Anatomie
Openvragen bv: Wat weet je over…
• Antidiuretisch:
• Glycemie
➔ Vetgedrukte woorden
Benoem de pijlen, op de figuur. De kaders bevatten belangrijke woorden, in Latijn
benoemen.
Multiple choice (3) over details.
➔ ‘ter info’: niet zo belangrijk
Struikelblokken:
Anatomie heeft haar eigen taal: Terminologia Anatomica, gebaseerd op Latijn.
Taal gebruikt door medici en paramedici = beroep dat te maken heeft met de
medische wereld, maar deze personen zijn geen dokters.
➢ Vakterminologie
➢ Vaak afkomstig van Grieks of Latijn.
➢ Bv. coronair → corona: ‘kroon’ of ‘krans’
Menselijk lichaam in 3D
Meeste processen vinden plaats op het moleculair niveau/ “onzichtbaar”
1.1.1. Anatomie
= ontleedkunde
❖ Bouw van het menselijke lichaam
❖ Beschrijvende wetenschap die zich bezig houdt met vorm, structuur, bouw,
samenstelling en ligging van de onderdelen van levende wezens.
❖ ‘ana’ = uiteen en ‘tomie’ = snijden
Niveau:
Macroscopisch: wat je met het blote oog ziet (‘macro’ = groot en ‘scoop’ = kijken) 1
v/d grondleggers is een Belg: Andreas Vesalius. Hij tekende wat hij met het blote oog
kon zien → Macroscopisch
Microscopisch: zichtbaar door middel van beeldvergrotende toestellen
Begrippen:
Systemische anatomie› Bespreking per orgaanstelsel (wat wij bestuderen, bv.
hormonaal stelsel, spierstelsel, huidstelsel, zenuwstelsel, lymfestelsel,…
Topografische anatomie› Bespreking per regio van het lichaam
➔ Gebied per gebied, bv. hand: welke spieren, lymfevaten, bloedvaten, pezen…
vind ik?
Cytologie: Cyt = cel en logos = leer → celleer
➔ Lever = grootste orgaan, huid is geen orgaan.
1
, ➔ Kleinste orgaan:
Opdeling van het lichaam in 11 stelsels/ Orgaan
systemen → Systemische anatomie.
Atomen Weefsel(leer)
Moleculen Cel(leer)
Fysiologie = wetenschap die de functies van levende organismen
bestudeert.
‘Fysio’ = levend, natuur en ‘logos, -logie’ = leer van
Homeostase: behoud van evenwicht/ dezelfde toestand.
➔ Kind: groeien
➔ Ouder: aftakelen
Bv. geleiding van elektrische prikkels doorheen het hart. → enkel bij een levend persoon
gemeten worden. Hoe communiceren prikkels? Manier waarop iets…
Behoud van lichaamstemperatuur, pH, hoeveelheid suiker, dezelfde vochtbalans…
Waarom een evenwicht? Bv. bij 37°C, want enzymen werken dan het beste.
➔ Moleculair niveau
De anatomische uitgangshouding
= anatomische positie
2
, Rechtopstaand
Handpalmen naar voor
Voeten neutraal: naar voor wijzend, niet in exorotatie, zoals we meestal staan.
➔ Meestal een man van 27 jaar: de norm, maar kan ook anders bij ons zijn, bv.
organen liggen gespiegeld, ene teen is langer dan de andere, appendix ziet er
anders uit … Toch gezond!
Je bent pas ziek als je een afwijking hebt waardoor je niet meer kan doen, wat je wilt
doen.
Vervoegingen Latijn:
Radius: spaakbeen Ulna: ellepijp
Styloideus radii Styloideus ulnae
Van de radius Van de Ulna
Bv. Hemd van Michelle → hemd Michellae
Hoofdgebied of cefaal
gebied
Nekgebied of cervicaal
gebied
➔ Cervix
Truncus:
➔ Thorax of borst =
ruimte die
begrensde wordt
door de ribben en
het middenrif.
➔ Abdomen of buik
= gebied tussen het
middenrif en de
bekkengordel.
➔ Pelvis of bekken
Bovenste ledematen
of armen
Onderste ledematen
of benen
Gluteaal gebied of billen
Perineaal gebied = gebied dat Umbilicaal gebied of gebied
gelegen is tussen de anus en de rond de navel
uitwendige geslachtsdelen Axillair gebied of gebied van de
oksel
3
, Carpaal gebied of gebied van de Sternaal gebied of gebied rond
pols het borstbeen
Lumbaal gebied of gebied van de Dorsaal gebied of gebied van de
onderrug rug
Oraal gebied of gebied rond de Vertebraal gebied of gebied
mond rond de wervelkolom
Inguinaal gebied of liesstreek Sacraal gebied of gebied rond het
Pedaal gebied of gebied van de heiligbeen
voet Tarsaal gebied of enkelgebied
Mammaal gebied of borststreek Brachiaal gebied of gebied van
de arm
1.2.4 Aanzichten
a) Anterior of ventraal zicht (ventre) = vooraanzicht
b) Posterior of dorsaal zicht = achteraanzicht
c) Inferior zicht = onderaanzicht
d) Superior zicht = bovenaanzicht
e) Lateraal zicht = zijaanzicht (link of rechts)
Vlakken van doorsnede
Frontaal vlak
✓ Elk vlak evenwijdig met je
voorhoofd
✓ Verdeelt het lichaam in een
voorste en een achterste gedeelte.
Sagittaal vlak
✓ Elk vlak evenwijdig met het vlak
dat tussen de ogen loopt.
✓ Verdeelt het lichaam in een linker-
en rechterdeel.
✓ Sagittarius: boogschutter
Transversaal vlak
✓ Elk vlak evenwijdig met de grond.
✓ Verdeelt het lichaam in een
bovenste en een onderste gedeelte.
Midsagittaal vlak of mediane
vlak: loopt perfect doorheen het
midden van ons lichaam. Door je navel
en neus, waardoor je een symmetrisch
gelijk linker- en rechterdeel krijgt.
4