Deel 1: De Sociologie ontdekken
1. De Sociologische verzuchting
1.1 Wat is sociologie? Een poging tot definitie, die
gelukkig mislukt
- Geen definitie
- Sociologen zouden het er niet eens over zijn
- Enkel theoretische kaders om samenleving te verbeteren
- Weber: sociologische verklaring moet causaal of oorzakelijk zijn
Verklaren neemt vorm aan van oorzaak-gevolg (niet alle sociologen zijn
het eens hierover)
1.2 Wat de Sociologie ons leert
Alles is contingent, maar daarom niet arbitrair.
Contingent: alles had anders kunnen zijn, kijk naar
verschillen in samenlevingen. Alles is gemaakt door
de mens en wij zijn in staat hier verandering in te
brengen (zorgt voor onrust)
Arbitrair: iets zonder reden
DUS alles had misschien wel anders kunnen zijn, maar er is een reden
waarom het is zoals het nu is.
- Alles begonnen met antropologen
o Murdock files: onderzoek naar verschillen in culturen, specifiek
huwelijk ( mono/poly)
Polyandrie: vrouw met verschillende mannnen
Polygenie: man met meerdere vrouwen
o Zoeken naar patronen
1.3 Contingent, maar niet arbitrair
o Verspreid door sociale wetenschappen, sociologie, antropologie
o Rousseau
gelooft dat mensen enkel regels gaan volgen als ze denken
dat ze van hogerop komen
civiele religie: nieuwe religies die aandacht voor burgerdeugd
centraal zetten
o Wetten zijn zoals in spel, het spel is enkel speelbaar en leuk dankzij
de spelregels
o Dictatuur: verafgoding houdt langer vol dan geweld. (religie)
Sociologie als poging om tegenstelling verlichting en tegen-verlichting
aan te tonen
- Na Franse revolutie
- Verlichting
o Leidde tot secularisering, individualisering, rationalisering
o Willen samenleving veranderen naar wenselijke doelen
, o Tegen godsdienst, eigen rede/vermogen
o Contingente is nodig (eigen besef verspreiden)
- Tegen-Verlichting
o Conservatief denken
o Mens is vat van irrationele behoeften
o Godsdienst beschermt mens
o Besef niet verspreiden
Sociologen gebruiken beide denkwijzes
August Comte
- Gebruikte als eerste term “sociologie”
- Elke samenleving ging door 3 stadia
o Religieuze, metafysische, wetenschappelijke
- Wou strakke wetenschappelijke observatie
- We moeten ons geen vragen stellen over oorsprong, bedoeling of
bestemming
- Menselijk handelen wordt niet alleen geleid door de rede, maar ook door
impulsen, gevoelens en emoties
Debat tussen Habermas en Luhmann
Hoe leven met contingente?
- Habermas (1929)
o Juigt wetenschap toe
o Open communicatie
Groep mensen in 1 kamer komen tot unanieme beslissing
o Arbitraire verdwijnt
- Luhmann (1927-1998)
o Mensen zullen het nooit eens worden
Meerderheid; democratie, rechtspositivisme
o Je moet leren leven met het arbitraire
o Aanvaard contingente
Habermas gaat hier niet mee akkoord
o Recht moet rechtvaardig blijven
o Chaos beprerken door minder keuze te geven (traditie, geloof)
- Lewis Coser
o Functions of social conflict
o Via overlegmodellen communicatie vreedzaam laten verlopen
1.4 Waarom al die zorgen om orde?
Sociale orde: leven zonder conflict en geweld ondanks verschillen
- Mogelijkheid om tot nageleefde regels te komen
o Verkeersregels
- Sociale orde
o Maakt leven voorspelbaar / berekenbaar
- sociologie
o kind van verlichting en emancipatie
,1.5 Legitimerende derden: natuur, geschiedenis en
samenhang
Natuur
- Mens als fysiek organisme -> we zijn beperkt
- Hayek (1899-1992)
- Etman en Friesen
o Emoties herkennen bij een afgesloten cultuur
o We gaan ervan uit dat alles contingent is
, Geschiedenis
- Mensen leven met hun verleden
- Karl Marx
o Geschiedenis kende dwingende ontwikkeling -> onvermijdelijke
revolutie
o Geschiedenis kon voorspeld worden
- Geschiedenis kan ons beprerkingen opleggen maar het is onduidelijk hoe
groot die is
Samenhang
- Traditioneel nucleair gezin: aangepast aan industrie -> industrie viel weg
dus heeft geen stand gehouden
- Nieuw model; weinig plaats voor kinderen (kan in toekomst weeer stijgen)
- Natuur versus samenhang
Hoofdstuk 2: De sociologische verlichting
2.1 Cijferaar, mythejager, levenskunstenaar
- Sociale werkelijkheid doorzichtig en beheersbaar maken, grip geven op
eigen leven
Cijferaar: empirisch-analytische taak
- Francois-Jean de Beauvoir, Chastellux
o Franse generaal in amerikaans leger
o Welk volk is het gelukkigst?
Pure speculatie
o Omstandigheden als indicator van geluk
- Derks en Vermeersch
o Voorstand meisjes in secundair onderwijs, tot werk
Voorbeeld van fenomeen dat al lang bestaat en plots
aandacht krijgt
- Sterke samenhang tussen geslacht/klasse en ons handelen
o We zijn minder individualistisch dan we denken
o Denken en voelen is voorspelbaarder geworden
- Beroep op theorieen voor interpretatie van bevindingen
o Theorieen: algemene uitspraken over het menselijk gedrag
o Vb functionalistische theorie
- Vertrekken vanuit beleidsvragen en vanuit theorieen moet in evenwicht
blijven,
o Enkel beleidsvragen: rijke info van theorie verliezen
o Enkel theorie: sociologie met rug naar eigen samenleving
Mythejager: de kritische taak
- Mensen die baat hebben aan bepaalde maatschappelijke orde zullen
onderzoek verzwijgen of blokkeren
- Verwerven van betrouwbare kennis over handelen en samenleven is
moeilijk
- Socioloog kan ook onderzoek doen dat overheid steunt -> bondgenoot
- Mensen hun logisch redeneren is vaak niet correct
o Dit spreekt soms ons zelfbeeld tegen
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur liesedv1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.