Tussen de twee wereldoorlogen was het kenmerk van de samenleving verzuiling. 4
zuilen; katholiek, protestants-christelijk, socialistisch, liberaal. Men ging alleen om
met mensen uit eigen zuil. Alleen de leiders niet, want zij moesten samenwerken om
meerderheid te vormen (min. 2 zuilen). Er werden afspraken en compromissen
gesloten. In 1945 werd een poging gedaan om de samenleving op te delen zonder
zuilen, maar dit mislukte.
Wederopbouw
Na 1945 hadden velen hun woning verloren, leefden in armoede, economisch ging
het slecht en men verwachtte dat het niet snel kon worden opgelost. De VS schoot
NL te hulp met Marshallplan voor wederopbouw (NL veel meer dan andere West-
Europese landen). Gevolg: Nederland was nu niet meer politiek neutraal en koos
tijdens de Koude Oorlog voor de kant van VS. De les van WOII was immers dat
neutraal niet langer houdbaar was en daarom werd er vaker gekozen voor
samenwerking met andere West-Europese landen en VS.
Babyboom
Door de oorlog werden huwelijken uitgesteld, maar na de bevrijding ging iedereen
massaal trouwen en ontstond er babyboom: het aantal geboortes lag heel hoog.
1946-1955 zijn er 2,4 miljoen kinderen geboren: de generatie van babyboomers.
Groeiende bevolking was een politieke uitdaging; er moesten extra voorzieningen
(scholen) bijgebouwd, banen en huizen.
Industralisatiepolitiek
Bij de herstellen van de economie speelde de overheid een actieve rol, in
tegenstelling tot de jaren ervoor. Toen ging men ervan uit dat door vraag en aanbod
de herstelling van werkloosheid vanzelf ging komen, dit bleek niet zo te zijn.
Daarnaast veranderde het accent van economische politiek van landbouw, handel
en scheepvaart, naar het actief stimuleren van de industrie. Geen planeconomie,
maar de regering richtte zich op de juiste voorwaarden (technisch onderwijs,
1
, woensdag 24 februari 2021
industrieterreinen, wegen). Dit was succesvol, de economie groeide tussen
1948-1960 gem. met 5 procent per jaar.
Rooms-rode coalitie
Het snelle economische herstel was niet vanzelfsprekend. NL kampte met weinig
geld en dus geen geld voor grote investering. Het land werd tussen 1948-1958
geleid door de katholieken (KVP) en socialisten (PvdA), er werden veel
compromissen gesloten. Ze voerden een geleide loonpolitiek: lonen waren laag, Nl
producten goedkoop voor buitenland, export steeg. Zo werd er meer geld verdiend
en kon er meer worden geïnvesteerd (industrie). Wel betekende dit dat de arbeiders
geen loonsverhoging moesten accepteren en dit lukte alleen als de vakbonden
instemden. Omdat de vakboden bij de katholieke en socialistische zuilen horen,
waren en nauwelijks protesten en stakingen. NL ontwikkelde en werd een belangrijk
exportland.
Maakbare samenleving
Nacht van 31 januari op 1 feb 1953 watersnoodramp;
• Zware storm in Zeeland, Zuid-Holland, Noord-Brabant en kwamen onder water te
staan
• 70 plekken braken dijken door
• 1836 mensen kwamen om en ook veel vee
• Deltaplan werd opgericht; dijken werden volgens nieuwste wetenschappelijke
inzichten vernieuwd en versterkt. De ingenieurs en technici liet hiermee de
maakbaarheid van het land zien.
Ook de samenleving bleek maakbaar. Na de welvaart, kwam aandacht voor welzijn.
Groeiend aantal pedagogen, sociologen, psychologen en welzijnswerkers
probeerden burgers op te voeden. Deze bemoeienis van de overheid zorgde voor
een saai en braaf bestaan.
Verzorgingsstaat
De toenemende invloed van de overheid gold ook voor sociale zekerheid. Men wilde
voorkomen dat mensen onvoldoende of geen inkomen hadden, zoals in de jaren
dertig na WOI. Willem Drees (toen minister, daarna 10 jaar premier van rooms-rode
regeringen) richtte in 1947 een noodwet op die 10 jaar later werd uitgewerkt tot de
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper susancraanen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
