VERKLARINGSMODELLEN
Ivan Boszorményi- = relaties bepalen ons, relaties maken ons, relaties hebben in
Nagy? welk vorm dan ook invloed op ons. Hij is een systeem- en
contextuele denker.
Het grote systeem:
Dimensie 1 (objectiveerbare feiten)
Dimensie 2 (De psychologie)
Dimensie 3 (De relatie, Minunchin, Bakker&Bakker,
Watzlawick, Brief familiy therapie)
Dimensie 4 (relationele ethiek)
Dimensie 1: de = Het is onze taak als Ortho om het antwoord op de hulpvraag
objectiveerbare zo goed mogelijk af te stemmen op de cliënt. Hiervoor is kennis
feiten? van zijn geschiedenis en heden nodig. Dit doen we door;
STAP 1; Opzoek te gaan naar de feiten;
o Biologisch & medisch kader
o Historisch kader
o Financieel & materieel kader
o Wettelijk & juridisch kader
o Economisch & ecologisch kader
o Sociologisch & cultureel kader
o Religieus & spiritueel kader
STAP 2; Over drie generaties te werken;
= intergenerationeel
STAP 3; Onrecht te kunnen herkennen in de feiten.
Toedelend/ verdelend onrecht
Dit is het onrecht dat ons zomaar overkomt. Hier is geen
schuldige voor. BV; ziekte, dood, …
Vergeldend onrecht
Dit is onrecht dat we elkaar aandoen. Hiervoor kan dus
een schuldige worden aangeduid. BV: ontslag, misbruik,
….
“Toedelend/ verdelend kan snel omslagen naar
vergeldend onrecht”
Wanneer er ons zaken overkomen waar we géén
schuldige voor is, maar wij toch een schuldige gaan
aanduiden én wraak zullen nemen.
STAP 4: Tips als we opzoek gaan naar de feiten;
Werk intergenerationeel
Tegenstellingen tussen familieleden moeten kunnen
bestaan
Neem je tijd
Onderzoek laag per laag
, VERKLARINGSMODELLEN
Durf lagen aan elkaar te linken
Wees verwonderd, vul zelf geen feiten in vanuit eigen
ervaring
Graaf diep, stop niet te snel, wees niet te snel tevreden
Onthoud/ noteer exact zoals de cliënt het zegt
STAP 5: Methodieken die we kunnen gebruiken als we ons in de
eerst dimensie bevinden;
o Genogram (de stamboom)
o Levenslijn
o Historisch geologische kaart
o Foto’s in huis
Methodieken: Spelregels:
Genogram De man staat in een heteroseksuele relatie altijd links!
Kinderen staan van links naar rechts volgens leeftijd.
Er worden minstens drie generaties genoteerd.
Nieuwe relaties krijgen een nieuwe lijn.
Symbolen: kaartjes!
Dimensie 2: De = Deze dimensie gaat over de binnenkant van de cliënt, de
psychologie? gevoelens, gedachten, de psyche. De feiten die we vaststelde in
dimensie 1 kunnen we invullen in dimensie 2 ook de samenhang
tussen de feiten kunnen we invullen.
STAP 1; Deze dimensie kunnen we enkel onderzoeken als we
kennis hebben van enkele theorieën;
Psychodynamische theorie & therapie (Freud, Jung, …)
Het onderbewuste, de kindertijd & overdracht &
tegenoverdracht zijn belangrijke elementen.
Humanistische theorie & therapie
(Maslow, Rogers, ...)
De behoeften van de mens staan centraal, de Rogeriaanse
grondhouding, aan de hand van aandachtspunten het
gedrag in het verleden, heden en toekomst kunnen
aanpakken.
Cognitieve leertheorie en -gedragstherapie (Pavlov,
Skinner, …)
Je persoonlijkheid bepaalt mee je gedrag, gedrag kan
veranderen, irrationele gedachten kunnen leiden tot
disfunctioneel gedrag.
Algemene ontwikkelingspsychologie
Gehechtheid (Bowbly)
Er zijn drie vormen van hechting die in de
kindertijd kunnen plaatsvinden én die je relaties op
latere leeftijd zullen bepalen; veilige hechting,
angstige hechting en een vermijdende hechting.
Objectiviteitstheorie (Fairbairn)
De relatie tussen jou en je hechtingsobject (ouder,
, VERKLARINGSMODELLEN
opvoeder ,…) zal mee je toekomstige relaties
bepalen.
Ontwikkelingsfase/ taken/...
Erickson & Piaget
Diagnostiek & psychopathologie
Aan de hand van bloedtesten, medische onderzoeken
stoornissen & psychische aandoeningen constateren
(diagnosticeren); deze diagnoses gelden niet levenslang
en moeten regelmatig worden herbekeken.
STAP 2: Tips om aan de slag te gaan binnen dimensie 2;
o Spring zorgvuldig om met de informatie die je verkrijgt
o Heb moed om het gesprek te starten
o Reflecteer
o Negeer weerstand niet en vertraag wanneer je dit
opmerkt
o Vul niet in voor de ander
o Heb je te weinig informatie of is er een leeg vak dat je
niet ingevuld krijgt? Grijp terug naar dimensie 1
o Onthoud: je bent geen therapeut
STAP 3: wanneer het moeilijk wordt om taal te geven kan je
gebruik maken van;
Associaties
Metaforen
Liederen
Gedichten
Teksten
Relaxatie- en hypnosemanieren
Idolen/ avatars
Droomanalyse
Beeldhouwen
…
Psychodynamische Overdracht:
theorie & therapie: Overdracht is de projectie van gevoelens, wensen en
overdracht en verwachtingen uit een eerdere relatie op een ander persoon. Dit
tegenoverdracht kan een therapeut of begeleider zijn.
Tegenoverdracht:
De overdracht vanuit de therapeut, begeleider t.o.v. de cliënt.
Humanistische theorie = Deze grondhouding wordt gebouwd op volgende bouwstenen;
& therapie: Authenticiteit
Rogeriaanse Uniekheid
grondhouding Empathie
Onvoorwaardelijkheid
Respect
Tolerantie