Samenvatting Biologie Nectar 4 VWO H2 cel en leven paragraaf 1-4 + aantekeningen van docent. Verschillende onderwerpen rondom opbouw van dierlijke-, planten- en bacteriele cellen, DNA, mRNA en meer.
Organisatieniveau= Begrensde biologische structuren met samenhang van onderdelen waarbij elk niveau
voortbouwt op onderliggend niveau.
Molecuul= Bestaat uit meerdere soorten atomen met eigenschappen van stof.
Organel= Onderdeel van cel met bepaalde taak.
Cel= Basiseenheid van organisme, bevat erfelijk materiaal.
Weefsel= Groep cellen met dezelfde bouw / functie.
Orgaan= Verschillende weefsels werken samen aan een taak.
Orgaanstelsel=Diverse organen hebben samen een taak.
Organisme= Levendwezen.
Populatie= Groep organismen met vergelijkbare eigenschappen, kunnen voorplanten in
bepaald gebied.
Levensgemeenschap= Alle organismen die relaties hebben in bepaald gebied.
Ecosysteem= Begrensd gebied, organismen hebben met elkaar- / levenloze natuur relaties.
Systeem aarde= Dynamisch systeem: fysische, chemische, biologische processen.
Emergentie eigenschap= Nieuwe eigenschap op hoog niveau door samenwerking op lager niveau,
onderdelen hebben apart niet deze eigenschap.
Levenskenmerken= Alle kenmerken, eigenschappen, processen die typisch zijn voor leven.
- Opgebouwd uit één of meer cellen
- Kan groeien (door celdeling)
- Kan voortplanten
- Heeft stofwisseling (opnemen, omzetten, afgeven van stoffen)
- Kan waarnemen van / reageren op veranderingen
- Bevat erfelijk materiaal
Diabetes type 1= Cellen in alvleesklier beschadigt.
- Hypo (te laag glucose gehalte): Iets eten.
- Hyper (te hoog glucose gehalte): Insuline spuiten
transplantatie alvleesklier
gebruik stamcellen: passen zich aan
Bij bevruchting, zijn alle cellen hetzelfde (stamcellen)
Tijdens ontwikkelingsstadium van embryo vindt celdifferentiatie plaats:
Cellen gaan verschillen in grootte, vorm, functie.
Cellen onderscheiden zich doordat ze verschillende eiwitten maken.
Cellen nemen glucose + zuurstof op voor energie door celmembraan.
Kleine cellen: Groot oppervlakte / klein volume = snel stoffen opnemen/afstaan.
Grote cellen: Klein oppervlakte / groot volume = moeilijker stoffen opnemen/ afstaan.
Weefselvloeistof= Vloeistof om cellen in weefsel: cellen halen stoffen hieruit / staan stoffen hier aan af
, 2.2 Cellen
Dierlijke cellen:
- Celmembraan= Om cel heen, regelt toe- afvoer van stoffen.
- Cytoplasma= Grondplasma, waterige inhoud, met hierin de organellen
- Celkern= Bevat DNA-Moleculen + bouwinstructies om eiwitten te maken
- Ribosomen= Maken van aminozuren eiwitten + bestaat uit RNA
- Endoplastische reticulum= Netwerk van membranen
o Ruw (met ribosomen) transporteert eiwitten
o Glad (geen ribosomen) maak vetachtige stoffen + maakt giftige stoffen onschadelijk
- Transportblaasje= Klein blaasje, vervoert eiwitten
- Golgi-systeem= Platte membraan zakken: bewerkt/sorteert/verpakt stoffen
- Mitochondrium= Zet glucose om in energie
- Lysosoom= Breekt versleten organellen af
- Celskelet= Netwerk van eiwitten, geeft stevigheid/vorm
- Centrosoom= 2 Centriolen (buisjes van eiwitten) : eiwitdraden, nodig voor celdeling
hechten zich hieraan
Eukaryoot= Cellen die een celkern hebben (dierlijke cellen + plantaardige cellen + schimmels)
Prokaryoot= Cellen die geen celkern hebben (bacteriën)
Heterotoof= Leven van energierijke, organische stoffen afkomstig andere organismen
- Dierlijke cellen, meeste bacteriën / schimmels
Autostrofe= Leven van energierijke stoffen, kunnen ze zelf maken uit anorganische stoffen
- Plantaardige cellen
Plantencellen:
Heeft zelfde onderdelen als dierlijke cellen + extra onderdelen:
- Celwand: Om cel heen bestaat uit cellulose, geeft stevigheid/vorm
- Vacuole: Vocht in een blaasje, geeft stevigheid, bevat opgeloste stoffen
- Plastiden: Zorgen voor de kleur
o Chloroplasten: Bladgroenkorrels, fotosynthese vind hier plaats
o Chromoplasten: Kleurstof korrels (oranje, rood of geel)
o Amyloplasten: Zetmeel korrels zonder kleur
Bacteriën:
Heeft ribosomen, blaasjes, celmembraan, insluiting + extra onderdelen:
- Cirkelvormig DNA- moleculen= Los in midden
- Plasmiden= Kleine cirkelvormige DNA moleculem
- Celwand= Om celmembraam, beschermd
- Kapsel / slijmlaag= Extra beschermingslaag om celwand tegen afweerstoffen van mensen
- Flagellen= Lange eiwitdraden, waarmee bacteriën zich voortbewegen
Schimmels:
Gisten= Eencellige schimmels, produceert alcohol + CO2 bij afbraak organische stoffen
Heeft: celkern, ER, Golgi-systeem, ribosomen, lysosomen, mitochondriën, vacuole, celmembraan,
transportblaasje, grondplasma
Celwand bestaat uit chitine=gekoppelde eenheden glucose + stikstofhoudende groep
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur danevanengelen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
