Levert dit voornemen een gerechtvaardigde inbreuk op artikel 9 lid 2
EVRM op?
0
, 1. Inleiding
Op 16 maart 2018 is door de Partij voor de Dieren voor de tweede keer een wetsvoorstel ingediend in
verband met het invoeren van een algehele plicht tot bedwelming van dieren voorafgaand aan de
slacht.1 Het doel van dit wetsvoorstel is het afschaffen van het onbedwelmd ritueel slachten. 2
Met ritueel slachten wordt over het algemeen bedoeld het slachten van het dier in overeenstemming
met de israëlitische en de islamitische geloofsleer. Daarbij wordt bij het refereren naar het ritueel
geslachte dier over het algemeen gesproken van koosjer (joods) en halal (islamitisch).3 Relevant in
het verband van deze uiteenzetting is de gelijkenis tussen het voorschrift in beiden geloofsleren dat
het dier moet sterven door bloedverlies als gevolg van de halssnede. 4 Dit geheel geschied in beginsel
onbedwelmd.5
De algehele plicht tot bedwelming van dieren voorafgaand aan de slacht schuurt aan fundamentele
rechten van de mensen, zoals in het bijzonder de godsdienstvrijheid uit art. 9 EVRM. In deze paper
wordt de volgende vraag beantwoord: Levert wetsvoorstel 34908 inhoudende een verbod op
onverdoofde slacht een gerechtvaardigde inbreuk op artikel 9 lid 2 EVRM op?
2. Artikel 9 EVRM
Art. 9 EVRM wordt beschouwd als één van de fundamenten van een democratische rechtstaat. 6 Het
beschermd recht in dit artikel wordt onderverdeeld in het zogeheten “forum internum” en het “forum
externum”.7 Inbreuken op het forum internum zijn niet toegestaan. Dit maakt het forum internum een
absoluut recht.8 Het forum externum kan daarentegen wel worden beperkt, onder de criteria uit artikel
9 lid 2 EVRM.9 Het wetsvoorstel houdt een beperking in van het “forum externum”, zodat beperking
daarvan is toegestaan.10
De beperking van het “forum externum” is ingevolge art. 9 lid 2 EVRM toegestaan, onder de
voorwaarden dat, 1) de beperking moet zijn voorzien bij wet en dat, 2) de beperking noodzakelijk is in
een democratische samenleving in het belang van de openbare veiligheid, voor de bescherming van de
openbare orde, de gezondheid of de goede zeden of voor de bescherming van de rechten en vrijheden
van anderen.11
1
Kamerstukken II 2017/18, 34908, 3.
2
Kamerstukken II 2017/18, 34908, 3, p. 20.
3
Animal Sciences Group, Ritueel slachten en het welzijn van dieren, 2008, p. 14.
4
Van der Schyff, Onverdoofd ritueel slachten getoetst aan het EVRM; het Deense verbod als Europees
vraagstuk 2015-1, p. 56.
5
Zoethout, Ritual Slaughter and the Freedom of Religion: Some Reflections on a Stunning Matter, HRQ
2013/35, p. 656; KNMvD, Standpunt KNMvD over het onbedwelmd ritueel slachten van dieren, 2010, p. 2.
6
EHRM 25 mei 1993, nr. 14307/88 (Kokkinakis/Griekenland).
7
Zoethout, Human Rights Quarterly, Volum 35, numer 3, August 2013, p. 664.
8
EHRM 17 juli 2012, nr. 9078/06 (Tarhan/Turkije).
9
Van den Heede, in: Sdu Commentaar EVRM, 2019, Art. 9 EVRM, kern (online, bijgewerkt 13 april 2019).
10
EHRM 27 juni 2000, nr. 27417/95, Cha’are Shalom Ve Tsedek vs Frankrijk & Kamerstukken II 2017/18,
34908, 3, p. 18.
11
Van der Schyff, Limitation of rights: a study of the European Convention and the South African Bill of Rights,
Nijmegen 2005, p. 80 – 83.
1
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur fay. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €16,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.