Ethiek en dierenwelzijn
Dierenwelzijn
1 Omschrijving dierenwelzijn
- Vijf vrijheden:
o Vrijheid van dorst, honger en slechte voeding
o Vrijheid van ongemak
o Vrijheid van pijn, letsels en ziekte
o Vrijheid om normaal gedrag te vertonen
o Vrijheid van angst en stress
- Afhankelijk van:
o Natuurlijke omgeving en gedragingen
o Subjectieve ervaringen/gevoelens
o Lichamelijk functioneren
- Integriteit: lichamelijke ongeschondenheid (lichaam blijft zoals het op de wereld is gekomen)
1.1 Welzijn en de subjectieve ervaringen van dieren
1.1.1 Concept – denkbeeld
- Subjectieve ervaringen van dieren
- Dieren kunnen lijden in slechte omstandigheden en zich goed voelen in goede
omstandigheden
1.1.2 Onderzoeksmethoden
- Preferentietest: voorkeuren bestuderen
- Motivatietest: sterke voorkeuren bestuderen
- Gedrag:
o Abnormaal gedrag → negatieve gevoelstoestand (stereotiep gedrag)
- Communicatieve signalen
o Vb: ‘emergency calls’ bij biggen
1.1.3 Opmerkingen
- Moeilijkheid:
o Subjectieve ervaringen moeilijk te meten
o Indirect meten (gedragsstudie)
1
,1.2 Welzijn en het biologisch functioneren van dieren
1.2.1 Concept
- Biologisch functioneren
o Gewicht:
▪ Mager = minder welzijn
▪ Goed gewicht = goed welzijn
o Gezondheid:
▪ Letsels
▪ Ziekte
- Broom: Dierenwelzijn is de mate waarin een dier in staat is zich aan te passen aan de
omgeving waarin het gehouden wordt.
- Waarom deze visie?
o Weinig/geen belang aan subjectieve ervaringen
o Vaak zowel subjectieve als deze visie
1.2.2 Onderzoeksmethoden
- Goede gezondheid:
o geen wonden of ziektes → goed welzijn
o Wonden of ziektes → slecht welzijn
- Goede productiviteit (groei, voortplanting) → goed welzijn
- Abnormaal gedrag
- Endocrien systeem
o Stress: secretie cortisol, corticosteron (stresshormonen)
▪ Bepalen in feces
- Op welk punt is verandering relevant? →
o Cut-off waarde: bv Bij toename van meer dan 40%
o Pre-pathologische toestanden (gevolgen van stress meten): bv reductie immuniteit
- Makkelijker
1.2.3 Opmerkingen
- Goede productiviteit = goed welzijn
o MAAR het is niet hoe meer groei en productie, hoe beter welzijn
▪ Productieziektes:
• Mastitis
• Osteoporose
1.3 Welzijn en de ‘natuur’ van dieren
1.3.1 Concept
- Dieren moeten leven in natuurlijke omgeving en natuurlijke gedragingen kunnen uitoefenen
o Ook infanticide en predatie
1.3.2 Onderzoeksmethoden
- Gedrag bestuderen in wild en vergelijken met in gevangenschap
2
,1.3.3 Opmerkingen
- Ook onaangename omstandigheden
- Bij eigen huisvesting vermijden we predatie,… om welzijn te verbeteren
o Misschien niet alle natuurlijke gedragingen hoeven uiten
- Belangrijke gedragingen die wel moeten uitgevoerd worden (Behavioural needs):
o Slapen
o Wroeten bij varkens
o Legnest vinden en vorm geven bij kippen
o Nestbouwgedrag bij zeugen
▪ Vrijlevend: vlak voor partus nest bouwen
▪ Test:
• Nest gegeven → willen nog altijd nest bouwen
• Genoeg beweging geven zonder nest te laten maken → willen nog
altijd nest bouwen
• → ‘needs’
1.4 Conclusie
- Gedrag wilde dieren vergelijken met gevangenschap
- Vb: Stolba en Wood-Gush: huisvestingssysteem voor varkens op basis van volledige
ethogram
2 Dierenwelzijnsindicatoren
- Diergebonden parameters:
▪ Stereotiep gedrag
▪ Verwondingen
▪ BCS
▪ Poot/klauwproblemen
▪ Sociaal gedrag
o Fysiologische
o Gedrags
o Gezondheids
- Niet-diergebonden gedrag (management):
▪ Ondergrond
▪ Aantal dieren/m²
▪ Water en voedsel
▪ Verrijking
▪ Groepssamenstelling
▪ Licht
▪ Ventilatie
▪ Temperatuur
▪ Hygiëne
o Omgeving
o Management
3
, 2.1 Fysiologische indicatoren
2.1.1 Stress
- = reactie van het lichaam op omstandigheden die het fysieke of psychologisch functioneren
verstoren of dreigen te verstoren
- = concept dat de nadelige lichaamseffecten op bepaalde stimuli beschrijft
- Stressoren = aversieve stimuli
o Pijnlijke procedures bv castratie
o Transport
o Sociale diersoorten: scheiding van groepsgenoot
o Huisvesting met onbekende dieren
o Heel hoge en lage temperaturen
o Zware fysieke inspanning
o Fixatie
2.1.1.1 Standard stress model/general adaptation syndrome
- Selye en Cannon
o Zelfde lichamelijke reactie bij verschillende stressoren/stimuli
!!
(Adrenal = bijnier)
(Activatie hypothalamus-hypofyse-bijnierschorsas: nieuwe situaties, onvoorstelbare situaties,
weinig/geen controle over situaties)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur jannecoorevits. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.