Resume
Samenvatting 3 Geneeskunde Oncologie
- Cours
- 3 Geneeskunde
- Établissement
- Odisee Hogeschool (Odisee)
Samenvatting van het onderdeel Oncologie.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonnerAperçu du contenu
3VE Geneeskunde: Oncologie1 Epidemiologie
5-jaaroverleving = aantal % dat 5 jaar na diagnose nog leeft
Welke kanker de hoogste 5jaar overleving teelbalkanker
Zeer lage 5-jaaroverleving longvlies, Pancreaskopcarcinoom
1.1 Beïnvloedende factoren & risico bevorderende factoren
Familiaal belaste vs erfelijke kanker
- Erfelijk is een mutatie in het DNA
Beïnvloedende factoren bij ontstaan
- Ontstaansmechanisme v kanker nog steeds niet duidelijke
- Wel kennen we een aantal factoren die risico op kanker vergroten
- Ook aantal beschermende factoren
Risico bevorderende factoren
- In geïndustrialiseerde langden: roken en onevenwichtige voeding
- Leeftijd: kanker incidentie stijgt met leeftijd, type kanker verschilt ngl leeftijd
- Roken (+ passief): beschadigen v cel-DNA
- Alcohol: overdadig gebruik v ethanol (= carcinogeen)
- Voeding: opname verzadigde vetten wss verhoogde kans op borst- en darmkanker (relatie
met obesitas)
- Andere: biologische (mo) en chemische factoren, zonlicht (ABCDE = pigmentvlekken controle),
(leef)milieu, hormonen (substitutietherapie)
Biologische factoren
Biologische oorzaak Type Kanker
Parasieten Plaveiselcelcarcinoom van de blaas
Bacteriën: Maagcarcinoom, maaglymfoom
- Helicobacter pylori
Virussen: Plaveiselcelcarcinoom baarmoederhals en
- Humaanpapillomavirus nasofarynx
- Epstein-barrvirus Lymfoom (hodgkin)
- Hepatitisvirus (B,C) Carcinoom van de lever
- Humaan Herpesvirus Lymfoom, sarcoom (tumor steun- en
tussenweefsels)
ABCDE:
- Asymmetrie
1.2 Beschermende factoren
- Voeding: anti-oxidanten o Fruit: 2 tot 3
o Cellen gaan minder snel oxideren stukken per
(dus verouderen) dag
o Vit E, C, beta carotein, zink - Lichaamsbeweging
- Normale BMI
1
, 1.3 Combinaties van risicofactoren
- Interacties tss verschillende factoren
o Synergetisch (alcohol en roken) door combinatie van
verschillende risicofactoren is het totale risico hoger dan het louter
optellen van de verschillende risico’s.
o Antagonistisch
Positieve noot
- 50% vd kankers kan vermeden worden - Geen extreme blootstelling aan zonlicht
- Niet roken - Hygiënische geslachtsverkeer
- Beperkte alcoholconsumptie - Doortastende veiligheidsmaatregelen in
- Gevarieerde en matige voeding bedrijven
2 Preventie
2.1 Definitie en soorten
Deel vd gezondheidszorg dat maatregelen en acties omvat die tot doel hebben de gezondheid te
bevorderen, te beschermen en te behouden
Soorten
- Primaire preventie o Mamografie (vanaf 50 tot 69 om
o Vaccinatie de 2 jaar)
baarmoederhalskanker (HPV) o Screening darmkanker (vanaf 50
- Secundaire preventie (vroegtijdige om de 2 jaar)
opsporing) o Uitstrijkje om de 3j vanaf 25
- Tertiaire preventie
Screening
- Systemische preventie
o Als je aan bepaalde voorwaarden voldoet is alles terugbetaald krijgen
- Opportunistische screening
3 Fundamentele aspecten van kanker
3.1 Cel- en tumorbiologie
Normale cyclus
- Oude of beschadigde cellen worden vernieuwd door celdeling of mitose
- Geprogrammeerde celdood of apoptose
- Mechanisme ligt vast in DNA v elke cel (genen)
- Aanmaak v cellen is in evenwicht met celdood
Tumoren
- Balans tss celaanmaak en celverlies ontregeld er worden meer cellen aangemaakt dan er
worden afgebroken
- Tumorale cellen veel minder onderhevig aan normale groeiregulerende mechanismen
o Tiomerase zorgt voor normale celdeling
Celcyclus
- Er is een afwijking in het DNA - Van 1 mutatie krijg je geen tumor
De apoptose
- Op welke manier kan dna beschadigd raken
- Hoe reageert een cel op dna schade
Carcinogenese
2
, - Tumorcel = gemuteerde cel met aantal veranderingen in groeiregulerende genen
- Betrokkendheid genen 4 soorten genen belangrijke
o Oncogenen (zorgen voor de groei)
o Tumor suppressort genen (houden groei tumoren tegen, remmen,
soms doen die hun werk niet)
o DNA-herstelgenen
o Telomerase (zorgt voor delen, wnr dit op is kan cel niet meer delen) bij
tumorcellen blijft dit aanwezig en kan dit blijven delen
- Geiniceerde cel = is de eerste cel die een verkeerde deling is ondergaan
- TIS in sito, begin van kwaadaardige deling
- Hyperplasie = exponentiele groei
- Metastasering
o Lymofsering in de lymfebanen
o Hematogene in de bloedbaan
- Promotie tumorcel is zich aan het verdubbelen
Ongecontroleerde celdeling
- Metaplasie = slokdarmbarettesyndroom cellen die veranderen bv
slokdarmcellen worden maagcellen
Angiogenese
- Tumor geeft VEGF af (groeifactor)
- Aanmaak nieuwe bloedvaten richting tumor ontstaat
- Krijgt voedingstoffen en kan zo groeien
- Maar kan ook makkelijk verspreiden via de bloedbaan
3.2 Goedaardige/ kwaadaardige tumoren en metastasering
- Niet alle tumoren zijn kwaadaardige of maligne
- Zijn ook goedaardige of benigne tumoren deze zijn omkapseld en groeit nergens in
- Wel grote verschillen in begrenzing, groeiwijze en -snelheid
- Kwaadaardige tumoren: infiltratie en metastasering
Metastasering
- Tumorcellen laten los v primaire tumor en banen zich een weg door weefsels
en infiltreren vervolgens de bloed- of lymfevaten
Carinoma in situ = T0
- Kenmerken v kwaadaardige tumor, maar nog geen infiltrerende groei
Borderline tumor
- Weten niet goed of het goed of kwaadaardig is
Goedaardige tumor
- Groeit meestal niet snel - Meestal niet dodelijk (afhankelijk vd
- Is goed ingekaspeld vitale plaats waar tumor zich bevindt)
- Respecteert anatomische begrenzing - Er treedt zelden recidief (terugkerend)
- Bestaat uit goed gedifferentieerde cellen op
Kwaadaardige tumor
- Zowel proliferatie als de differentiatie zijn gestoord
- Stoort zich niet aan anatomische begrenzingen groeit infiltratief in weefsel en omgeving
- Polymorfe cellen - Metastasering
- Onbehandeld leiden ze steeds tot de dood
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur stefaniepieters. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
52510 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans