Les 1: het rode oog (vaak foto’s hiervan als examenvraag!)
• Zeer frequente klacht in algemene praktijk
• Nauwkeurige anamnese essentieel
o Trauma, allergie?
o Uni- of bilateraal? (unilateraal = altijd ernstiger)
o Visusdaling of niet?
o Pijnloos, ongemak of echte pijn?
o Waterige of etterige secreties?
• Gevolgd door goed onderzoek -> meestal juiste diagnose
Het gevaarlijke rode oog: gaat typisch gepaard met ciliaire injectie (vaak unilateraal)
• Rood oog + pijn
• Rood oog + visusdaling (denk aan cornea ulcus, iritis/iridocyslitis, of acuut glaucoom)
Klinisch beeld Etiologie Diagnostiek Behandeling
Cornea ulcus - Erosie (= oppervlakkige wonde)/epitheeldefect: niet - Bacterieel (bv stukje Fluoresceïne - Meteen verwijzen naar oogarts ,
gelijk aan ulcus ijzer in oog bij test positief evt al ABdruppels voorschrijven
- Uitgesproken pijn (uiz: atoon/neurotroof ulcus door slijpschijfwerk, of door = groene (kan je niets fout mee doen, geen
herpes virus die de zenuw kapot maakt) contactlenzen) kleuring met resistentie), wel minstens 4keer
- Ulcus: vanaf BM doorbroken is, dus vanaf je in de - Viraal (herpes simpl, blauw licht per dag
diepere lagen v/h hoornvlies zit VZV) - Behandeling afh van diagnose
Risk facors: - Protozoa - Antivirale zalf bij herpes
- Algemeen (diabetes= ook fysiologische vorm v (acanthamoeba: - Cyclopegie (hoe en waarom) =
immuunsupressie, immuunsupressie) verloopt minder acuut, druppel geven zodat pupil wijdt
- Lokaal vnl epitheeldefecten op en af) blijft door corpus ciliiare te
Meer risico hierop bij contactlenzen - Schimmelinfectie (ook verlammen -> minder pijn bij licht
Traumata minder acuut verloop)
Ooglidafwijking: entropion (onderste ooglid naar - Immunologisch (acne We geven dit ook zodat de lens
binnen gedraaid), ectropion rosacea, mooren ulcus) niet tegen ontstoken iris gaat
Gedaalde corneagevoeligheid, vaak bij ouderen kleven (anders kan vocht niet van
Gedaalde traansecretie (dry eye), vaak bij ouderen achter naar voorkamer)
(droogteletsels kunnen plaque vormen -> geeft
ontstaan van een wondje)
Onderzoek:
- Visusdaling afhankelijk van lokalisatie en grootte
- Ciliaire injectie
- Epifora en fotofobie (licht doet pupil open en dicht
gaan -> pijn want ontsteking)
, - Etterverlies (suggestief voor bacerieel)
- Dendritisch ulcus = herpes simplex (kerstboomvorm)
- Hypopion= etterniveau in voorkamer (wit)
Iritis/iridocyclitis, - Fotofobie Dit is meestal inflamm ipv infectie Compicaties zie - Onderliggend lijden
zie dia 47-48 Mechanisme Risicogroepen: slides 52-54 behandelen/uitsluiten
Consensueel ook dus 1 oog afdekken is nutteloos - Kids met juvenile artritis - Posterieure uveïtis met anterieure
- Vervormde pupil of kleine pupil door verklevingen - HLA-B27+ patiënten compontente uitsluiten
lens-iris/ posterieure synechiën (spondylitis ankylosans) - Vaak idiopathisch (30-50pr)
- Pijn - Sarcoidosis - Topische steroïden (afbouwen,
- Verminderd zicht door troebel worden van - Syphilis: the great anders rebound)
voorkamervocht door ontstekingscellen masquerader - Atropine (1pr) 2 maal daags ->
- Bij recidieven voelt p. soms ongemak vooraleer de - Tuberculosis: the great verwijding pupillen tegen pijn en
symptomen optreden imitator verklevingen
- Ciliaire injectie door VD - Oculaire aantasting met
- Pupilloconstrictie door spasme v irissphincter (DD HSV en VZV
glaucoom) Mensen zonder risico zullen niet
- Endotheelprecipitaten = neerslag v inflammatoire vaak spontaan uveïtis doen
cellen aan binnenkant cornea = kaarsachtig
Acuut gesloten ! steeds aan denken bij p>50j met pijnlijk, rood oog! Risicofactoren: fluonegatief ! kan op enkele uren tot blindheid lijden!
hoek glaucoom - Oog voelt hard aan , drukgevoelig oog - FA voor AHG - Doorverwijzen spoed
- Semiwijde pupil , reageert bijna niet meer op licht - 50plussers (lens neemt - Diamox 500mg IV
- Hevige pijn, meestal in de avond (want dan toe in volume) (CA/carboandydraseinhibitor)->
semimydriase in pupil) - Vrouwen minder aanmaak voorkamervocht
- Soms met braken (cornea oedeem) - Verziende patiënten want CA is pomp vr VKvocht
- Halo’s /kringen rond de lichten zien (door cornea- (kleine ogen -> - Polocarpine 4pr om de 15min
oedeem) anatomische structern (->miosis)
- Visusdaling afh v cornea oedeem op elkaar gepropt) - Medicamenteuze drukverlaging
- Soms gelijkaardige aanvallen in verleden indien achter bril ogen - Mannitol IV (osmotisch effect),
- Soms anamnese v pupilverwijdende stoffen (bv in tuin groter lijken -> verziend onttrekt vocht
gewerkt-> belladonna kruid) - Bep medicatie: tegen - Nadien laser iridotomie (vaak te
- Rood, pijnlink oog reisziekte, adrenerge en laat) = gaatje maken met laser
- Cornea is wazig anticholinerge med, TCA (indien het niet lukt in oog met
Complicaties (tricyclische aanval, in ander oog proberen ter
- Verklevingen iris-cornea (anterieure synechieën) antidepressiva), preventie)
- Verklevingen in hoek (goniosynechiën) antipsychotica - Chirurgie: phaco
➔ Secundair glaucoom - AA bij gepredisponeerde goniosynechiolyse/trabeculotomie
- Lichstarre mydriase -> al het zonlicht komt los binnen p’n (atropine) w (lens w eruit gehaald en
- Schade aan trabeculair netwerk gebruikt bij alg vervangen door dunne, klare
- Cateractvorming (aangezien bep eiw’n veranderen in verdoving kunststoflens) -> extra ruimte
lens) - Profylactishce iridotomie v ander
- Opticusatrofie (tot blindheid) door afsnoering bloed oog ter preventie AHG aldaar
, Wat mag je nooit doen: AB in combi met cortisone bij bv ulcus -> cortisone onderdrukt IM dus ulcus zal barsten
Conjunctivitis:
• Ongemak, geen pijn (gritty feeling)
• Secreties
• Zicht intermittent wazig door secreties maar geen visusdaling
• Indien unilateraal: uitsluiten vreemd voorwerp!
Klinisch beeld Etiologie Diagnostiek Behandeling
Allergsich - Jeukende, piekende ogen Allergie - Topische antihistaminica (druppel) en
- Bilateraal/soms uni indien bv benzine in 1 Mastcellen stellen histamine vrij vasoconstrictoren
oog gewreven - Collyria om mastceldegranulatie te
- Waterige tot mucoïde secreties inhiberen = ook soort druppels
- Familiale predispositie (atopie) - Orale antihistaminica indien p veel
- Gelijkaardige episodes in verleden in zelfde last heeft van hooikoorts
seizoen (pollen) - CAVE dit is vaak chronische
- Recent contact met behandeling
chemicaliën/oogdruppels navragen - Topische steroïden? Zeer effectief
Onderzoek: licht rood oog maar bijwerkingen:
- Diffuse, matige conjunctivale injectie Cortisone glaucoom -> oogzenuw
- Zwelling vd conjuctiva (oedeem= chemosis) gaat langzaamaan kapot (irreversibel
- Heldere secreten, mucusdraden visusverlies), cortisone cataract,
- Papels thv tarsus inductie/heropflakkering herpes
- Volumineuze papels= cobbblestones keratitits (= koortsblaasvirus
(indien de papels heel opvallend zijn) aantasting v hoornvlies)
- -> nooit cortisone oogdruppels
voorschrijven/verlengen zonder
overleg oogarts!
Viraal - Vaak in associatie met BLWI (adenovirus= - Spontage genezing in de regel
verkoudheidsvirus) (weken)
- Vaak epidemisch - Extreem besmettelijk:
- Bilateraal, maar begint vaak uni arbeidsongeschiktheid! Indien bv
- Gevoel v zand kleuterjuf of vpk
- Waterige secreties - Symptomatische behandeling :
- Kan weken duren (tot 3w) Kunsttranen, collyria obv NSAIDS
- Infectieus 2w voor klinische tekenen - Antivirale collyria? Gancyclovir? = zalf
- Bilat, diffuse infectie tegen koortsblaasvirus maar werkt
- Heldere secreties niet
- Lymfadenopathie submand en pre- - Steroïden: nooit zelf!
auriculair CAVE: droge ogen
- Follikels (kleine, geelwitte puntjes op
conjunctiva = lymfoïde aggregaten)
