Geschiedenis van de Middeleeuwen(KU Leuven). Uitgebreide samenvatting gebaseerd op notities uit alle hoorcolleges en aantekeningen uit het handboek. Capita Selecta inbegrepen!! Onder meer dankzij deze samenvatting behaalde ik een 14/20
De middeleeuwen zijn op te delen in 5 periodes:
• Vroege middeleeuwen I: 400 - 750
• Vroege middeleeuwen II: 750 - 1000
• Hoge middeleeuwen: 1000 - 1200
• Late middeleeuwen I: 1200 - 1350
• Late middeleeuwen II: 1350 - 1500
De middeleeuwen is lange tijd beschouwd geweest als een periode van achteruitgang (Dark
Ages) tot de renaissance opkwam.
In Italië begon omstreeks 1350 al de overgang naar de volgende periode terwijl de rest van
Europa nog vol in de Middeleeuwen zat.
→ Petrarca(14e eeuw) duidt de eeuwen voor hem aan als duister.
→ Humanisten verspreiden deze boodschap ook via Latijnse scholen en universiteiten.
(= Officiële taal voor onderwijs tot 19e eeuw)
→ Dit beeld verergerd nog eens tijdens de verlichting en Franse Revolutie.
In de 19e eeuw begon de 'verheerlijking' van de middeleeuwen.
= Gothic revival: Terug Gotische gebouwen maken (House of Parliaments, Dom van Keulen)
• Eugène Viollet-le-Duc: Belangrijk architect voor de Gothic revival
• Literatuur: Victor Hugo → Notre Dame de Paris (1831)
• Schilderkunst: Pre-Rafaellieten
Vanaf de 19e eeuw ontstond ook historisch onderzoek en er volgt al snel erkenning van de
andersheid van de middeleeuwen: "The past is a foreign country."
In de middeleeuwen vindt men ook de grondslagen van de huidige maatschappij:
• Verspreiding van het Christendom
• Vorming van de taalgebieden en de territoriale gebieden
• Urbanisatie
• Medezeggenschap (parlementen)
• Handelskapitalisme
• Universiteiten en boeken
2
,Beginpunten middeleeuwen
• 313: Edict van Milaan: Christendom toegelaten in Romeinse Rijk
• 410: Val (eig. plundering) van Rome door Alarik en de Visigoten
• 476: Afzetting van de laatste keizer van Rome
Eindpunten middeleeuwen
• 1453: Val van het Byzantijnse Rijk door de Turken
• 1492: Columbus """""ontdekt""""" Amerika
• 1517: De stelling van Luther (reformatie)
3
, Vroege middeleeuwen I: 400-750
Erfenis van het Romeinse Rijk: Situatie Late Keizertijd (3-5e eeuw)
Politiek-bestuurlijk vlak
Het rijk werd bestuurd vanuit 1 centrum, namelijk Rome. Het gezag kwam dus van bovenaf
en alles is in naam van de republiek. De centrale macht is de keizer.
In de middeleeuwen is de situatie heel anders:
Late Keizertijd Middeleeuwen
1 kern (Rome) Geen kern maar kleine eenheden
Gezag komt van bovenaf (keizer) Gezag komt van onderuit (leenheren)
Alles staat in naam van de 'staat' Er is geen 'staat', enkel een
familiepatrimonium
Er bestaat een keizerschap Het keizerschap wordt nagebootst (Karel de
Grote, Otto I, Frederik II, …)
Militair vlak
De Limes was de benaming voor de rijksgrenzen. Eén van die grenzen was Hadrian's Wall in
Noord-Engeland om de barbaren uit Schotland buiten te houden. Tegen de 4 e eeuw
beschikte het rijk over zo'n 400.000 manschappen, zulke legers zullen pas tegen de 17 e eeuw
terug ontstaan.
Bestuurlijke hiërarchie
Er kwam een nieuwe bestuursindeling onder Diocletianus (284-308), dit staat bekend als het
beginpunt van de Late Keizertijd:
• De 4 prefecturen werden 4 patriarchaten (Kerk meer macht)
• Civitates (stadjes) werden bisdommen onder leiding van een bisschop
• Kerkprovincies vielen onder de leiding van een 'metropoliet' = aartsbisschop
Ambtstermijnen waren enkel aanwezig in de kerkelijke structuur en bij de barbaren was dit
niet aanwezig. Het zal duren tot de 12e eeuw voor ze opnieuw ingevoerd worden. Latijn was
de enige bestuurtaal van wereldwijde macht tot de 12e - 13e eeuw.
In de Late Keizertijd waren er 80.000 tot 100.000 km kasseiwegen grotendeels voor
bestuurlijke en militaire doeleinden door verbintenis met de belangrijkste steden. In de
middeleeuwen zullen deze hergebruikt worden maar pas vanaf de 18 e eeuw kwamen er
echte steenwegen.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Milo97. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
