Het vak ‘Rechtspsychologie & Ethiek’ wordt afgesloten met een schriftelijk online-tentamen.
Van de casussen die bij de kennisclips en werkcolleges aan de orde komen (Rijkbloem, Appeschase
babymoord, Opa Donker, Schiedammer Parkmoord, Verdachte vaders, Ronald Cotton en eventuele
nieuwe zaken uit de actualiteit) moet je in ieder geval kunnen aangeven wat de kern van de casus is.
Het gaat dus niet om de details. Van de casus die behandeld wordt in de eerste werkgroep (de
Appelschase babymoord) moet je ook weten wat de verschillen zijn tussen de uitspraken van
rechtbank en hof en hoe met name het hof zijn beslissing heeft gemotiveerd. Voor het overige
bestudeer je deze zaken (casussen) aan de hand van de leerdoelen en ga je steeds op zoek naar de
strafrechtelijke ruis die in een zaak optreedt.
De leerdoelen zijn mede richtinggevend voor de inhoud van het tentamen.
3.5.2 Competentie- en leerdoelen
- De student kan mede aan de hand van een voorbeeld uitleggen op welke wijze
rechtspsychologische processen van invloed (kunnen) zijn op de bevoegdheden/taken van de
deelnemers aan het strafproces;
- De student kan de in de kennisclips- en werkcolleges behandelde zaken, waaronder in ieder
geval de zaken Rijkbloem, Opa Donker, Schiedammer Parkmoord, Ronald Cotton,
Appelschase Babymoord en Verdachte vaders beschrijven en in verband brengen met een
rechtspsychologisch probleem;
- De student kan uitleggen wat met de term gerechtelijke dwaling wordt bedoeld en dit begrip
toepassen op een concrete casus;
- De student kan het begrip (strafrechtelijke) ruis uitleggen en in verband brengen met de
behandelde praktijkgevallen en aan de deelnemers van het straf(proces)recht in een
eenvoudige casus;
- De student kan uitleggen welke juridische consequenties "strafrechtelijke ruis" kan hebben
voor de uitkomst van een strafzaak en deze consequenties toepassen in een concrete
strafzaak;
- De student kan ethische begrippen uitleggen en aan de hand daarvan een eenvoudige casus
analyseren;
Zaak Rijkbloem
Nicole heeft ruzie met haar vriend Danny. Ze gaat met haar ouders naar het huis van Danny
om haar spullen op te halen. Er ontstaat een ruzie. Danny schiet met een pistool op de vader
van Nicole. Danny waarschuwt zelf de politie en de politie arresteert Danny. Danny wordt
veroordeeld en krijgt 7 jaar gevangenisstraf en TBS.
Danny verklaard dat de moeder van Nicole het pistool trok. Danny weerde het pistool af en
toen ze per ongeluk raak op haar eigen man. Danny vroeg dan ook bij de arrestatie de vrouw
te fouilleren, maar dat is niet gedaan. Bij Danny worden geen kruitsporen aangetroffen. Dit
vonden ze ook niet op het lijk dus moest er van een afstand van 2 meter zijn geschoten en
dit kon Danny niet hebben gedaan. Verder konden ze nergens hulzen vinden. Het wapen
van Danny werpte hulzen, het wapen van de moeder niet. Het wapen is nooit gevonden. De
getuigen tegen Danny zijn belanghebbende.
In deze zaak is geredeneerd van feiten naar conclusies. Dat was de oorzaak dat het een
sluitend verhaal werd.
- Een goed verhaal van het OM is het halve bewijs, de andere helft werd gevormd door
verankering van elementen van dat verhaal in de werkelijkheid met behulp van
bewijsmaterialen
- Een goed verhaal beschrijft niet alleen hoe het delict is gepleegd wordt en door wie,
maar legt ook uit hoe de dader onder gegeven omstandigheden in een zodanige
, lichamelijke en geestelijke toestand kon komen dat hij het delict pleegde.
Bijvoorbeeld: dit soort mensen doen onder deze omstandigheden dit soort dingen.
De structuur van het verhaal in deze casus:
- Een gemakkelijke te identificeren handeling, Central action
- Een context die ene gemakkelijke interpretatie van de centrale handeling toelaat
(setting)
Dubbelzinnigheden ondermijnen het verhaal door onvolledigheid of inconsistent. Dit is op te
lossen door een deel van de elementen terzijde te schuiven of door de gaten te vullen door
interferenties. Er moet dus een feit zijn en deze moet verankerd zijn. regressief
redeneren.
Appelschase babymoord
Op 20 september 1999 komen Pieter en Joyce thuis van een wandeling met de hond. Zij
ontdekken dat hun dochtertje van 1 is ontvoerd uit het bedje waarin zij lag te slapen. Een
paar uur later wordt zij dood gevonden in het slootje achter hun huis. Al voordat het
dochtertje wordt gevonden, wijzen de vingers al naar de dader: Anne-Marie, een vriendin van
Joyce. Anne-Marie is net haar kind verloren. Na langdurig onderzoek is Anne-Marie
veroordeeld voor de moord op de baby.
Opa Donker
De verdachte is 80 jaar. Oorspronkelijk wordt hij verdacht met het buurmeisje van zijn
kleindochter ontuchtige handelingen te hebben verricht. Aanleiding tot de verdenking de
mededelingen van het buurmeisje, van wie later blijkt dat zij een ziekelijke fantasie heeft. Die
zaak wordt later dan ook geseponeerd, maar inmiddels is bij de dochter en schoonzoon van
Donker al het vermoeden gerezen dan Donker misschien ook iets uitgespookt met hun
dochtertje. Kleindochter ontkent dat er iets gebeurd is. Dat doet Donker ook. Niettemin doet
schoonzoon aangifte. Hij baseert die aangifte op een spelinterview dat met Heleen werd
gehouden door mevrouw Groenteman. Wat kun je wel doen? Opa Donker past op zijn nichtje
van 4 jaar. Het vermoeden ontstaan dat opa iets meegedaan heeft.
De samenvatting van het interview is een voorbeeld van operant leren: het gedrag van het
kind wordt perfect gestuurd door goed- en afkeuring van de interviewster. Voor deze vorm
van gedragssturing zijn alle mensen gevoelig en een goed deel van hun dagelijkse gedrag is
aangeleerd. Kinderen zijn er extra gevoelig voor, omdat zij meer dan volwassenen gevoelig
zijn voor goed- en afkeuring van volwassenen. Het interview is een voorbeeld van operant
leren. De interviewster leert Heleen
Schiedammer Parkmoord
de 10-jarige Nienke en haar 11-jarige vriendje Maikel worden in het Beatrixpark in Schiedam
aangevallen door een man. Hij trekt de kinderen de bosjes in. Nadat hij Nienke en Maikel
heeft gedwongen zich uit te kleden, verkracht en wurgt hij het meisje. Maikel wordt zwaar
mishandeld, maar overleeft het geweld. Door zich dood te houden, kan hij ontsnappen. De
dader vertrekt, de jongen komt uit de bosjes gelopen en loop Cees B. tegen het lijf. De
jongen is op dat moment naakt en heeft een veter om zijn nek. Cees B. heeft daarna de
politie gebeld. Na drie weken weten ze nog steeds niet wie de dader is. De enige verdachte
is op dat moment nog Cees B., omdat hij geregistreerd staat voor kinderporno. Cees B.
bekend de moord op het meisje. Door de tunnelvisie heeft Cees B. een moord bekend die hij
niet heeft gepleegd. De volgende argumenten zijn er:
- Geen DNA-sporen bij Nienke
- Cees B. bekent en ontkent daarna gelijk weer.
- OM eist 18 jaar met TBS
- Cees B. wordt veroordeeld en gaat in hoger beroep.
- Het hof wil nieuw DNA-onderzoek.
- Het DNA-onderzoek is onvolledig
- Eis OM: 17 jaar met dwangverpleging
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur jesjanssen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,69. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.