Notes de cours
Recht en Onderneming samenvatting deel I
- Cours
- Recht en Onderneming
- Établissement
- Universiteit Antwerpen (UA)
Recht en Onderneming samenvatting deel I
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Recht en Onderneming – Volume IHendrik Vanhees, 2020
Recht en Onderneming – Volume I.................................................................................................1
1 Nationaal recht: onderscheid van Privaat-Publiek recht...............................................................2
2 Het privaatrecht.............................................................................................................................2
3 Publiek recht.................................................................................................................................3
4 Aanvullend recht...........................................................................................................................4
5 Internationale rechten...................................................................................................................6
1 Rechtsstaat (belangrijk begrip).....................................................................................................8
2 De Wetstaat..................................................................................................................................8
3 § 2. Van EEG naar Europese Unie: een blik op de structuur.....................................................11
4 § 2. De politieke instellingen van de EU.....................................................................................14
5 Europese normen.......................................................................................................................16
6 Het Hof van Justitie (Luxemburg)...............................................................................................22
1 De Verenigde Naties...................................................................................................................25
2 De Raad van Europa..................................................................................................................25
1 Het federale parlement...............................................................................................................27
2 De Federale Regering................................................................................................................30
1 Het Federalisme..........................................................................................................................33
2 De instellingen van de Gewesten en Gemeenschappen...........................................................33
3 De provincies en de gemeentes.................................................................................................35
4 Gemeentes en steden................................................................................................................36
5 Intercommunale samenwerkingsverbanden...............................................................................38
1 Wetsbegrip..................................................................................................................................39
1 Een overzicht (Internationaal en nationaal)................................................................................47
2 Welke grondwettelijke hoven zijn er in la Belgique?...................................................................47
3 De Raad van State.....................................................................................................................49
4 Het Rekenhof (Bruxelles)............................................................................................................51
1 Wat is het subjectief recht?.........................................................................................................52
1 Hoofdstuk 1: Enkele algemene beginselen................................................................................54
2 Hoofdstuk 2: De verschillende rechtscolleges............................................................................59
3 Hoofdstuk 3: De gerechtelijke procedure...................................................................................65
4 De uitvoering van een uitspraak (vonnis of arrest).....................................................................69
5 De positie van de benadeelde in het recht.................................................................................71
1 Hoofdstuk 4: Het bewijsrecht......................................................................................................74
2 Bijlagen.......................................................................................................................................83
Begrippen.......................................................................................................................................84
Recht en Onderneming p 1 van 84
, DEEL I: INLEIDING
1 Nationaal recht: onderscheid van Privaat-Publiek recht
Dit onderscheid vormt de basis van de indeling van recht:
- Privaatrecht = de relaties tussen burgers onderling.
o Kenmerkend: traditie en vrijheid (contractuele verhoudingen op voet van
gelijkheid).
- Publiekrecht = de relaties tussen de burger en de overheid of tussen de overheden
onderling
o Kenmerkend: eenzijdige, dwingende overheidsbeslissingen (de overheid in
functie van het algemeen belang).
Privaat Publiek
1. Burgerlijk recht 1. Grondwettelijk recht
1. Ondernemingsrecht 2. Bestuursrecht
2. Gerechtelijk privaatrecht 3. Fiscaal recht
4. Strafrecht
5. Strafprocesrecht
2 Het privaatrecht
Privaatrecht = Hieronder vallen: (1) burgerlijk recht (2) ondernemingsrecht (3)
privaatgerechtelijk procesrecht
2.1 Burgerlijk recht
Dit zijn de fundamentele regels voor iedere burger: familie, gezin, erfrecht, huwelijkscontracten,
aansprakelijkheid, frequente contracten etc.
Bronnen
- Burgerlijk Wetboek (1804) verouderd
- Los van het BW zijn er losstaande wetten
- Nieuw Burgerlijk Wetboek sinds 2019 (NBW) – Wet van 13 april 2019
2.2 Ondernemingsrecht
Identiek hetzelfde als burgerlijk recht! Ook dit recht heeft betrekking op alle ondernemingen,
zoals burgerlijk recht gaat over alle burgers. M.a.w. parallel aan het burgerlijk recht, maar toch
een aantal verschillen.
Waarom?
- Het moet soepeler gaan tussen ondernemingen (denk maar aan transacties)
- Aparte regels om handel te drijven cf. vennootschapsrecht
Bronnen van ondernemingsrecht
- Alles is terug te vinden in het WER: Wetboek van Economisch Recht.
- + Afzonderlijke wetten
2.3 Privaatrechtelijk procesrecht = Gerechtelijk recht
Het privaatgerechtelijk procesrecht effectueert het privaatrechtelijk procesrecht. Recht bestaat
wanneer het kan worden afgedwongen. Het gerechtelijk recht beslechten verschillen (zowel
burgerlijk als ondernemingen).
- Cf. procedures in kortgeding (= zeer snelle rechtszaak)
Recht en Onderneming p 2 van 84
, Bronnen privaatgerechtelijk
- Gerechtelijk Wetboek (1967) (procedures etc.) regelt de inrichting en de bevoegdheid
van de privaatrechtelijke rechtscolleges (vredegerecht etc.) en het verloop van de
procedures.
- Afzonderlijke wetten
3 Publiek recht
Publiek recht = recht de relatie tussen de overheid en de individuen, maar ook
tussen de individuen onderling. Hieronder vallen: (1)
grondwettelijk recht (2) bestuursrecht (3) fiscaal recht (4) het
strafrecht (5) strafprocesrecht.
3.1 Grondwettelijk recht
Betrekkingen op de regels die vervat zitten in de Grondwet. Dit bron nummer één en regelt de
meest fundamentele inrichting van de staat, de basisstructuren van de machtsuitoefening en
de scheiding der machten.
- Wie maakt wetten?
- Wie is het staatshoofd en wat zijn diens bevoegdheden?
- Wie wordt belast met rechtsspraak?
- Fundamentele vrijheden en rechten van de mens
In een democratische rechtsstaat moet de macht van de overheid wijken voor deze
fundamentele rechten.
3.2 Het bestuursrecht
Wat is het bestuursrecht?
- Alle regels op de Uitvoerende Macht (= de regeringen).
o = statuut van de ambtenaren, werking van ministeries, gemeenten en provincies,
…
3.3 Fiscaal recht
Regelt de relatie tussen de overheid en de burger in termen van staatsinkomsten:
inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, accijnzen, BTW etc.
- Bronnen niet kennen.
3.4 Strafrecht ( strafprocesrecht)
Strafrecht = het geheel van normen die tot behoud van de openbare orde en de veilig worden
uitgevaagd en bepaalt de misdrijven en de straffen.
Er is een periode geweest waar euthanasie ook in het strafwetboek stond. Het strafwetboek
geeft aan wat er allemaal niet mag gebeuren en wat de sancties zijn. Ook hierbij zijn er enkele
aparte, bijzondere wetgevingen voor voorzien.
3.5 Strafprocesrecht
Strafprocesrecht = behoort tot het publiekrecht. Het stelt de dader tov. de gemeenschap,
vertegenwoordigd door het Openbaar Ministerie.
Dwingt de verboden gedragingen af. Hoe worden deze straffen geëffectueerd? Dat wordt hier
bepaald.
Voorbeeld: je wordt betrapt vanwege drugshandel.
- Hoelang mag men je oppakken?
Recht en Onderneming p 3 van 84
, - Hoe moet men je behandelen?
Bronnen:
- Staat allemaal in het strafproceswetboek.
§ 2. Het onderscheid en de relativering ervan
4 Aanvullend recht
Neem bijvoorbeeld een koop-verkoopovereenkomst. Dit wordt vastgelegd in een wetboek.
Hierop kan je een beroep doen. Maar wat als je een leemte hebt, iets net hebt gedaan dan zal
aanvullend recht in werking treden. In privaatrecht (vooral in het burgerlijk recht) heb je veel
aanvullend recht.
Een ander voorbeeld is het huwelijksovereenkomst. Afwijken van de wettelijke regels (contract
“gemeenschap en aanwinsten”: alles wat zij samen verwerven tijdens het huwelijk is van beiden)
kan. Dan kies je voor scheiding van goederen of een uitgebreide gemeenschap. Dit moet wel
worden vastgelegd in het contract.
Deze contractuele vrijheid heeft echter grenzen. Zo is er nog “dwingend recht” en
“openbare orde”
4.1 Dwingend recht en openbare orde
In beginsel zijn de regels van het burgerlijk recht slechts aanvullend recht. Leg uit:
- De burgers zelf mogen afwijken van deze regels en andere regels bepalen.
- Zie p.11 voor voorbeeld.
Als de regels van dwingend recht, dan kan er niet van afgeweken worden. Als er afwijkingen
zijn, dan worden ze strikt geïnterpreteerd1.
- Bv. echtgenoten om zelf hun beroep te kiezen kan worden beperkt. Alleen wanneer het
beroep op de affectieve of financiële relatie in gevaar kan brengen kan men het geschil
voorleggen aan de Vrederechter.
Zijn de regels van openbare orde? Er kan niet worden afgeweken
Voorbeelden zijn:
- Vele regels in het strafrecht
- Regels inzake het huwelijk
- Faillissement
Hiermee tracht men bepaalde belangen (vooral publieke) veilig te stellen.
Vooral het publiekrecht heeft meer regels van openbare orde dan het privaatrecht. De
overheid oefent gezag uit dat niet op contractuele basis berust.
1
Wat kunnen partijen doen nadat een concreet geschil is ontstaan?
- Een dading sluiten.
Wat is niet mogelijk?
- Een akkoord vooraleer een geschil is.
Recht en Onderneming p 4 van 84
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur BrittBeaujean. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
72042 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans