
historische feiten-interpretatie: bij het vastleggen van historische feiten
worden deze geïnterpreteerd door historici
- Interpretatieprobleem in 3 fasen:
1. Vertalen van gebeurtenis in = het verleden/historische gebeurtenis
bronnen vertaalt zich in bronnen
2. Interpretatie van bronnen = bronnen worden geïnterpreteerd door
historici
3. Ordening van = broninterpretaties worden geordend &
broninterpretaties aan elkaar verbonden in de vorm van een
verhaal
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur guylreno. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
73918 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans