Ik-start-Wij-starten
Een preventieve en empowerende interventie gericht op
basisschoolleerlingen met extra ondersteuningsbehoefte
,In te vullen door student:
Namen Evers, Nina; Hurtado Aguirre, Kennia; Kalloe, Savannah & Ostiana, Marilisa
Studentnummer 637880;632485;631708 & 582155
Klas
Sw Jeugd 1
Domein Gezondheidszorg, sport en welzijn
Opleiding Social work (Maatschappelijke werk en dienstverlening)
Variant (VT/ DT/ DU) Voltijd
Jaar 3 (2020/2021)
Locatie
Amsterdam
Ik-start-Wij-starten: een preventieve en empowerende interventie gericht op
Titel werkstuk basisschoolleerlingen met extra ondersteuningsbehoefte.
Naam toets 3J.1.3 Ontwerp
Toetscode 23183J13NA
Naam docent: Astrid de Nijs en Magteld Beun
Studiejaar 3 (2020/2021)
Semester 1
Kans Regulier/ herkansing*
Ik verklaar dat ik bij het onderzoek voor en het schrijven van dit werkstuk niet
Verklaring student heb geplagieerd, gefraudeerd of anderszins in strijd met de Onderwijs- en
Examen Regeling (OER) heb gehandeld.
Datum 28-1-2021
Handtekening
* doorhalen wat niet van toepassing is
1
,Inhoudsopgave
1 Inleiding........................................................................................................................................................... 4
1.1 Aanleiding................................................................................................................................................. 4
1.2 Probleemstelling....................................................................................................................................... 5
2 Doelstelling en belang..................................................................................................................................... 7
2.1 Doelstelling............................................................................................................................................... 7
2.2 Belang....................................................................................................................................................... 7
3 Vraagstelling.................................................................................................................................................... 8
4 Stakeholdersanalyse....................................................................................................................................... 9
4.1 Betrokken primaire partijen bij het ontwerp......................................................................................9
4.2 Kansen en risico opvoed-opgroeiomgeving...................................................................................10
5 Resultaten.................................................................................................................................................... 14
5.1 Inleiding.................................................................................................................................................. 14
5.2 Passend onderwijs.................................................................................................................................. 14
5.2.1 Ontstaan passend onderwijs.........................................................................................................14
5.2.2 Verloop passend onderwijs........................................................................................................... 15
5.2.3 Conclusie........................................................................................................................................ 15
5.3 De pedagogische civil society (PCS)......................................................................................................16
5.3.1 Omschrijving & toepassing........................................................................................................... 16
5.3.2 Conclusie........................................................................................................................................ 17
5.4 Empowerment......................................................................................................................................... 18
5.4.1 Omschrijving en toepassing..........................................................................................................18
5.4.2 Conclusie........................................................................................................................................ 19
5.5 Wensen en behoeften van betrokkenen.................................................................................................20
5.5.1 Overeenkomsten wensen en behoeften.......................................................................................20
5.5.2 Conclusie........................................................................................................................................ 21
6 IK-start-WIJ-starten interventie...................................................................................................................... 21
6.1 inleiding................................................................................................................................................... 21
6.2 Samenvatting......................................................................................................................................... 21
6.3 Doelgroep............................................................................................................................................... 22
6.4 Doel........................................................................................................................................................ 22
6.5 Aanpak.................................................................................................................................................... 23
6.5.1 Inhoud van de interventie.............................................................................................................. 23
6.5.2 De rol van de jeugdprofessional...................................................................................................23
6.6 Onderbouwing........................................................................................................................................ 24
6.7 Onderzoek.............................................................................................................................................. 25
6.71 Empowerment op microniveau......................................................................................................25
6.7.2 Empowerment op meso niveau.....................................................................................................25
6.7.3 Empowerment op macroniveau....................................................................................................26
2
, 6.7.4 Werkzame interventie factoren......................................................................................................26
6.8 Implementatie............................................................................................................................................. 28
Literatuurlijst..................................................................................................................................................... 28
Bijlagen............................................................................................................................................................ 33
Bijlage 1. Het programma van eisen............................................................................................................. 33
Bijlage 2. Project aanpak.............................................................................................................................. 37
Bijlage 3. Feedback...................................................................................................................................... 37
Ontvangen feedback............................................................................................................................... 38
Verwerking eerste feedback ronde........................................................................................................ 40
Overeenkomsten feedback..................................................................................................................... 44
Verwerking feedback tweede feedback ronde......................................................................................44
Bijlage 4. Interviewvragen............................................................................................................................. 44
Bijlage 5. Transcripties/samenvattingen interviews.......................................................................................48
Interview met mevrouw A....................................................................................................................... 48
Interview met mevrouw B....................................................................................................................... 51
Interview met het kind van mevrouw A..................................................................................................52
Interview met kind van mevrouw B........................................................................................................52
Leraar 1. Antwoorden............................................................................................................................. 53
Leraar 2. Antwoorden............................................................................................................................. 54
Interview met de intern begeleider.........................................................................................................57
Interview met medewerker ouder en kindteam.....................................................................................60
Interview met kind van mevrouw A........................................................................................................61
Bijlage 6. Analyseresultaten van de interviews.............................................................................................63
Bijlage 7. Stakeholderanalyse....................................................................................................................... 69
Bijlage 8: Volledige interventie .................................................................................................................... 78
Bijlage 9: Bronnen en relevante literatuur.....................................................................................................89
3
,1 Inleiding
1.1 Aanleiding
Inholland vindt het van belang dat de beginnende jeugd- en gezinsprofessionals invulling kunnen geven
aan de verschillende beroepscontexten binnen het veelomvattende jeugddomein. De beroepscontexten
waar wij in dit ontwerp de focus op leggen zijn zowel ondersteuning en ontplooiing als preventie
(Vereniging van Hogescholen, 2017). Dit doen wij in de sfeer van de Pedagogische Civil Society (PCS).
Deze bestaat uit de algemene jeugdvoorzieningen en uit het informele netwerk van kind en gezin. Onder
algemene voorzieningen valt de hulp die vrij toegankelijk is voor ouders en jeugdigen. Onder het informele
netwerk vallen kennissen, familie, vrienden, buurtbewoners, de scholen, en verenigingen. Kenmerkend
hiervan is de inzet en ondersteuning van hen die wordt gegeven vanuit een persoonlijke betrokkenheid en
dat de inzet en ondersteuning gratis is. In de PCS is dus de gehele samenleving betrokken bij het
opvoeden en opgroeien van jeugdigen. Een sterke basis bevordert het opgroeien, ontwikkelen en
opvoeden van elk kind en kan preveniëren dat eenvoudige opvoedvragen ernstige problemen worden
(Snijder, 2015). Een sterke basis bij opvoed en opgroeiomgeving houdt in dat ouders en jeugdigen
veerkrachtig zijn om opvoed- en opgroei problemen op te lossen. Een sterke basis bestaat ook uit een
omgeving waarin alle jeugdigen veilig, gezond en kansrijk opgroeien in de eigen omgeving en de kans krijgen
om zo goed mogelijk te participeren in de samenleving. Een kansrijke omgeving is een omgeving waar er
genoeg algemene voorzieningen aanwezig zijn voor ouder en kind. (Nederlands Jeugdinstituut, z.d.).
Tabel 1 laat zien wat wordt verstaan onder normale en ernstige problemen bij jeugdigen tussen de 5-12 jaar. Het
laat ook zien welke vaardigheden ouders moeten bezitten om deze jeugdigen te ondersteunen. De focus van
ons ontwerp ligt bij het ondersteunen en versterken van de vaardigheden van ouder en kind met zowel normale
als ernstig problemen die op de regulier basisonderwijs passend onderwijs ontvangen.
Tabel 1 Overzicht van ontwikkelingsopgaven, opvoedingsopgaven en veel voorkomende 'normale' en
ernstige problemen van Yperen (in Meij, 2013).
‘Drie jaar na invoering van de Jeugdwet is het aantal jongeren dat jeugdzorg ontvangt toegenomen
van bijna 366 duizend in 2015 naar ruim 405 duizend in 2017. De groei zit vooral bij de hulp door
wijk-of buurtteams van de gemeente. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS’ (Centraal Bureau
voor de Statistiek, 2018).
Met bovenstaand citaat wordt de relevantie aangetoond van het belang van kwalitatieve goede, preventieve
jeugdhulp, want zoals blijkt maken veel jeugdigen gebruik van de algemene voorzieningen. Doordat er op
een laagdrempelige manier hulp wordt aangeboden door wijk-of buurtteams, wordt er voorkomen dat
normale problemen, ernstig worden.
Hogeschool Inholland heeft de vraag neergelegd om een interventie te ontwerpen binnen de pedagogische
civil society die gericht is op de empowerment van ouders en jeugdigen. In het kader van de opdracht van
4
,Hogeschool Inholland, profiel jeugd is er gebrainstormd over onderwerpen die hoog in het vaandel staan in
de huidige maatschappelijke ontwikkelingen binnen de context van de PCS.
Uit een onderzoek van de kinderombudsvrouw is gebleken dat: de Wet passend onderwijs minder goed
heeft uitgepakt dan aanvankelijk de bedoeling was (de Kinderombudsman et al, 2020). Na bijna zes jaar na
de invoering blijkt dat er niet meer kinderen met een handicap, leer- of gedragsproblemen naar een
gewone school zijn gegaan. Daarnaast hebben docenten niet meer hulp ontvangen om die zogenoemde
zorgleerlingen te ondersteunen, omdat er geen geld voor was.
De doelgroep waarop het ontwerp gericht op zal worden zijn schoolkinderen tussen de vier en twaalf jaar
oud met een extra ondersteuningsbehoefte binnen het reguliere onderwijs. Veel voorkomende zorgen
binnen deze doelgroep zijn onder andere: ‘ruzies, concentratieproblemen, laag prestatieniveau,
schoolweigering, stelen of vandalisme als incident en ritualistisch gedrag’ (Oudhof et al., 2013, p.10). Voor
de kinderen tussen de zes jaar tot puberleeftijd is het de bedoeling dat zij hun fundamentele sociale en
intellectuele vaardigheden kunnen beheersen. Voor deze kinderen is de ‘acceptatie door leeftijdsgenoten’
ook belangrijk (Zimbardo, et.al, 2017). Als de jeugdige niet in staat is om dit te doen, dan kan de jeugdige
volgens Eriksons last krijgen van gebrek aan zelfvertrouwen en een gevoel krijgen dat hij gefaald heeft. Het
gedrag dat deze jeugdigen gaan vertonen kan dus liggen aan het inadequate oplossen van deze crisissen.
Uit onderzoek blijkt dat leerlingen van basisscholen minimaal 7.520 uur les krijgen over 8 schooljaren. Dit is
verdeeld over 3.520 uren les in de eerste 4 schooljaren (onderbouw) en 3.760 uur in de laatste vier
schooljaren (bovenbouw) (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2020). Het basisonderwijs is
een belangrijke basisvoorziening voor ouder en kind en kan een brug vormen bij het creëren van een
pedagogische civil society. Basisscholen vormen een van de eerste schakels voor de signalering en
ondersteuning van leerlingen waarbij sprake kan zijn van eenvoudige of complexe problematiek. Volgens
de Lange, et.al (2019), kunnen gedragsproblemen de deelname aan het onderwijs belemmeren en tot
slechte prestaties en schoolverzuim leiden. Daarbovenop zijn slechte schoolprestaties en schoolverzuim
belangrijke voorspellers van schooluitval.
De gevolgen van langdurig ongeoorloofd schoolverzuim oftewel thuiszitten zijn groot, zowel op de korte
termijn (verveling, beperkt contact met leeftijdgenoten) als op de lange termijn (slechtere
arbeidsmarktpositie, slechtere gezondheid en delinquent gedrag). Het Nederlands Jeugd Instituut geeft aan
dat ‘Een brede aanpak – gericht op school, ouders en kind’ meer effect heeft dan interventies die zich
uitsluitend richten op ouders of kinderen (de Lange, et.al, 2019).
Kort gezegd, vormen basisscholen een belangrijke schakel en pilaar bij de gehele zelfontplooiing van het
kind. Door het reguliere basisonderwijs mee te nemen bij de vroegtijdige en laagdrempelige ondersteuning
aan leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte en hun ouders, worden ernstige en dure
hulpverlening voorkomen.
1.2 Probleemstelling
De Wet Passend onderwijs die in augustus 2014 is ingevoerd was bedoeld om kinderen die extra
ondersteuning nodig hebben, beter te begeleiden en ondersteunen binnen het reguliere basisonderwijs. De
leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben en moeten krijgen op het regulier basisonderwijs zijn:
leerlingen met een verstandelijke beperking, lichamelijke beperking, een chronische ziekte, psychiatrisch
probleem, gedrags- of ontwikkelstoornis (Steunpunt Passend Onderwijs, 2014). Deze leerlingen vielen
onder het oude onderwijssysteem onder cluster 3 en 4. Volgens de Wet passend onderwijs hebben deze
leerlingen recht op een onderwijs die bij hun kwaliteiten en mogelijkheden past. Passend onderwijs zou het
liefst op het reguliere basisonderwijs gegeven moeten worden en als het moet op het speciaal onderwijs.
Ook leerlingen die uit een problematische thuissituatie komen, vallen onder de benoeming leerlingen met
extra ondersteuningsbehoefte (Duo, 2020). Dus de doelgroep van leerlingen met extra ondersteuning is
breed en gaat verder dan alleen de ontwikkeling van het kind.
Uit onderzoek blijkt het dat jeugdigen uit gezinnen van niet-westerse herkomst vaak te maken hebben met
een relatief hoge mate van ontwikkelingsproblematiek. In een onderzoek van Disselbrink, Pels en
5
,Winkelman (2017) benoemen zij dat ouders met een migratieachtergrond vaak dezelfde opvoedvragen en
twijfels delen met veel andere ouders, maar ze hebben ook andere specifieke vragen over hun eigen
levensbeschouwing en culturele bagage die min of meer afwijkt van de dominante waarden en normen.
Daarbij benoemen ze dat vooral deze verschillen gaan schuren met elkaar. Raymond Pinas legde uit in zijn
presentatie dat deze ouders vaak niet goed worden begrepen door leerkrachten. Hij gaf aan dat de reden
hiervoor de taal was en de verschillen in normen en waarden (VerweyJonkerInstituut, 2017).
Daarboven op is ook gebleken dat niet-westerse migrantenouders veel minder beroep doen op
opvoedondersteuning, terwijl ze juist vaker het gevoel hebben moeite met de opvoeding te ervaren. Bij
migrantengezinnen kan het voorkomen dat de migratiegeschiedenis een grote invloed heeft gehad op het
gezinsleven. Voorbeelden hiervan zijn; vluchten uit eigen land, oorlogssituaties en scheidingen in het gezin
die traumatisch waren. Verder bij migratie doen zich processen van ontworteling, vervreemding en
langzame gewenning van de Nederlandse cultuur voor. De band met het land van herkomst kan losser
worden of volledig verbroken, terwijl zich met het land van aankomst nog geen banden hebben gevormd
(NIP, BPSW, NVO, 2017a).
De kinderen van deze ouders krijgen ook vaak een label die ouders zelf niet zien, omdat de ouders dit
normaal ervaren vanuit hun eigen culturele achtergrond en referentiekaders.
‘Ouders uit deze gezinnen ervaren meer vragen en problemen rondom de opvoeding en
ontwikkeling van hun kinderen. Op hun behoeften toegespitste ondersteuning is daarom urgent.
Maar het aanbod aan opvoedondersteuning en de training van beroepskrachten is niet altijd goed
afgestemd op het optimaal ondersteunen van deze gezinnen’ (Distelbrink, Pels & Winkelman,
2017).
Om passend onderwijs te laten slagen, worden ouders ook erbij betrokken en is het belangrijk dat zij ook
kunnen begrijpen hoe zij hun kind(eren) kunnen bijstaan in hun ontwikkeling als deze stagneert. Ook
leerkrachten moeten weten hoe zij het gesprek met ouders met een niet-westerse cultuur moeten aangaan.
Vaak speelt niet alleen taal een drempel, maar ook verschillen in waarden en normen vormen een obstakel
in het bieden van passend onderwijs aan leerlingen met migratieouders, die de Nederlandse taal niet
spreken en het Nederlandse systeem nog niet helemaal begrijpen (Verweyjonkerinstituut, 2017) Ook zegt
Pinas, dat leerkrachten ook niet helemaal deskundig zijn in het omgaan met cultuur verschillen en geven
kinderen van migratieouders sneller een label, die ouders zelf niet zien. Vaak gaat het volgens
Verweyjonkerinstituut (2017) om opvoedstijlen die van elkaar verschillen.
Volgens de wet moet het passend onderwijs ervoor zorgen dat elk kind het beste uit zichzelf kan halen
(Gemeente Zeist, z.d.). Scholen kunnen hiervoor zorgen door bijvoorbeeld extra begeleiding, aangepast
lesmateriaal, hulpmiddelen of onderwijs op een speciale school (Kaspers, Geurtsen & Breeman, 2014).
Uit recent onderzoek is toch gebleken, dat de Wet passend onderwijs minder goed heeft uitgepakt dan
aanvankelijk de bedoeling was (de Kinderombudsman et al, 2020). Uit grondig onderzoek omtrent het
onderwerp schoolleerlingen tussen de vier en twaalf jaar met extra ondersteuningsbehoefte is
geconstateerd dat deze leerlingen onvoldoende worden ondersteund binnen het reguliere basisonderwijs,
leerkrachten beschikken over te weinig tijd en competenties om deze leerlingen te ondersteunen. Daarbij
komen deze kinderen soms langer dan drie maanden thuis zitten zonder onderwijs. Waardoor de kans op
een leerachterstand groeit, wat ertoe kan lijden dat een normaal probleem dat vroegtijdig aangekaart had
kunnen worden, tot ernstigere problemen leidt (NOS, 2020; Dujardin, 2020).
Jeugdigen die een extra ondersteuningsbehoefte hebben krijgen vaak toch geen passend onderwijs op het
reguliere basisonderwijs en zijn daardoor toch verwezen naar het speciaal onderwijs. In het kader van
preventief werken, moet dit voorkomen kunnen worden. Een van de belangrijkste redenen voor preventief
werken is ‘om bureaucratie en kosten terug te dringen’ (Dujardin, 2020). Maar daarnaast gaat preventie
over het in een zo vroeg mogelijk stadium, zo laagdrempelig mogelijk te kijken of een kind, een jongeren of
zijn gezin iets nodig heeft. Voor de jeugdigen met extra ondersteuningsbehoefte en zijn ouders, gaat het
vooral om het secundaire preventie stadium en tertiaire preventie. De eerste vorm van preventie is gericht
op het vroeg opsporen van problemen/afwijkingen en bij de tweede vorm van preventie gaat het over het
6
,reduceren of compenseren van tekorten in de gezondheidstoestand (Kenniscentrum Kinder- en
Jeugdpsychiatrie, 2020). Als pedagogische opvoeders zijn leerkrachten de eersten die
problemen/afwijkingen kunnen signaleren bij een leerling in de groep. Zij zullen hun zorgen over deze
leerling eerst met de ouder(s) bespreken en daarna zou dit kind verder onderzocht moeten worden door
een gedragsdeskundige om te beoordelen of er inderdaad sprake is van een probleem. Eenmaal is
vastgesteld wat een kind heeft, dan wordt er tertiaire preventie ingezet, in dit geval passend onderwijs, om
het kind op weg te helpen en ernstige problematieken te voorkomen. Volgens de Jeugdwet is het
voorkomen van problemen en vroegtijdig inzetten van hulp en zorg essentieel om zo (zwaardere) vormen
van jeugdhulp te voorkomen (Preventie in de Jeugdwet, z.d).
Om passend onderwijs te laten slagen, worden ouders ook erbij betrokken en is het belangrijk dat zij ook
kunnen begrijpen hoe zij hun kind(eren) kunnen bijstaan in hun ontwikkeling als deze stagneert. Ook
leerkrachten moeten weten hoe zij het gesprek met ouders met een niet-westerse cultuur moeten aangaan.
Vaak speelt niet alleen taal een drempel, maar ook verschillen in waarden en normen vormen een obstakel
in het bieden van passend onderwijs aan leerlingen met migratieouders, die de Nederlandse taal niet
spreken en het Nederlandse systeem nog niet helemaal begrijpen (Verweyjonkerinstituut, 2017) Ook zegt
Pinas, dat leerkrachten ook niet helemaal deskundig zijn in het omgaan met cultuur verschillen en geven
kinderen van migratieouders sneller een label, die ouders zelf niet zien. Vaak gaat het volgens
Verweyjonkerinstituut (2017) om opvoedstijlen die van elkaar verschillen.
Het is dus belangrijk dat de ontworpen interventie rondom leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte,
goed rekening gaat houden met de verschillende soorten opvoed en opgroei vragen van ouders, maar ook
van leerkrachten. De interventie moet vooral ook goed rekening houden met de ouders met een
migratieachtergrond die de Nederlandse taal en het systeem niet goed begrijpen.
2 Doelstelling en belang
2.1 Doelstelling
Het doel is om de pedagogische civil society te versterken waarbinnen leerlingen met een extra
ondersteuningsbehoefte en zijn of haar opvoeders zich empowered gaan voelen. Dit zullen wij bereiken
door een interventie te ontwerpen voor de jeugdprofessional die aansluit bij het bieden van passend
onderwijs op het reguliere basisonderwijs. Hierbij streven wij eraan om te voorkomen dat gewone opvoed-
en opgroei vragen ernstiger worden.
2.2 Belang
Inholland verwacht een ontwerp die jeugd en gezinsprofessionals ondersteunt om jeugdigen en hun ouders
veerkrachtiger te maken in het omgaan met ontwikkeling en opvoeding vraagstukken. Het is belangrijk dat
het ontwerp gericht is op ondersteuning, ontplooiing en preventie van problematiek bij de jeugdige en zijn
gezin. Het is van belang dat beginnend jeugd en gezinsprofessionals weten hoe het sociaal werk binnen
deze beroepscontexten, specifieke invulling kunnen geven aan het versterken van de pedagogische civil
society. Daarnaast is het doel dat de interventie die wordt ontworpen bijdraagt aan het versterken van de
pedagogische civil society waarin veerkracht en empowerment centraal staan. Ten slotte is het van belang
dat de sterke pedagogische basis die gecreëerd wordt duurzaam is.
Het primaire doel is om een interventie te ontwerpen die een kansrijke omgeving creëert voor jeugdigen
met extra ondersteuningsbehoeften en hun ouders.
7
,3 Vraagstelling
De hoofdvraag van dit onderzoek luidt:
Hoe kunnen jeugdprofessionals en de PCS, ouder en kind met extra ondersteuningsbehoefte op het
regulier basisonderwijs preventief ondersteunen en empowered laten voelen binnen het onderwijs?
Deze hoofdvraag is opgedeeld in de onderstaande deelvragen:
▪ Deelvraag 1. Hoe is het passend onderwijs ontstaan en hoe verloopt dat nu?
▪ Deelvraag 2. Hoe kan de PCS van betekenis zijn voor jeugdigen en hun opvoeders?
▪ Deelvraag 3: Hoe kunnen de jeugdprofessionals empowerment processen van jeugdigen en ouders
stimuleren binnen het regulier basisonderwijs?
▪ Deelvraag 4. Welke wensen en behoeften zijn er momenteel onder leerkrachten op het
regulierbasisonderwijs, ouder en kind die niet worden vervuld?
Deelvraag 5. Welke werkzame interventies zijn er die gericht zijn op preventie en het versterken van
de (sociale) opvoed-opgroeimogelijkheden van ouder en kind?
8
, 4 Stakeholdersanalyse
De stakeholderanalyse helpt ons bij het in kaart brengen van de relevante betrokkenen die een rol hebben
in het ontwerp. Door de analyse krijgen wij een overzicht over welke betrokkenen invloed uitoefenen op het
ontwerp. Ook kunnen we aan de hand van de analyses zien wie dezelfde belangen hebben. In paragraaf
4.1 ziet u de primaire betrokken partijen. Vervolgens worden in paragraaf 4.2 de kansen en risico’s van de
stakeholders in kaart gebracht. In bijlage 7 vindt u de uitgebreide stakeholderanalyse.
4.1 Betrokken primaire partijen bij het ontwerp
Figuur 1 Betrokken stakeholders
Het bovenstaande figuur laat de primaire betrokken stakeholders in dit ontwerponderzoek zien. In dit figuur
zie je het kind in het midden en alle andere primaire stakeholders staan rondom het kind. Dit laat zien dat
het kind centraal staat. Maar dat ouder, leraar, Ib’er en okt belangrijke pilaren zijn bij deze leerling met extra
ondersteuningsbehoefte. Samen met het kind weten zij het beste wat dit kind nodig heeft om te kunnen
functioneren op het regulier basisonderwijs.
Ouder en kind met extra ondersteuningsbehoefte
Ouder(s) en kind met extra ondersteuningsbehoefte: als doelgroep is het van belang dat deze stakeholder
vanaf het begin van dit ontwerp mee gaat doen. Zijn inzet zal ons van belangrijke informatie voorzien
omtrent zijn wensen, behoeften, verwachtingen en waar ze tegenaanlopen. Zonder deze input zouden wij
niet weten of het ontwerp straks wel gaat aansluiten en of er überhaupt behoefte aan is. Als
gezaghebbenden moeten ouders ook hun toestemming geven bij het interviewen van hun kind.
Leraren en intern begeleider van het regulier basisonderwijs
Met de betrokkenen van de basisschool richten wij ons op de intern begeleider en de leerkrachten: De
basisschool heeft een signalerende functie in het proces, zij zien en weten welke leerlingen mogelijk extra
ondersteuning nodig hebben. De internbegeleider en leerkrachten kunnen het gesprek aangaan met
ouders over de ondersteuning die zij vanuit school kunnen bieden en welke mogelijkheden er zijn buiten
school voor extra ondersteuning. De basisschool kan ook een faciliterende rol spelen bij het vergroten van
het netwerk van (migratie) ouders met zorgleerlingen. Een leerkracht kan helpen bij het signaleren van
afwijkende emoties en gedragingen en op basis daarvan handelen. Dit kan de leerkracht doen door de
eigen aanpak aan te passen en indien dit niet mag baten, passende hulp vinden voor het kind maar ook
voor de ouders en voor de leerkracht zelf (Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie, 2019).
9
