Ethisch en juridisch reflecteren
2020/2021
Juridisch reflecteren/recht
Les 1: 02/10
Aansprakelijkheid
Aansprakelijkheid ≠ verantwoordelijkheid
= juridische verantwoordelijkheid
Bv. jij als ergo duwt een vrouw in haar rolstoel en de vrouw valt uit de rolstoel door gebroken
wieltje en breekt haar heup => ergo is aansprakelijk
We leven in een rechtstaat
Bescherming van de titel
Bescherming van het beroep: als ergotherapeut mag je enkel handelingen stellen binnen
gezondheidszorg die betrekking hebben tot ergotherapie
› Bv. fixatie: als ergo mag je geen patiënt fixeren omdat fixatie een verpleegkundige handeling
is. Kort: als ergo een voorzettafel wegnemen, maar niet terugplaatsen volgens de wetgeving.
Fixatie behoort tot de bescherming van het beroep verpleegkunde, dus overtreedt je de
rechtsregel bescherming van het beroep verpleegkunde. Het gebeurt in de praktijk, maar het
probleem zal zich stellen op moment dat er iets gebeurt zoals een val en dan zal de
ergotherapeut strafrechtelijke aansprakelijk zijn. (denk aan het moment dat je meer dan 120
km/h rijd op de autostrade en dat er op dat moment een flitspaal staat) Dus bescherming van
het beroep en het overtreden van die wetgeving zal er voor zorgen dat men strafrechtelijk
aansprakelijk.
› 10 mei 2015 beroepsbeschermingswet
Verplichtingen bij de beroepsuitoefening: bv. naleven van patiëntrechtenwet
=> Als je rechtsregels binnen de rechtsstaat niet naleeft, bepaalt men al dan niet aansprakelijkheid.
1
,Gezondheidszorg
Elk beroep heeft een gezondheidszorgberoepenwet en uitvoeringsbesluiten: wie mag wat doen
(en wat men niet mag doen) bv. fixeren als ergo
Bevoegd zijn om handelingen te stellen, maar onder voorwaarden (patiëntrechtenwet). Je mag
niet zomaar bepaalde handelingen stellen tegen de wil van de patiënt
› Begrip patiënt is een ruim begrip: alle mensen die gebruik maken van de gezondheidszorg
Bv. bewoners wzc, revalidanten, psychiatrie
› Patiënt moet toestemming geven om bepaalde handelingen te laten uitvoeren waarvoor jij
als ergo bevoegd bent.
o Informed consent: patiënt wordt geïnformeerd over handeling (waarom ga jij dit
doen als ergo, welke zin heeft deze handeling?) en patiënt geeft al dan niet
toestemming tot een bepaalde handeling waarvoor jij als ergo bevoegd bent.
=> bevoegdheid op zich is niet voldoende, ook de wet op de rechten van de patiënt is van toepassing
2
, Vormen van aansprakelijkheid
I. Burgerlijke aansprakelijkheid
Doel: schadevergoeding
1 Aquiliaanse aansprakelijkheid (artikel 1382)
› Er is geen contract tussen schadeverwerker en schadelijder. (bv. je rijd door het rood en
veroorzaakt een botsing. Op dat moment enkel aquiliaans aansprakelijk want er is geen
contract met chauffeur van ander voertuig)
› De aquiliaanse aansprakelijkheid heb je in alle omstandigheden, ook al heb je contract met
schadelijder (zie strafrechtelijke aansprakelijkheid). Vanaf dat er een procedure start in de
aquiliaanse aansprakelijkheid, kan men niet men niet meer contractueel aansprakelijk
worden en omgekeerd.
› Samenloop van aquiliaanse en contractuele aansprakelijkheid: wie of hoe wordt bepaald
welke aansprakelijkheid er gesteld zal worden.
o Als er een contract is, moet de schadelijder kiezen voor contractuele
aansprakelijkheid. Uitzondering: als er ook een strafrechtelijke aansprakelijkheid is
(als bv. de bewoner gestorven is), kan de schadelijder (bv. familie) wel vrij kiezen
tussen aquiliaans of contractueel aansprakelijkheid. Keuze hangt af van de
verschillen en wat het meest gunstige is voor de schadelijder. Kiezen tussen:
een makkelijk en moeilijk (aquiliaans) bewijs;
grotere of kleinere schadevergoeding;
verjaring van aquiliaans aansprakelijkheid is na 5 jaar met een
maximumtermijn van 20 jaar: begint te lopen vanaf het moment dat men
weet dat er een schadeverwerkend feit is geweest en wie de
schadeverwerker is;
Voorbeeld verjaring: verpleegkundige is verantwoordelijk voor het
tellen van het aantal kompressen en controleert of hij alle
kompressen heeft teruggekregen. Stel: er blijft een kompres achter
en jaren nadien ontstaat er een ontsteking. Op dat moment moet
men achterhalen bij welke operatie en welke verpleegkundige het is
gebeurd. Zolang men de identiteit niet heeft van de
verpleegkundige, begint het termijn van 5 jaar niet te lopen. Stel dat
men na 12 jaar weet bij welke operatie en welke verpleegkundige
het is gebeurt, verjaart de contractuele aansprakelijkheid want die
begint te lopen vanaf de dag van de operatie. Die 12 jaar is minder
dan 20 jaar, dus kan men wel nog een aquiliaanse aansprakelijkheid
procedure opstarten. Stel dat men na de dag van de operatie weet
dat er een kompres is achter gebleven en men kent de identiteit van
de verpleegkundige, maar men wacht 5 jaar. Dan is de aquiliaanse
aansprakelijkheid verlopen, maar men kan wel nog een contractuele
procedure opstarten.
Verjaring van contractuele aansprakelijkheid is na 10 jaar vanaf het feit.
o Voorbeeld van uitzondering: bewoner krijgt maaltijd niet, bewoner moet bellen. Op
dat moment is er een fout gebeurt en bewoner wil schadevergoeding krijgen. Is er
een letsel? Nee, maar het contract is niet nageleefd. De bewoner heeft dus geen
keuze in aquiliaanse of contractuele aansprakelijkheid want er is geen letsel en dus
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Sofievdve. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €13,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.