Jo Nijs
Beginselen van de kinesitherapie I
❖ Hoodstuk 1 : Inleiding
Wat is kinesitherapie ?
Volgens Wikipedia:
De fysiotherapeut/kinesitherapeut begint met een vraaggesprek met de patiënt (anamnese). Op basis van de
verkregen informatie gaat de kinesitherapeut over tot een kinesitherapeutisch onderzoek, stelt hij een
behandelplan op en bespreekt hij dat met de patiënt, met als doel het beter gebruikmaken van het lichaam,
bijvoorbeeld door gewrichten beweeglijker te maken en pijn te verminderen, opdat de patiënt weer kan
werken en/of sporten.
Goede, inzichtelijk definitie
NIET: Patiënt komt met briefje en meteen behandeling
WEL: eerste sessie => klinisch onderzoek voeren, gesprek voeren, behandelplan opstellen o.b.v. de
verkregen resultaten
Volgens AXXON (beroepsvereniging):
Kinesitherapie is een discipline in de gezondheidszorg met een brede dimensie en uitgebreide* therapeutische
mogelijkheden. De kinesitherapeut als beoefenaar, richt zich vooral op het voorkomen, herstellen of
begeleiden van locomotorische** of functionele problemen. Gezondheid is voor de kinesitherapie een geheel
van optimaal functioneren van lichaam en geest. Het kinesitherapeutisch domein wordt daarbij ondersteund
door een eigen wetenschappelijk kader binnen de medische wetenschappen. De kinesitherapeutische
hulpverlening richt zich in het algemeen op het behoud en het vergroten van de kwaliteit van het bewegen***.
De kinesitherapeut werkt samen met de patiënt aan zijn herstel****.
* => niet alleen massage!
** => problemen met het bewegingsapparaat
*** => onvolledig => beter zou zijn: de levenskwaliteit verhogen.
**** => Herstel is een belangrijke term, positieve term! Introduceert hoop. Door deze term te gebruiken en
vaak te zeggen, stimuleer je het placebo-effect. Je mag hierop niet op uitgaan maar gewoon gebruiken =>
verhoogt tevredenheid, moed, vertrouwen.
Patiënten die binnekomen => weinig self-efficacy
= Het vertrouwen van een persoon in de eigen bekwaamheid om met succes invloed uit te oefenen om een
probleem op te lossen.
Belangrijk element!
Personen zijn sneller gemotiveerd voor een bepaalde handeling als zij het idee hebben dat zij de bekwaamheid
hebben om deze met succes te verrichten => sneller ontplooien en doorzetten.
Self-efficacy wordt hoger als P tevreden is en verlaagt als P niet vertrouwt of tevreden is.
Bv. Respiratoire problemen (verkoudheid):
Verschillende manieren van handelen:
1. Vroeger slapen, gezonder eten, beetje rust, …
Na enkele dagen gaat het beter
Hoge Self-efficacy want je hebt het zelf opgelost.
2. Na een aantal dagen gaat het nog steeds niet beter => motivatie daalt => dokter
Je hebt een lage Self-efficacy want alles wat je hebt geprobeerd heeft niet gewerkt.
1
, Jo Nijs
Kinesitherapie moet inzetten op self-efficacy. Je leert de P hoe hij/zij moet omgaan met zijn problemen.
Focus moet liggen op die self-efficacy door oefeningen aan te leren dat hij/zij kan reproduceren, niet door
massage (Passieve kinesitherapie).
P mag niet afhankelijk worden van therapie (wat het geval kan zijn met massage => doet goed maar enkel op
KT). Massage mag wel een klein onderdeel zijn de behandeling.
Als therapeut mag je lichaam en geest nooit uit elkaar gaan. Elk probleem is verbonden aan beide
Vb. Kanker
Zowel lichamelijk als geestelijk
Bij diagnose heb je 2 types:
1. Pessimist: “Dit is mijn tijd, ik kan dit niet aan.”
2. Optimist: “Oké, dit gaat mij niet hebben!”
De optimist heeft een duidelijke verhoging van de overlevingskansen.
Primair probleem is biologisch maar de geest en de inzet speelt duidelijk een belangrijke rol.
Placebo-effect
= toedienen van een niet actieve stof => geneest veel sneller => positieve verwachtingseffect.
Het placebo-effect wordt veroorzaakt door:
o Het vertrouwen
o Het geloof
o De hoop
o De verwachting die (onbewust) ontstaan door: de behandelaar, het geconsulteerd worden voor een
klacht, de daaropvolgende behandeling
Hersenen activeren pijnverzachtende cellen.
Verhaal van studie van Israëlitische machine => degene zonder werkelijke behandeling geneste beter.
Revalidatie
Kinesitherapie is een vorm van revalidatie, of maakt deel uit van de revalidatie.
Revalidatie bestaat vaak uit kinesitherapie, maar het zijn geen synoniemen.
Revalidatie is vaak combinatie: ergotherapie* + psychologie + kinesitherapie
* => bv. Terug aanleren koken, boek vasthouden, knippen, dagelijkse bewegingen.
Engels : rehabilitation / physiotherapy / physical therapy (USA)
Kinesitherapie = massage ?
Kinesitherapie is vaak beter dan chirurgie
o Probleem effectiviteit massage => zorgt voor beterschap op KT
o Kan onderdeel zijn van behandeling
o Lymfedrainage is ander verhaal
= wanneer vocht/lymfe stapelen zich op in ledematen => massage geeft positief effect
o Sportmassage
o Bindweefselmassage
o Myofasciale behandelingen – triggerpunten
= Pijn is niet altijd het gevolg van ontsteking. Oorzaak pijn in het verkeerd functioneren van spieren met
ontwikkeling van pijnpunten (trigger points) in de spieren zelf.
2
, Jo Nijs
Therapeutische alliantie
= Dit moet voorop staan in elke behandeling (heilig)
= Verbinding, de connectie die je aangaat met je P.
Als je een goede band hebt, dat de P u vertrouwt => meer kans dat P zijn oefeningen gaat uitvoeren => Self-
efficacy => meer kans op herstel.
Je moet het wel deskundig achten.
Massage stimuleert o.a. de therapeutische alliantie => je hebt een lichamelijk contact dus creëert een zekere
band.
Iedere P komt met zekere verwachtingen => belangrijk dus om deze te achterhalen.
Bv: P komt binnen met brief van de arts met “massage” => wordt gefrustreerd als het dan niet gebeurt => geen
therapeutische alliantie + alle gevolgen ervan.
Het is dus belangrijk om altijd duidelijk te zijn met de P. Zeggen wat je gaat doen en waarom!
DIALOOG IS CRUCIAAL
Wat is de grootste moordenaar in de VS
Roken, Fysieke inactiviteit, Diabetes, Obesitas?
Fysieke inactiviteit
= Groter dan de drie andere SAMEN
= Men mag dit zeker niet gaan banaliseren maar dit toont aan dat fysieke activiteit heel belangrijk is.
Rol van een kinesitherapeut
o Therapeutisch gebruik fysieke activiteit
o Preventief gebruik fysieke activiteit
o Stimulatie gebruik fysieke activiteit
o Regulatie/aanpassing fysieke activiteit
= Therapie aanpassen zodat P dit ook thuis kan doen => self-efficacy stimuleren
Men kan ook heel wat tijd en geld besparen door self-efficacy => i.p.v. 60 sessies, kom je maar 3 keer: 1 voor
klinisch onderzoek, 1 voor oefeningen te geven en 1 later voor de vaststelling.
❖ Hoofdstuk 2: Het gezondheidsprofiel
Het belang van de anamnese:
Anamnese => in dialoog gaan met P, vraaggesprek.
Waarom?
o Het verhaal doen lucht ook op.
o Informatie bekomen over medische diagnose & verwijzing
= Het voorschrift op zich geeft heel weinig info over de P. Het is ook een cruciale stap voor de therapeutische
alliantie.
Als therapeut moet je jouw P stimuleren om zijn verhaal te vertellen => niet onderbreken en geen gesloten
vragen stellen zoals “Bent u al naar de kiné gegaan?”. => je zal zo veel minder info krijgen.
Je kan wel een korte samenvatting maken op het einde met relevantste zaken en zeggen: “Klopt dit?” of
“Onderbreek me maar als ik fout ben.” => stimuleert. Gesloten vragen houd je voor op het einde.
o Inschatten of behandeling of terug-/doorverwijzing aangewezen is
o Identificatie behandeldoelstellingen binnen ons vakgebied
3
, Jo Nijs
Het voorschrift is nodig vanaf de eerste afspraak! Waarom?
o De P heeft er misschien geen
o Voor de terugbetaling (belang van de P)
Casus tenniselleboog
Maria is 44j, huisvrouw en moeder van 2 kinderen, heeft intussen 3 weken stekende pijnen in haar rechter
(dominant) elleboog. De klachten worden geprovoceerd bij het kuisen en schilderen.
Als gevolg van haar klachten kan ze haar rol als huisvrouw en moeder (schilderen appartement zoon) niet meer
vervullen. Ook bij PC-werk (sociale contacten en reisinformatie opzoeken) ondervindt ze problemen.
➔ Stoornis: 3 weken stekende pijnen in haar rechter (dominant) elleboog.
➔ Beperking activiteiten: Kuisen, schilderen, pc-werk
➔ Participatie: Rol als huismoeder, sociale contacten, reisinformatie opzoeken (hierdoor kan ze niet op
reis => emotionele shock)
Omgevingsfactoren:
o Familie
o Relaties met anderen vrienden etc. Belangrijk om P te benaderen + cruciale
o Socio-economische status info voor de behandeling
o Geografische ligging
o Toegang tot degelijke medische hulp, educatie en steun familie Na herstel => blijven op LT met/zonder
o Verzekering voor medische zorgfactor steun van omgeving
Persoonlijke factoren:
Dit is interessante info over P + kan impact
o Geslacht hebben op behandeling maar dit kan met niet
o Leeftijd behandelen.
o Opleiding
De copingstyle kan men wel behandelen, we
o Geschiedenis
kunnen het positief beïnvloeden
o Manier omgaan met klacht (mentaliteit P)
Antecedenten is een standaardvraag!
MODEL
Juiste interpretatie van wat ons lichaam nodig heeft.
Letsel = heel ruim te interpreteren (Maria heeft een blessure),
waarschijnlijk door overbelasting.
Leidt tot pijnervaring => geen angst want je weet dat spieren goed
doorbloed worden en dus gaat het beter gaan => je gaat aangepast
gaan bewegen => herstel
4