Notes de cours
Samenvatting psychologie van de adolescentie
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting waarbij de inhoud van de slides gecombineerd is met eigen notities. Deze notities vertonen veel overlap met het boek.
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
6 revues
Par: laurencedevinck1 • 1 année de cela
Par: oliviervaneecke • 1 année de cela
Par: robinneerinckx • 1 année de cela
Par: hannahvandermaesen • 2 année de cela
Par: ilsehabex • 3 année de cela
Clear and clear!
Par: sandrinecoolens • 3 année de cela
Clear summary and very complete.
Aperçu du contenu
LES 1: INLEIDING EN EERSTE TYPERINGVoorbeelden van problematieken tijdens de adolescentie
SEKS, DRUGS, & VIOLENCE
Steeds populairder in de leeftijdsgroep 12 tot 16 jarigen: breezerseks. Breezerseks/ breezersletjes:
jonge meisjes die seks bieden in ruil voor een breezer, pakje sigaretten, kaartje voor de film.
"Tentsletje" is verkozen tot woord van het jaar 2010. Het woord verwijst naar "een meisje dat
bijvoorbeeld op een festival met verschillende mannen seksuele betrekkingen heeft in haar tentje".
à maar nergens wordt vermeld hoeveel jongeren dit zijn... Je zou maar eens ouder zijn. Stel je kind
vraagt op 16-jarige leeftijd om naar Werchter te mogen gaan met haar vriendinnen. Wat denk je
dat die mama zal zeggen? De media speelt een grote rol..
Jeu de foulard: het wurgspel is vooral populair bij jongeren. Ze knijpen hun eigen of mekaars
halsslagader of luchtpijp dicht, zodat de hersenen geen zuurstof meer krijgen. Wie dat doet, wordt
licht in zijn hoofd. Het is populair door het warme, duizelige gevoel dat je krijgt als het bloed op het
laatste moment weer naar de hersenen kan stromen. Maar er vallen gemakkelijk slachtoffers,
omdat moeilijk in te schatten is wanneer mensen bewusteloos geraken.
Jongeren proberen dakloze in brand te steken in station van Leuven. Vier jongemannen hebben
zondag een dakloze zwaar toegetakeld in het station van Leuven. Ze probeerden eerst het
dekentje van de man in brand te steken en brachten hem daarna enkele rake klappen toe. De
politie heeft de vier opgepakt.
DEPRESSIE, ANGST, BURNOUT
à Kern van het artikel: heel wat jongeren gaan onderuit... Ze
staan onder te veel druk...
Een eerste typering
Bijzondere jeugdzorg (filmpje opvangtekort probleemjongeren bijzondere jeugdzorg)
= divers aanbod van jongeren met problemen. Deze mensen betogen ongeveer 2x per jaar
(november + februari/maart). Jaar op jaar komt het terug en telkens hebben ze dezelfde
boodschap: ‘geef ons meer middelen’ [bv. bedden, plaatsen, gebouwen, personeel]. Er zijn
wachtlijsten, dat kan toch niet in onze samenleving dat we jongeren geen hulp kunnen bieden
Wanneer de jeugdhulp zelf een zorgenkind wordt (artikel op ufora bij de links vinden)
= toen ze 13j was besliste de jeugdrechter dat er hulp in het gezin moest komen. Ambulante
begeleiding. 2j later op wachtlijst voor voorzien, pas 1,5j later was er ergens plaats voor haar. Stel u
voor: een meisje van 13j ervaart problemen in de thuissituatie [87% van de jongeren komen er
terecht omwille van problemen thuis, slechts 13% omwille van delinquent gedrag]. Op basis hiervan
begrijpen we dat de jeugdhulp op straat komt...
1
, Vragen na deze media te lezen...
• Welk beeld van jongeren wordt opgehangen door de media?
o De beeldvorming van de jongeren in onze media is niet altijd positief...
• Hoeveel % van de jongeren komt in contact met de bjz?
o Dit is niet duidelijk voor ons. Verder in deze les zien we dat die minder dan 2% is!
• Gaat het van kwaad naar erger met onze jongeren?
o Neen... Jongeren zijn braver dan ooit.
DOELSTELLINGEN
1. De adolescentie kunnen SITUEREN in de levensloop
2. De TERM ‘adolescentie’ correct leren gebruiken en kunnen onderscheiden van verwante
termen, zoals ‘puberteit’
3. Wijdverspreide OPVATTINGEN (stereotypen) over de adolescentie kritisch kunnen bespreken
(bv. De adolescentie is ‘een moeilijke leeftijd’)
4. Het begrip ‘ONTWIKKELING’ adequaat kunnen omschrijven en gebruiken (als een
dynamisch proces dat vanuit meerdere invalshoeken bestudeerd kan worden)
SITUERING
ingen - Bij beginnende
Bij beginnende leerkrachten?
leerkrachten ?
derwijs
wikkelings-psy Wat denken wij?
ogie
d
In onderwijs
scentie - puberteit
en einde - In het onderwijs:
ming 1 2 3 4 5 6 bachelor master
uim verspreid? secundair hoger
ragen EM:
usie
eling regenten adolescentie jongvolwassenheid
kkelingsperiode
nu en discontinu
du en omgeving Als middelbare school voorbij is kom je plots in werkveld of hoger onderwijs terecht. Er gebeurt daar
- iets
In tussen 18j en hoger onderwijs.
de ontwikkelingspsychologie: Context
zie in les! en leerkrachten veranderen. Gebeurt er effectief iets
bijzonder op 18j? Want zo is het onderwijs wel georganiseerd.
Leerkrachten eerste graad secundair onderwijs zijn gespecialiseerd in lln voor eerste en tweede
middelbaar. Vanaf derde middelbaar hebben we masters. Gebeurt er op leeftijd 13-14j iets
bijzonder dat we plots andere leerkrachten nodig hebben?
! Leeftijdsaanduidigen zijn slechts benaderingen !
In ontwikkelingspsychologie
Volgens veel psychologen is de identiteitsontwikkeling de centrale ontwikkeling tijdens de
adolescentie waar de rest aan opgehangen wordt. Je moet kunnen denken, ingebed zijn in sociale
context, autonoom kunnen functioneren, leven op orde, etc. Sommige jongeren ontwikkelen dit
vlot, anderen blijven ter plaatse staan of piekeren er te veel over à Zie les 9 !
2
, ! Leeftijdsaanduidigen zijn slechts benaderingen !
Sommige kinderen tonen op heel jonge leeftijd al adolescentengedrag. Maar er zijn ook 23-jarigen
die nog wat jaren nodig hebben vooraleer ze de stap tot volwassenheid kunnen zetten...
TERMINOLOGIE
n Leeftijd
? 10 – 23 jaar ?
s 10 – 23 jaar ?
ings-psy - Leeftijd
≠ waterdicht criterium voor definitie van adolescentie
≠ waterdicht criterium voor definitie van
= vaak enige maatstaf voor status in maatschappij !
adolescentie
e - puberteit
nde
= vaak enige maatstaf voor status in maatschappij !
Er worden ook heel wat
(verantwoordelijken zijnverantwoordelijken gekoppeld aan leeftijden...
gekoppeld aan leeftijden)
erspreid? - Politiek (stemrecht) 18 jaar
- Rechtsysteem 18 jaar…
- Films 16 jaar
gsperiode - Seksueel 16 jaar (!)
discontinu
omgeving - Twee tendenzen:
- Verlagen van leeftijdsgrens
Seksuele meerjarigheid in16
ligt op het begin
jaar. In het strafrecht staat geschreven dat je onder de 16 jaar niet
- Verhogen vanom
in staat bent leeftijdsgrens
toestemming optehet eindetot seksueel gedrag. Laat deze wederzijdse toestemming
geven
nu een voorwaarde zijn voor het hebben van seks (dus jonger seks hebben staat gelijk aan
èMoffit (1993): Maturity gap! Leidt tot probleemgedrag’
verkrachting).
èArnett Ondertussen
(2007): Ruimte circuleert er reeds
om te experimenteren! 8 jaar een wetsvoorstel om dit te veranderen, maar
Verlengde
dit is nog altijd niet door het parlement geraakt...
adolescentie, keuzes uitgesteld. ‘Emerging adulthood’ (20-
25j); analoog in gezondheidszorg: transitional care (15-24j)
èVoor alle jongeren?
Twee tendensen wat betreft de adolescentie:
• Verlagen van leeftijdsgrens in het begin
o “Start” = eerste tekenen van de puberteit (Bij de meeste kinderen begint dit rond 10j,
maar sommigen krijgen op 9j al borstgroei of schaamhaar. Dit is jong en lijkt historisch
gezien jonger te worden à zie les 2)
• Verhogen van leeftijdsgrens op het einde
o “Einde” = echte stap naar de volwassenheid (moment van toetreden tot arbeidsmarkt
en volwaardige bijdrager aan de samenleving) wordt soms bewust uitgesteld.
à Moffit (1993): Maturity gap leidt tot probleemgedrag’
(Al op jonge leeftijd ben je adolescent en krijg je heel wat verwachtingen, maar je wordt pas heel
laat volwassen en echt zelfstandig. De periode daartussen voelt voor jongeren soms als een
ongeleid projectiel, waardoor ze in de problemen kunnen komen)
à Arnett (2007): ruimte om te experimenteren! Verlengde adolescentie, keuzes uitgesteld.
‘Emerging adulthood’ (20- 25j); analoog in gezondheidszorg: transitional care (15-24j)
(Na de leeftijd van 20/23-jaar zijn we een fase tussen de adolescentie en de volwassenheid, namelijk
de ontluikende volwassenheid. Dit is een fase van experimenteren en onderzoeken, maar anders
dan tijdens de adolescentie)
à Voor alle jongeren?
Neen, maar wel voor een hele grote groep!
3
, Adolescentie – puberteit
Puberteit (pubertas, pubes, puberty) puber-tijd
• 1950: periode van lichamelijke veranderingen, waarin geslachtsrijpheid intreedt, en ook de
persoonlijkheid opgebouwd wordt, met de blik naar binnen (12-16j)
• Nu: proces van lichamelijke veranderingen en geslachtrijping in begin van adolescentie,
inclusief hormonale ontwikkeling + pubergedrag
Adolescentie (adolescĕre, adolescentia, adolescence)
• 1950: periode waarin jongere zijn of haar plaats in de maatschappij zoekt, met de blik naar
buiten (17-22j)
• Nu: hele overgangsperiode tussen kinderjaren en volwassenheid, 10-23 jaar ! Alle eerdere
ontwikkelingen integreren tot een coherente identiteit!
Let op!
• Hormonen leiden tot gedrag, maar ook omgekeerd! (zie les 2)
• Ook al in puberteit zijn jongeren zich bewust van de veranderingen! Ook dan al wordt
er gewerkt aan de identiteit!
§ Het is niet iets wat hen louter overkomt. Ze ervaren het bewust...
Adolescentie is eigenlijk de overgangsperiode tussen kindertijd en volwassenheid:
kind adolescent volwassene
onvolgroeid volgroeid
schoolplichtig overgang scholing voltooid
afhankelijk tussenpositie zelfstandig
onproduktief produktief
à Levensloopvisie ! De volwassene is precies het tegenovergestelde van een kind. De adolescent
zit daartussen: bijvoorbeeld deels productief door studentenjob. Het is dus een overgangsfase.
Begin en einde
Begin: ‘biologie’
• Biologische veranderingen
• Verandering in sociale status
• Veranderingen in het denken
à Duidelijk omschreven (12 jaar)
Einde: ‘cultuur’
• Einde van fulltime scholing
• Bereiken van ‘volwassenheid’
o Maar wat is dat dan? Zelfstandigheid, zelfbepaling, verantwoordelijkheid
§ Financieel
§ Gedragsmatig
§ Emotioneel
§ Waarden en normen
à Minder duidelijk (cfr. Arnett: emerging adulthood) + culturele en geslachtsverschillen... (zie
volgende lessen)
4
, BEELDVORMING
Populaire visie:
• ‘De adolescentie is een moeilijke leeftijd !’
• Emotionele beroering – ‘sturm und drang’
• Emotionele onrust – ‘storm and stress’
• Maar ook: gedragsproblemen & opstandigheid
à ‘De ape-jaren’
• Roken hoort nog altijd bij de apejaren hé
• En mijn twee dochters in hun apejaren die nu van die idiote oorringen in hun neus dragen en
de hele nacht in de kelder gitaar zitten te spelen
• Hij verglijdt meer en meer van braaf en volgzaam baasje naar een tiener in zijn apejaren
• Omdat er één iemand iets zegt die tegen uw gedacht indruist moet iedereen deraan geloven,
awel manneke tis te zien da ge in uw apejaren zit zenne
• Ik ben mijn zotste apejaren voorbij en krijg nu heel geleidelijk aan een beetje verstand
• 'K ben gelukkig zelf die apejaren een beetje kwijt
• Da forum dient hier ni voor zo'n kinderachtigheden hé, volgens mij zijde gij ne puber in zijn
apejaren,
• Toen jan 13 jaar was, was het al duidelijk dat zijn apejaren voor zijn ouders, leerkrachten en
hemzelf niet makkelijk zouden worden
Vraag aan moeders: Wat vond jij de moeilijkste leeftijd van jouw kind?
Dit beeld wordt vooral versterkt door het idee van de volwassenen dat de adolescentie een
moeilijke leeftijd is, jongeren zelf zien het niet altijd zo negatief
Vaak bestreden:
• Te veel aandacht voor oppervlakkige aspecten
o De grote stappen die jongeren zetten krijgen veel minder aandacht...
• Media: probleemjongeren krijgen te veel aandacht!
o Opnieuw krijgen de goed, gezond ontwikkelende jongeren veel minder aandacht...
• Wetenschap: onterechte veralgemeningen
o Studenten psychologie volgen de richting vaak omdat ze ‘geïnteresseerd zijn in de
problemen van de mensen’ en daar zit net het probleem...
In werkelijkheid:
• Periode die voor iedereen wel wat stress oplevert, maar waar bijna iedereen goed doorheen
komt!
• Sommige jongeren hebben wel grote problemen tijdens de adolescentie!
5
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur kimverme. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
73918 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans