Mechanische Verwondingen
Dit is een relatief belangrijk item in de gerechtelijke geneeskunde, aangezien dit veel voorkomende
verwondingen zijn, welke kunnen voorkomen zowel bij levenden als bij doden. Tot nu toe vooral
gesproken over overledenen en doden, maar er is ook een groot gedeelte forensische kliniek, en dat
is het onderzoek van levende slachtoffers (vaststellen van de verwondingen). Wanneer men denkt
aan verwondingen dan denkt men aan wonden en letsels; in veel gevallen zijn wonden iets wat
intentioneel is aangebracht, terwijl een letsel eerder accidenteel is aangebracht (kleine nuance). Alle
letsels welke de gerechtelijk geneesheer ziet, moeten altijd vertaald worden naar het strafrecht-
boek. Mechanische verwondingen valt onder de grote titel van slagen en verwondingen (nog verdere
onderverdelingen). Zo kunnen slagen en verwondingen aanleiding geven tot arbeidsongeschiktheid
(artikel 399) of kunnen deze aanleiding geven tot ernstige aandoeningen zoals verlies van organen en
dergelijk (artikel 400).
“Vb. soms kunnen we te maken hebben met een banale caféruzie waarbij er iemand een slag op het gezicht
krijgt met bijvoorbeeld een gebroken neus tot gevolg. In de neus bevinden er zich ook de reukorganen, en het
kan dus zijn dat door zo’n banale slag iemand zijn reuk verliest. Dan hebben we in feite te maken met een
verlies van organen, welke valt onder artikel 400. Lijkt minder erg dan iemand oog kwijt is, maar evengoed
orgaan verlies. Niet wanneer slechts 1 oog verloren is, want dan zegt justitie dat er nog een 2 de oog is, dus in
feite geen verlies van orgaan, terwijl wanneer een geur verlies, dan wel een verlies van orgaan. Dit is dus niet
altijd even duidelijk.”
Er is ook de categorie onopzettelijke slagen en verwondingen, en hiertoe behoren artikel 418-419
van het strafrechtelijk boek. Dit gaat in feite over het voorzorgsprincipe; heeft iemand genoeg
voorzorgen genomen dat iets in principe niet zou kunnen gebeuren. Klassiek beeld hier is bij wijze
van spreken alle onderzoeken waarbij er overlijdens zijn, en dan onderzoek of er geen medische
fouten zijn gebeurd.
Een mechanische verwonding is in feite energie welke overgebracht wordt vanuit de omgeving op
een lichaam en dan daar vervolgens allerlei schade zal gaan veroorzaken. Zo’n verwonding is in feite
een structurele beschadiging van de weefsels van het lichaam door de kracht; door in feite energie
welke wordt afgegeven op het lichaam. Wanneer we spreken over energie en kracht, moeten we
terugvallen op de fysica om daar te gaan kijken welke parameters de kracht gaan bepalen en dus in
feite de energie gaan bepalen. De kracht is de massa vermenigvuldigd met de versnelling, waarbij de
versnelling de verandering is van de snelheid per tijdseenheid. Wanneer er geen versnelling is van
een voorwerp, dan zal er gen kracht zijn, en natuurlijk hoe zwaarder het voorwerp hoe meer kracht
zal uitgewerkt worden. deze 2 componenten gaan de kracht gaan bepalen. Natuurlijk, ook de type
weefsels van het lichaam zullen mee van belang zijn; wanneer we te maken hebben met elastisch
weefsel, dan zijn er minder verwondingen dan wanneer we te maken hebben met hard weefsel. Ook
het soort daadinstrument is van belang, en het gaat vooral over een energie-overdracht wanneer we
spreken van verwondingen.
Energie van buiten zal het lichaam binnenkomen, daar krachten gaan veroorzaken, welke dan
vanbinnen in het lichaam zullen worden geabsorbeerd. De graad van absorptie zal letsel bepalen.
We kunnen dus spreken van 2 elementen; enerzijds de beweging van het daadsintrument alsook de
beweging van het lichaam, en anderzijds hebben we de snelheid/traagheid van het
daadsintrument.
Op het ogenblik dat er energie wordt gebracht naar het lichaam, kunnen er 2 dingen gaan gebeuren.
Het lichaam kan verplaatst worden (duwen en “lichaam” zal vallen), maar het kan ook zijn dat er op
Scherpe trauma’s zijn snijwonden en steekwonden. Snijwonde is rechtlijnig en bloeding is variabel. Hier zijn er geen
weefselbruggen, maar er kunnen dingen terug gevonden worden in de diepte. Letsels hangen af van de diepte en van de
plaats. snijwonden zijn relatief weinig dodelijk. Wel gevaarlijk in de hals, de knie, en in de oksel. Letsel afhankelijk van mes.
Wanneer je heel diep duwt met het mes, dan krijgen we niet enkel snijwonde maar ook een kneuzing (dus veel kracht). Hals
oversnijden kan zelfmoord of moord zijn, bij zelfmoord meestal oefenwonden te zien, en meestal ook niet heel diep
snijden.
, bepaalde plaats in lichaam zal ingegrepen worden en er daar een beweging zal veroorzaakt worden.
De beweging die daar wordt veroorzaakt, zal zich uiten in 3 elementen. Het 1 ste element is de druk op
de weefsels. Deze weefsels kunnen ofwel een compressie ondergaan, of zij kunnen uit elkaar geduwd
worden (spanning ondergaan). 3 de vorm van energie-overdracht is verhitting. Die energieoverdracht
zal als gevolg hebben dat de weefsels ofwel verplaatst of vervormd worden of tractie zullen
ondergaan.
De ernst van de verwondingen, of het letselbeeld, zijn afhankelijk van verschillende factoren.
Enerzijds hebben we inwendige letsels, en anderzijds hebben we uitwendige letsels (letsels die
gezien worden wanneer men persoon gaat onderzoeken). Eerste letsels zullen uiteraard voorkomen
ter hoogte van de huid en de onderhuid, maar de verwondingen kunnen ook dieper zijn en dan
wordt er gesproken van de mantelverwondingen (diepere wonden onder de huid). Deze
mantelverwondingen zijn ter hoogte van de pezen, spieren, bloedvaten, en botten. Deze structuren
bevinden zich dieper en zijn soms niet zichtbaar uitwendig. De verwondingen door mechanisch
trauma, zijn niet altijd uitwendig zichtbaar. De inwendige verwondingen zijn de verwondingen die
terecht komen in de vastere weefsels zoals bijvoorbeeld de lever, de milt (groot orgaan onder de
maag en dicht bij de flank, vaak gescheurd).
Het letselbeeld is afhankelijk van de hoeveelheid energie die is overgebracht, is ook afhankelijk
van het type instrument dat gebruikt wordt, en is verder ook afhankelijk van directe en indirecte
krachten. Dan is er natuurlijk ook nog de massa, de versnelling, de weerstand, en de tijd welke een
rol spelen. Als er een korte impactie is, dan zal er veel meer energie overgedragen worden op die
kortere tijd, dan wanneer er een trage overdracht is waarbij de lichamen en weefsels zich kunnen
aanpassen aan de absorptie van die grote hoeveelheden energie. De ernst van de verwondingen
zal door een gerechtelijk geneesheer onderverdeeld worden in handelsbekwaamheid, en
onbekwaam-heid. Dit word klassiek onderverdeeld worden in onmiddellijke, snelle, uitgestelde
onbekwaamheid.
De ernst van de verwondingen wordt dus onderverdeeld in handelsbekwaamheid en
onbekwaamheid, en hier wordt er dan een verdere onderverdeling gemaakt in de onmiddellijke,
snelle, en de uitgestelde onbekwaamheid. Onmiddellijk betekent dat wanneer er iets gebeurt,
seconden later de persoon in elkaar gaat stuiken of zal sterven, of in coma. Klassiek beeld is hier de
beschadiging van de hersenstam. Wanneer bijvoorbeeld schade is aan het voorhoofd, dan zal men
een ander persoon worden door een frontaal syndroom, maar men zal hiervan niet direct doodgaan.
Vervolgens is er de snelle onbekwaam-heid, en hierbij is het een kwestie van minuten. Hierbij
hebben we te maken met alle cardiovasculaire en pulmonaire aandoeningen. Het is niet omdat je
een steek krijgt in je hart, dat je onmiddellijk gaat sterven (duurt enkele minuten). Dan is er de
uitgestelde onbekwaamheid, en hierbij is het zo dat men minuten, uren, of dagen later pas gaat
sterven of onbekwaam zijn. Hier hebben we te maken met de paremchymorganen letsels. Klassiek
voorbeeld is steekwonde in de buik, waarbij darm wordt geraakt. Dit geeft darmlekkage en harde
buik, en als je daar niets aan doet, dan kan men dagen later sterven.
Algemeen gezien, van wat sterft men bij zo’n type letsels. Eerst en vooral kan men sterven doorat er
een destructie is van de structuren. Schotwonde in de hersenstam, dan is hersenstam kapot, de
banen zijn stuk, en dan kan men sterven. Bij die steekwonde in het hart, zal hart kapot gaan. De
vitale functies zullen gaan stoppen en men zal hieraan gaan sterven. Er zijn ook een hele boel andere
mechanismen. Zo is er ook de uitbloeding welke problemen kan geven (bloed welke buiten de
circulatie terecht komt). samen met wonden aan de vitale structuren, kan dat aanleiding geven tot
sterfte. Vervolgens hebben we de shock, waarbij pathofysiologie in de knoop gaat geraken en de
organen niet goed meer gaan werken. Er wordt hierbij ook wel gesproken van multi-orgaan falen
Scherpe trauma’s zijn snijwonden en steekwonden. Snijwonde is rechtlijnig en bloeding is variabel. Hier zijn er geen
weefselbruggen, maar er kunnen dingen terug gevonden worden in de diepte. Letsels hangen af van de diepte en van de
plaats. snijwonden zijn relatief weinig dodelijk. Wel gevaarlijk in de hals, de knie, en in de oksel. Letsel afhankelijk van mes.
Wanneer je heel diep duwt met het mes, dan krijgen we niet enkel snijwonde maar ook een kneuzing (dus veel kracht). Hals
oversnijden kan zelfmoord of moord zijn, bij zelfmoord meestal oefenwonden te zien, en meestal ook niet heel diep
snijden.