SAMENVATTING KINDZORG EN PEDIATRIE
Inleiding
Handvest Kind en Ziekenhuis
o Opgesteld door 12 Europese verenigingen die actief zijn in intramurale gezondheidszorg
voor kinderen + WHO
o In 10 punten worden de rechten van kinderen voor,tijdens of na een verblijf in het
ziekenhuis weergegeven
o Voor kinderen 0-18 jaar
10 Punten :
1. Enkel opgenomen in het ziekenhuis als de nodige zorg niet thuis, in dagbehandeling of
poliklinisch verleend kan worden
2. Recht om hun ouders of verzorgers bij zich te hebben
3. Ouders kunnen acoomodatie en overnachting krijgen zonder kosten
4. Kinderen en ouders hebben recht op informatie. De informatie wordt aangepast aan leeftijd
en bevattingsvermogen van het kind. Maatregelen worden genomen om pijn, lichamelijk
ongemak en emotionele spanningen te verlichten.
5. Kinderen en ouders hebben recht op alle informatie die noodzakelijk is voor het geven van
toestemming voor onderzoeken, ingrepen en behandelingen. Kinderen worden beschermd
tegen overbodige behandelingen en onderzoeken en tegen oneigenlijk gebruik van
persoonlijke gegevens.
6. Kinderen worden in het ziekenhuis gehuisvest en verzorgd samen met kinderen in dezelfde
leeftijds- en/of ontwikkelingsfase.
7. Recht op mogelijkheden om te spelen, zich te vermaken en onderwijs te genieten al naar
gelang hun leeftijd en lichamelijke conditie.
8. Kinderen worden behandeld en verzorgd door medisch, verpleegkundig en ander personeel
dat speciaal voor de zorg aan kinderen is opgeleid.
9. Recht op verzorging en behandeling door zoveel mogelijk dezelfde personen, die onderling
optimaal samenwerken.
10. Recht om met tact en begrip te worden benaderd en behandeld. Hun privacy wordt te allen
tijde gerespecteerd
1
,Hoofdstuk 1 : Zorgverlening aan kinderen
1.1 Visie op zorgverlening aan kinderen
Visie :
o Kinderen = mensen in ontwikkeling tot volwassenheid
o Niet de leeftijd van het kind die bepalend is voor de zorg maar het ontwikkelingsniveau
o Een kind moet in zijn volledigheid worden gezien (holistische mensvisie)
o Kind en ouders moeten als eenheid worden gezien
o Kind komt uit een zorgsysteem, en keert daarin ook weer terug
o Kind kan niet altijd de verantwoordelijkheid voor zichzelf dragen
Profiel voor zorgverleners in pediatrie :
o Verantwoordelijkheid en coördinerende functie
o Preventieve, voorlichtende en opvoedende taak : advies en opleiding op maat geven. Ouder
en kind begeleiden naar grotere zelfstandigheid
o Diagnostische en therapeutische taak : pediatrie heeft veel specialiteiten. Kennis, inzicht,..
nodig. Permanente vorming nodig.
o Verzorgende taak
o Begeleidende taak
1.2 Zorg voor het kind
Intramurale zorg = zorg die verleend wordt in een zorginstelling
(vb. Ziekenhuis, verzorgingstehuis, polikliniek,dagziekenhuis, ...)
Pag 14 + 15 + 16
Box? Eenpersoonskamer met sas isolatie door infectie, kind veel rust nodig, te lage weerstand, ..
Extramurale zorg = zorg buiten een zorginstelling
(vb. Kind en Gezin, CLB, kinderopvangdienst, chronische zorgverlening, TOAH 1,...)
1
TOAH = Tijdelijk Onderwijs Aan Huis
2
,Hoofdstuk 2 : Zorg voor het gezonde kind
2.1 Inleiding
Anamnese afgenomen zodra het kind in het zieknhuis wordt opgenomen. Meestal een
heteroanamnese, samen met de ouders.
2.2 Groei en ontwikkeling
2.2.1 Inleiding
Groei = Kwantitatieve verandering
Ontwikkeling = Kwalitatieve verandering
Rijpheid = Het resultaat van volgroeid zijn
2.2.2 Groei
Kenmerk : afnemende groeisnelheid lengte- en gewichtstoename wordt per tijdseenheid minder
in puberteit nog kortstonde toename van lengtegroei
Beïnvloedende factoren :
Inwendige factoren
Genetische factoren
Endocrinologische factoren : samenspel van hormonen
: groeihormoon, somatotropine(STH)
androgenen /oestrogenen, Thyroxine
Uitwendige factoren
Sociaal-economische factoren : voeding
Seizoen afhankelijke factoren : in zomer groei sneller dan in winter
Emotionele factoren : moederlijke zorg en andere
Iedereen heeft zijn eigen groeipatroon
In eerste twee jaar : Kanalisatie : kijken in welke percentielijn een kind groeit
Knik : onvoldoende voeding, verwaarlozing, endocriene ziekten, andere ziekten,...
Dysmature baby’s (baby met te laag geboortegewicht) : groeiachterstand voor 26 e
zwangerschapweek zelden ingehaald, enkel bij latere groeiachterstand geldt ‘inhaalgroei’
Curves met percentielijnen of curves met standaarddeviatiescores (SDS)
3
,Gewicht
: bij zuigelingen : 1x om 14 dagen de eerste 3 maanden daarna 1x per maand
bij kleuters : 1x per half jaar
Geboorte : 2,5-4 kg
Na 6 maand : x 2 geboortegewicht
Na 1 jaar : x 3 geboortegewicht
Na 2 jaar : x 4 geboortegewicht
: gewichtstoename in peuterkleuterleeftijd = 100-150 gram per maand
Lengte
: bij zuigelingen : 1x per maand het 1 e kwartaal, daarna op 6,9 en 12 maand
bij kleuters : 1x per half jaar
Geboorte : ongeveer 50 cm
1 jaar : plus 20 cm
2 jaar : plus 10 cm
: lengtegroei in peuterkleuterleeftijd = 8-10cm per jaar
Hoofdomtrek
: bij zuigelingen : 1x per maand tot de leeftijd van 12 maanden
Geboorte : gemiddeld 33-38 cm, ¼ van uiteindelijk hersengewicht
1 jaar : plus 10 cm, hersengewicht verdubbeld
Ongeveer 1 cm per jaar erbij , volwassen : 55-58 cm
Lichaamsverhouding
: bij geboorte beslaat hoofd ong ¼ van lichaamslengte , volwassenen 1/8
Skeletleeftijd
: Prenatale fase = bindweefsel kraakbeen 5e maand zwangerschap = kalk en mineralen
worden afgezet = verbeningskernen been
: skeletleeftijd = gemiddelde botontwikkeling bij kinderen van een bepaalde kalenderleeftijd,
bepaald met röntgenfoto van pols en vingers
: botontwikkeling bij meisjes voltooid rond 17 jaar en jongens 19 jaar
4
, 2.2.3 Ontwikkeling
Schema’s om af te lezen welke leeftijd welke vaardigheden ‘normaal’ verworven zijn :
Van Wiechen, Denver Development Screening test, ...
Ontwikkeling verdeelt in 3 ontwikkelingsgebieden
1. Lichamelijke of motorische ontwikkeling
2. Verstandelijke of cognitieve ontwikkeling
3. Sociale-emotionele ontwikkeling
Wetmatigheden in de ontwikkeling
o Interindividuele gelijke volgorde : de volgorde waarin vaardigheden worden verworven is
Basale
altijd gelijk
Wetmatig-
o Interindividuele verschillende tijdstip : het tijdstip daarentegen is voor elk kind anders-
heden
o Cefalocaudale ontwikkeling : ontwikkeling van hoofd naar stuit
o Proximodistale ontwikkeling : ontwikkeling loopt van centraal naar perifeer en
grofmotorische massabewegingen gaan de fijnmotorische bewegingen van de extremiteiten
vooraf
o Flexie-extensie ontwikkeling : adductieflexiehouding abductieflexie abductie-
extensiehouding
o Functionele asymmetrie : afwisselende links-rechtsontwikkeling (soms dominant Afgeleide
lichaamshelft) Wetmatig-
o Intra-individuele variatie : snelheid van ontwikkeling binnen een ontwikkelingsveld kan heden
verschillen van een ander veld
o Onomkeerbaarheid : eenmaal verworven functie gaat nooit verloren (tenzij trauma,ziekte)
o Onderlinge afhankelijkheid : functie in ontwikkeling beïnvloedt andere functies
o Afnemende snelheid : neemt af bij ouder worden
o Stootsgewijze ontwikkeling : in 1 veld kunnen versnellingen en vertragingen optreden
5
