Praktisch Verzekeringsrecht
Hoofdstuk 1: De verzekeringswereld
1. Waarom Verzekeren?
Om jezelf te beschermen tegen gevarieerde of onvoorziene omstandigheden,
gevaren of risico’s die een financiële bedreiging kunnen vormen.
(Bv. Ziekte, ongeval, diefstal, brand, verlies inkomen …)
1.1 Beschermingswijzen
Preventief
Preventieve maatregelen nemen om jezelf te kunnen beschermen en de
realisatie van het bepaalde risico te voorkomen.
(Vb. Het dragen van een veiligheidsgordel)
MAAR
Het is op een bepaalde momenten ondoelmatig wanneer de kost van de te
treffen preventiemaatregelen of middelen groter wordt dan de kost van de
schade zelf. In sommige gevallen is preventie zelfs onmogelijk.
(Vb. verstrooidheid achter her stuur (spookrijden). )
Sparen
Er voor zorgen om voldoende financiële middelen te hebben wanneer er zich een
gevaar voordoet. Spreiding van risico’s in de tijd.
(Vb. Provisie(=beloning voor verleende diensten) voor dubieuze
debiteurs(=schuldenaren die waarschijnlijk niet aan hun
(betaling)verplichtingen zullen voldoen) aanleggen)
MAAR :Soms is de schade te groot om het met eigen spaarmiddelen op te
vangen. Het Schadegeval kan zich ook voordoen vooraleer men voldoende heeft
gespaard.
Kostenspreiding (over verschillende personen)
Interpersonele spreiding van de schade gebaseerd op de solidariteit van of met
andere: spreiding van risico’s in de ruimte.
,MAAR: Solidariteit is ook onvoldoende, alle premies die worden uitgegeven zijn
de vergoedingen die de klanten krijgen bij een ongeval. We krijgen niet allemaal
samen een ongeval.
Al deze beschermingswijze zijn onvoldoende. De verzekering biedt
een oplossing voor de gestelde problemen.
1.2 Verzekering
Een techniek die berust op de interpersonele en intertemporele spreiding van
risico’s tussen de dragers van een soortgelijke risico.
De Essentie:
Interpersoneel Solidariteit
Bijvoorbeeld: Stel heel 1FIV is verzekerd bij KBC voor een
autoverzekering en we betalen allemaal een premie om de auto te
verzekeren, maar er is een kans dat 1 van ons een ongeval zal hebben,
dus alle premies die betaald werden door de klas 1FIV worden gebruikt om
het ongeval van die persoon te vergoeden.
Intertemporeel Tijd
Bijvoorbeeld: Als heel de klas (1FIV) vertrekt zal niemand tegelijk een
ongeval hebben, het kan niet gespreid worden in tijd.
Soortgelijke risico’s Alle risico’s
Bijvoorbeeld: Alle ongevallen, ziektes, branden,…
2. De oorsprong van verzekeringen
(Historiek Lezen pagina 12&13)
2.1 Toekomst verzekeringen
Verzekeringen evolueren mee met de noden van de verzekeringsnemers.
De verzekering is uitgegroeid tot een sociale en economische
noodwendigheid(=behoefte). Die noodwendigheid is zelfs zo groot geworden
dat sommige verzekeringen verplicht zijn door de overheid.
Bijvoorbeeld:
Drones
Elektrische fietsen
Sociale media
, 3. Soorten verzekeringen
3.1 Algemeen
2 classificaties die in de wet aangehaald worden:
I. Schade – versus persoonsverzekering
II. Verzekering tot vergoeding van schade versus verzekering tot
uitkering van een vast bedrag.
3.2 Verschillende classificaties
3.2.1 Schade – versus persoonsverzekering
Schadeverzekering art. 5, 15°
Een schadeverzekering is een verzekering die tot doel heeft een
verzekerde na het optreden van een verzekerd risico schadeloos te stellen.
VOORBEELD
Zaakverzekering
Aansprakelijkheidsverzekering
Rechtsbijstandverzekering
Persoonsverzekering art. 5, 16°
Bij persoonsverzekering of kapitaalsverzekering is zowel de premie als de
vergoeding afhankelijk van het onzeker voorval dat iemands leven, fysieke
integriteit, of gezinstoestand aantast.
VOORBEELD
Levensverzekering
Hospitalisatieverzekering
Ziekteverzekering
3.2.2 Verzekering tot vergoeding van schade versus verzekering tot
uitkering van een vast bedrag.
Verzekering tot vergoeding van schade art. 55, 3°
Schadevergoeding betalen, niet alleen de schade die de verzekerde heeft
geleden, maar ook de schade die hij zelf heeft veroorzaakt aan derden en
waarvoor hij verantwoordelijk word geacht.
Indemnitaire verzekering(=werkelijke schade)
(schade toevoegen aan iemand vermogen. Krijgt het volledig bedrag
terug)
OPGELET!
, - Schadeverzekering verzekering tot vergoeding van schade.
- Persoonsverzekering andere dan levensverzekering
verzekering tot vergoeding van schade (afhankelijk van wat de partijen
hieromtrent bepaald hebben)
Verzekering tot uitkering van een vast bedrag art. 55, 4°
Uitbetaling gebeurt met een vast bedrag dat vooraf werd overeengekomen
tussen de partijen. De omvang van schade zal de vergoeding niet bepalen.
Forfaitaire verzekering(=vooraf bepaald bedrag)
(uitkering van een vast bedrag. Emotionele schade niet vergoed)
OPGELET:
- Levensverzekering verzekering tot uitkering van een vast bedrag
- Persoonsverzekering andere van levensverzekering
verzekering tot uitkering van een vast bedrag. (Afhankelijk van wat de
partijen hieromtrent bepaald hebben)
3.2.3 Wettelijke verplichte verzekering versus contractueel verplichte
verzekering versus vrij te onderschrijven verzekering
Wettelijke verplichte verzekering (Door de wet verplicht)
- Liggen in de Categorie aansprakelijkheidsverzekeringen
VOORBEELD
Burgerlijke aansprakelijkheid autoverzekering
Arbeidsongevallenverzekering
Burgerlijke aansprakelijkheid jager
Contractueel verplichte verzekering (Door instantie verplicht)
- Contractuele verbintenis
VOORBEELD
Brandverzekering
Een bank kan zeggen of aanraden om een brandverzekering af te
sluiten.
Stel je huis vliegt in brand en je moet de bank elke maand nog
geld om je lening af te betalen. Zo krijgt de bank het totaal
bedrag niet meer terug te zien aangezien je geen huis meer
hebt. (deze brandverzekering hoeft niet bij dezelfde bank)
OPGELET!
Vanaf 1 januari 2019 is een Brandverzekering wettelijk verplicht voor
huurder en verhuurder!
, Vrij te onderschrijven verzekering (Keuze verzekeringsnemer)
- Verzekeringen die niet onder wettelijke en contractuele verzekeringen
vallen
VOORBEELD
Omniumverzekering motorrijtuigen
Familiale verzekering
Burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering uitbating
4. Verzekeringsovereenkomst
4.1 Definitie
Art. 5, 14°
een overeenkomst, waarbij een partij, de verzekeraar, zich er tegen
betaling, van een vaste of veranderlijke premie, tegenover een andere
partij, de verzekeringnemer, toe verbindt een in de overeenkomst
bepaalde prestatie te leveren in het geval zich een onzekere
gebeurtenis voordoet, waarbij, naargelang het geval, de verzekerde of
begunstigde belang heeft dat die zich niet voordoet.
4.2 Bestanddelen
4.2.1 Verzekeraar
Art. 5,1°
- In de praktijk verzekeringsmaatschappij
- Partij draagt risico + leveren van een bepaalde prestatie
4.2.2 verzekeringnemer
- Partij verzekeringsovereenkomst onderschrijft + premie betaalt
- Natuurlijk rechtspersoon vraagt verzekeraar om bepaalde risico’s
ten laste te nemen.
4.2.3 Verzekerde
Art. 5, 17°
- Degene die door de verzekering gedekt is tegen vermogen schade.
- Persoon op wie de verzekering slaat
- Verzekerde niet altijd de verzekeringsnemer
Verzekerde = verzekeringnemer
Bv. De begunstigde die op 65 jarige leeftijd een bedrag krijgt als
die op pensioen gaat.
, Hij is de persoon die de verzekering onderschrijft en degene die
het geld gaat krijgen dus ook de begunstigde.
Verzekerde ≠ verzekeringsnemer
Ik sluit een overlijdensverzekering af en als er met mijn man iets
gebeurd krijgen onze kinderen 75.000 euro.
Ik verzekeringnemer
mijn man verzekerde
Kinderen begunstigde
4.2.4 Benadeelde/Begunstigde/Rechthebbende
Art. 55, 1° / Art. 5, 18°
Benadeelde:
Degene aan wie schade is toegebracht (waarvoor de verzekerde
aansprakelijk is).
Begunstigde
Aan wie de schadevergoeding moet worden uitbetaald.
Zaakschadeverzekering Verzekerde dezelfde als begunstigde
Persoonsverzekering begunstigde niet vooraf bepaald door
aard van het gedekte risico, maar door de wil van de
verzekeringsnemer
4.2.5 Risico
= Het moet gaan om een onzekere gebeurtenis, het moet gebeuren
onafhankelijk van de wil.
NOTA:
- Wat met overlijden want iedereen komt toch te overlijden?
Toch verzekerbaar omdat tijdstip van het overlijden niet is gekend
en dus wel als risico word beschouwd.
4.2.6 Verzekerbaar belang
Art. 55, 1° / Art. 5, 18°
Verzekerde of begunstigde moeten er baat bij hebben dat het risico zich niet
voordoet.
- Persoonsverzekering volstaat een moreel belang
- Schadeverzekering is een materieel, in geld waardeerbaar, belang
verreist, een moreel belang volstaat niet.
4.2.7 Premie
Art. 5, 19°