Samenvatting
Samenvatting aardrijkunde 4 & 5 VWO CE stof in 210 woorden per paragraaf
- Vak
- Niveau
- Boek
samenvatting in gemiddeld 210 woorden per paragraaf
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Meer samenvattingen voor studieboek
-
Samenvatting Stedelijke gebieden - leefomgeving - aardrijkskunde (vwo)
-
Samenvatting buiteNLand 5 vwo aardrijkskunde leerboek hoofdstuk 4 - Aardrijkskunde
-
Samenvatting buiteNLand 5 vwo aardrijkskunde leerboek en aantekeningen, ISBN: 9789001878344 Aardrijkskunde
Verkoper
Volgen
matthijslekkerkerker
Voorbeeld van de inhoud
Aardrijkskunde 4vwo, CE stofHoofdstuk 1
Paragraaf 1: patronen: verschil in welvaart
Manieren om welvaart te meten:
Bbp/hoofd, waarde van alle goederen in een land/aantal inwoners. Uitdrukken in $/€
maat staaf tellen nationale ondernemingen in het buitenland ook mee.
Samenstelling beroeps bevolking
Welzijnsindex, niet alleen kijken naar inkomens maar ook naar: levensverwachting,
analfabetisme en toegang tot faciliteiten(schoon drinkwater, onderwijs, ect)
Welzijnsindex zegt meer dan het bbp over hoe het gaat met de mensen.
Problemen bij het meten:
Een dollar is niet overal evenveel waard kijken naar de koopkracht
Informele sector, ruilen en zelfvoorziening tellen niet mee in de statistieken, in arme
landen is de informele sector groter dan de formele sector er is dus meer dan wij denken
Het bbp/hoofd is een gemiddelde, als er veel sociale ongelijkheid is verdient een klein
deel van de bevolking het merendeel van het nationale inkomen. (semiperiferie)
Het bbp/hoofd is te algemeen er is geen regionale ongelijkheid uit af te lezen bruto
regionaal product/hoofd inkomen pp in een bepaalde regio.
Rijke landen centrumlanden
Landen die laatste 20 jaar flinke groei hebben meegemaakt semiperiferie (met
onderscheid tussen arme en rijke landen)
Armste landen periferie
Paragraaf 2: patronen: bevolkingsspreiding en cultuurgebieden
Bevolkingsdichtheid en spreiding:
Bevolkingsspreiding is erg onregelmatig. 80% op het noordelijk halfrond tussen 20º en
60º noorderbreedte en 40% woont binnen 100 km van zee.
Hoogste concentratie mensen is aan grote rivieren, kustvlaktes en in vruchtbare gebieden.
Bevolkingsdichtheid is per regio in een land verschillend
Spreiding verklaren: een mix van natuurlijke en sociaaleconomische redenen
Dicht bevolkt gaat vaak samen met een gunstig klimaat, vruchtbare bodems,
beschikbaarheid van water en weinig reliëf.
Dicht bevolkte gebieden hebben vaak een gunstige ligging ten opzichte van economische
kern gebieden of zijn er goed mee verbonden via infrastructuur.
In het koloniale verleden zijn er veel gebieden langs de kust erg geconcentreerd geraakt.
cultuur
© Matthijs L.
, In de geografie kijken we bij cultuur naar de zichtbare sporen in het landschap: inrichting
van het gebied, de bouw stijlen en wijze van landbewerking, de kleding, ect.
Taal en godsdienst zijn de belangrijkste cultuur elementen
Diffusie verspieding van de cultuur vanuit een kern gebied
Nieuwe cultuur element word aangepast aan de huidige cultuur acculturatie
Vroeger kolonisatie Nu toerisme, migratie en ict - die cultuur beïnvloeden
Paragraaf 3: patronen: de politiek en sociale wereldkaart
Leven in vrijheid, aan de hand van het democratisch gehate onderscheiden we 3 vormen
Democratie: burgers hebben veel invloed op het bestuur. Jonge democratieën hebben nog
een lange weg te gaan omdat de elite zijn macht niet wilt verliezen .
Beperkte democratie: sterke controle van de overheid, wel kiesrecht (niet voor iedereen)
maar weinig keuze en uitslagen worden soms gemanipuleerd. (Latijns-Amerika en ex sovjet)
Dictatuur: land word bestuurd door 1 partij/dictator. Politieke en economische macht gaan
hand in hand, weinig politieke vrijheid. Mensenrechten worden verwaarloosd en politieke
tegenstander worden onder de duim gehouden. (delen Afrika, China en Midden-Oosten)
Staten worden ook beoordeeld naar bestuurskracht, gezag is overal geldig.
Bipolair en multipolair
Bipolair oude politieke wereldsysteem met de VS en de Sovjet-Unie
Multipolair machtsblok van meerdere landen, grootmachten als Eu, VS, China en Rusland
Samenwerkingsverbanden tussen kleinere landen die zo tegenwicht willen bieden (ASEAN)
Onderling strijden landen voor macht in hun regio (Iran, Israël en Turkije)
Paragraaf 4: samenhang: ontwikkeling en werk
Ontwikkeling van de beroeps bevolking:
3 grote veranderingen
o Agrarische revolutie jagen en verzamelen landbouw
o Industriële revolutie hand arbeid grote fabrieken
o Opkomst diensten maatschappij sinds 1990 door de digitale revolutie
Verschuivingen in de economische structuur komt door
o Stijging van de arbeidsproductiviteit door mechanisering, automatisering en robotisering
o Stijging van de welvaart, hierdoor willen mensen hoogwaardige goederen en diensten
Internationale arbeidsverdeling
Door globalisering is er meer internationale arbeidsverdeling, dit is de specialisatie van de
werk gelegenheid wat af te lezen is uit: de verdeling van de beroeps bevolking en samenstelling
van het exportpakket.
BRIC-landen produceren industriële producten en verzorgen groot deel van de export.
Van de aller armste landen bestaat het exportpakket vooral uit grondstoffen en handels
gewassen.
Grondstoffenafhankelijk maakt kwetsbaar
© Matthijs L.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper matthijslekkerkerker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77764 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen