LES 1 BEDRIJFSBEHEER 30/11/2020
INLEIDING
Wat kan je doen met jouw diploma?
o als zelfstandige – volledig autonoom
o als zelfstandige in bijberoep
o als zelfstandige medewerker (op een kantoor)
o als bediende in een bedrijf / kantoor
o als ambtenaar
Hoe krijg je toegang tot het beroep?
o Bij interieurarchitecten zijn er geen bijzonder voorwaarden: enkel de titel is beschermd, niet het
beroep.
o Bij architecten:
§ Is de toegang tot het beroep geregeld door de wet van 22 februari 1939.
§ Moet je 2 jaar stage lopen: Als je afstudeert kan je u als stagiair gaan inschrijven bij een erkende
stagemeester in de provincie waar die stagemeester gevestigd is.
§ Na twee jaar kan je vragen om je in te schrijven bij de Orde van de Architecten.
Wat zijn de toegelaten nevenactiviteiten?
o Bij interieurarchitecten: geen beperkingen: commerciële activiteiten (=handel drijven) zijn toegelaten.
Zo zijn er interieurarchitecten die enkel diensten verlenen maar er zijn er ook die goederen leveren en
dus gaan uitvoeren.
o Bij architecten:
§ Zelfstandigen: Nevenactiviteiten zoals handel, beroep van aannemer, bouwpromotor of
activiteiten die ingaan tegen de eer en waardigheden van het beroep zijn niet toegelaten.
§ Architect bedienden of ambtenaren: mogen geen zelfstandige praktijk als architect hebben,
tenzij mits toelaten van de orde van architecten maar dit wordt niet snel goed gekeurd.
! Architect ambtenaar kan wel als een ambt naast de zelfstandige praktijk werken in het
onderwijs.
§ Als werknemer: Architect in bijberoep mits toegestaan door werkgever én door de Orde van de
Architecten.
Ben ik geschikt als ondernemer?
Je moet kunnen observeren en exploreren, creatief en kritisch denken, omgaan met risico’s, beslissingen en
verantwoordelijkheden nemen, communiceren, inspireren en motiveren, plannen en organiseren, ordelijke en
nauwgezet te werk gaan, doorzetten en vitaal zijn. Als je zelfstandig bent of niet verwacht men dat je in bepaalde mate
over deze faciliteiten voorzien bent. Als je zelf iemand in dienst neemt om bij te staan in activiteiten mag je dit ook gaan
verwachten. Het verschil tussen een goede leidinggevende of een zelfstandige dat is omgaan met risico’s en
beslissingen. Op een bepaald moment ga je afwegen van ga ik dit doen, ga ik dat doen, ga ik die opdracht aanvaarden,
welke stappen moet ik allemaal zetten. Als zelfstandige is dat op eigen risico en elke beslissing kan financiële gevolgen
hebben: het kan winst zijn, maar ook verlies zijn. Dat moet je dan maar goed uitpluizen van doe ik dat of niet, maar de
risico’s zijn voor u. Wie een leidinggevende functie heeft moet ook beslissingen nemen, maar die werkt met het geld
van een ander. Als werknemer kan je nooit verantwoordelijk gesteld worden voor het betalen van de schade die je
aangegaan bent in uw werk. Dit is het grote verschil. Een zelfstandige denkt dus twee keer na.
DEEL 1: BEDRIJFSPLAN
Businessmodel/bedrijfsplan
Wat je best wel altijd doet voor je aan een zelfstandige zaak begint is een businessmodel, m.a.w. een planning maken
van wat je allemaal gaat nodig hebben.
MARG 32 – Management: Bedrijfsbeheer Prof. Dr. Johan Rutgeerts 1
,Wat is zo een bedrijfsplan?
o PRODUCT: Je hebt een product nodig: dat kan een dienst zijn. Als architect ga je een dienst aanleveren.
VB:Als je een restaurant begint ga je lekker eten leveren, dat kan ook een soort van dienst zijn. Je hebt dus altijd
een product of een dienst nodig.
o KLANTEN & MARKETING: Je hebt ook mensen nodig. Als je als zelfstandige alleen bent kan je personeel en
bedrijfsleider zijn. (ZZP = zelfstandigen zonder personeel) Maar als dat het zich overstijgt, je hebt meer werk
dan dat je kan doen, op dat ogenblik is het verstandig om mensen aan te nemen ofwel neem je geen werk meer
aan. Alle bedrijven die mensen aannemen moeten beslissen als dat voldoende gaat opbrengen.
o INFRASTRTUCTUUR: heb je ook nodig: een locatie. In ons beroep is die infrastructuur en locatie in eerste orde
vrij klein. De instap om eraan te beginnen kost niet zoveel. Je kan het eigenlijk al thuis doen vanuit je zetel. Maar
dat is dus anders dan dat je als tandarts zou beginnen. Hoe lager de drempel is om in te stappen, hoe hoger de
concurrentie. Het kost je dus niet veel, je kan zelf voort met het gerief dat je had als student.
o MARKT: Je moet nog altijd je ontwerp kwijt kunnen. Je kan wel mooie ontwerpen maken maar als niemand
daarin geïnteresseerd is dan sta je nergens.
o GELD: Je moet voldoende geld hebben om rond te komen.
Vb: Als je naar een winkel gaat en je koopt iets, dan heeft diegene die het u verkoopt dat al een tijdje gekocht
en betaald. Maar tussen de tijd van zijn aankoop en verkoop, moet hij geld hebben want ondertussen lopen zijn
kosten wel door.
àDit is de productiecyclus = tussen het moment dat je iets aankoopt in de handel, verkoopt en uw centen krijgt.
In diensten ligt dat nog anders. Stel er komt iemand bij je voor een opdracht. Je gaat in gesprek met je klant en
maakt wat voorontwerpen. Op een bepaald moment is dat voorontwerp afgerond en je bent erover eens. In
principe kan je een voorschot vragen maar de meesten doen dit niet. Er is dus al een prestatie geleverd alvorens
je je geld vraagt. Dit is dus de productiecyclus. Het moment dat je je kosten maakt tot het moment dat je kan
factureren en dan nog tot het moment dat je je centen krijgt. Het is niet dat je vandaag je factuur stuurt dat het
geld de week erna al op je rekening staat. Als mensen uitstellen met betalen gaat je productiecyclus dus ook
verlengen. Als je zo een plan maakt moet je dat dus eens uitrekenen. Je uren moeten betaald worden en
daarnaast heb je je lopende kosten (huur, auto, elektriciteit,). Alle recurrente kosten (= De overheadkosten of
vaste lasten: een deel van een budget dat een organisatie aan de eigen organisatie besteedt.) die er zijn moet
je ook meerekenen. Niet per dag maar algemeen. Je moet eens kijken wat dat allemaal kost, want dit zijn hoge
bedragen. Als het dan 6 maanden duurt vooraleer je betaald wordt, dan weet je hoeveel kapitaal je minstens
moet hebben om dat te overbruggen.
àDe tijd en de duur van de productiecyclus hangt dus af van de tijd tussen de bestelling en de centen die je
binnen hebt en de aard van het product.
Je hebt ook korte cyclussen. Bijvoorbeeld bij de aankoop en verkoop van vers vlees. Als je vandaag je vlees
inkoopt is dat morgen alweer verkocht. Dit is een zeer korte cyclus die over grote bedragen gaat maar in
verhouding tot de omzet is dit niet zoveel.
Hoeveel moet je eigen kapitaal als architect nu zijn?
Reken op 6 maanden. Je kapitaal van je bedrijf moet zo groot zijn dat je 6 maanden kan werken zonder €1
inkomsten. Daar zitten de recurrente kosten in + jezelf een loon betalen + een medewerker. Je kan het je dan
permitteren om rond te komen als een klant eens niet op tijd betaald. Je hebt wat reserve en dat geeft een
comfortabel gevoel. We hebben nu ook gezien met de corona crisis dat diegene die geef buffer hadden zware
klappen hebben gekregen.
Hoe stel je jezelf en je bedrijf overtuigend voor?
Veel architecten starten met vrienden die gaan bouwen maar na een tijdje heb je daar geen inkomen meer van. ‘Het
ene werk brengt het andere mee’, dat is wel zo maar mensen komen niet vaak voor je mooie ontwerpen maar naar
iemand waar ze vertrouwen in hebben. Als je niet voldoende gekend bent, dan zal het moeilijk worden. Bij grote bureaus
komt het werk vaak binnen via wedstrijden maar het grootste inkomen komt nog altijd via connecties/relaties.
Als architect ben je niet zo plaatsgebonden maar heel wat studenten blijven in Gent hangen en krijgen zo concurrentie.
In de streek van Wingene, Tielt, bijvoorbeeld moet men vaak gaan zoeken naar architecten. Terug naar moederthuis is
soms beter dan in Gent te blijven hangen.
Deze items komen aan bod in zo’n bedrijfsplan :
o Gezinsinkomsten – gezinsuitgaven
MARG 32 – Management: Bedrijfsbeheer Prof. Dr. Johan Rutgeerts 2
, o Lopende kredieten- onroerende bezittingen
o Kennis en ervaring
o Alleen of met anderen samenwerken
o Ingroeien in een reeds bestaande zaak
Vaak gaan studenten werken in een bureau en gaan in tussen tijd met enkele vrienden meedoen aan wedstrijden. Zo
zijn er al veel bureaus gestart. Maar je kan ook ingroeien in een bepaalde zaak. Er bestaan statistieken van zelfstandigen
die starten (dat is in alle beroepen hetzelfde). Als je van 0 begint en een zaak opstart is de helft na 5 jaar gestopt omdat
ze te weinig verdienden. Daarentegen van al degene die in een bestaande zaak instappen/ kopen of mee ingroeien,
daarvan weten we dat er na 5 jaar nog 95% bezig zijn. Het is zelf een goed om een zaak die op de terugweg is te kopen
want de zaak is goedkoper (omdat het niet zo goed gaat) en het is dus makkelijker om het beter te doen.
Hoe schat je de vraag naar jouw product of dienst in?
Wie zullen je klanten zijn? Particulieren? Hoe groot is uw netwerk?
Bedrijven? Hoe groot is uw netwerk?
Professionele opdrachtgever? Hoe groot is uw netwerk?
Wedstrijden? Hoeveel tijd wil je daarin steken?
Stel je steeds de vraag: waarom komt een opdrachtgever bij mij?
Als je jong bent en je begint dan vraag je u best steeds af waarom een opdrachtgever bij u komt? Blijf u dat afvragen!
Heeft die uw werk gezien? Kent hij u via iemand? Hoe minder je hem kent, hoe meer ik hem wantrouwig ben. Er zijn
ook een hoop mensen die niet te betrouwen zijn en jonge architecten veel voorspiegelen maar als ze moeten betalen
dan zie je ze niet meer. Je moet daar dus heel goed mee opletten.
Welke bedrijfsmissie heb je? Visie? Strategie?
Welke diensten ga je leveren?
Hoe ga je die uitbouwen?
Hoe professioneel ga je te werk gaan?
Waar ga je het verschil maken met anderen?
Financieel plaatje:
o Vaste activa
o Realiseerbare activa
o Beschikbare activa
o Eigen middelen
o Vreemde middelen
o Maandinkomsten
Daarstraks gezien: hoe lang duurt je productiecyclus en heb je voldoende middelen om dan rond te geraken. Daar moet
je altijd rekening mee blijven houden. Wie ga je allemaal aanschrijven? Reken ook eens uit hoeveel je moet werken om
je boterham te kunnen verdienen. Als je enkel je vaste kosten kan betalen is dat niet zo voordelig.
VASTE ACTIVA REALISEERBARE ACTIVA BESCHIKBARE ACTIVA
MATERIËEL VASTE ACTIVA Voorraad handelsgoederen (inventaris) KASGELD
= Goederen die je koopt om te verkopen, zal je niet echt hebben: de stylo’s
en papier die je aankoopt om mee te werken die ga je niet erug verkopen
dus dat hoort hier niet bij
IMMATERIËEL VASTE ACTIVA Voorraad grondstoffen (zal je niet hebben) BANKREKENING
FINACIEEL VASTE ACTIVA BTW-tegoeden (komt nog)
OPRICHTINGSKOSTEN OPENSTAANDE DEBITEUREN = de klanten aan wie jij reeds factuur
gestuurd hebt, die blijft debiteur zolang hij niet betaald heeft.Omgekeerd
ook: iemand stuurt jou een factuur voor een leveren van goederen of
diensten, dan ben jij een crediteur zolang je die factuur niet betaald hebt.
Dit op lange (>1jaar) / korte termijn (< 1jaar).
MARG 32 – Management: Bedrijfsbeheer Prof. Dr. Johan Rutgeerts 3
