Dit document is een samenvatting van Hoofdstuk 2 over Menselijke waardigheid van het vak Ethische en Rechtsfilosofische Stromingen (lesnotities zijn erin verwerkt).
Hoofdstuk 2: Menselijke waardigheid
1. Inleiding
- Menselijke waardigheid = een fundamenteel rechtsbeginsel dat prominent aanwezig is in
mensenrechtelijke en grondwettelijke tekste
- Kritiek: menselijke waardigheid
- = een containerbegrip zonder kernbetekenis; holle retoriek
- Vervangbaar door begrippen met een duidelijke betekenis (bv. autonomie, non-
discriminatie …)
- Nutteloos, gevaarlijk
2. Het belang
- Preambule UDHR (1948) (Universele Verklaring van de Rechten van de Mens)
- Inherente waardigheid = menselijke waardigheid
- Waardigheid aan de basis van vrijheid, gerechtigheid en vrede in de wereld
- Art. 1 UDHR (1948)
- Preambule Handvest van de Grondrechten van de EU
- Art. 1 Handvest van de Grondrechten van de EU
- Art. 1 Duitse grondwet
- Art. 23 Belgische grondwet
- Niet zo prominent
- Recht op huisvesting, een leefloon, een gezond leefmilieu …
- Art. 22 Caïro-verklaring van de mensenrechten in de islam (1990)
- = een mensenrechtenverklaring tussen moslimlanden
- Sanctities = heiligdommen
- The dignity of prophets = de waardigheid van de profeten, dus geen menselijke
waardigheid!
Problemen en gevaren, want menselijke waardigheid is een controversieel beginsel
Problemen/kritiek:
- Het beginsel staat open voor subjectieve interpretatie, persoonlijke invulling, want het heeft
geen algemene definitie
- Menselijke waardigheid kan leiden tot moralisme en paternalisme
- Paternalisme = het beperken van de autonomie van een persoon of groep door de
overheid, omdat hun gedrag afwijkend en in strijd met de menselijke waardigheid
- Autonoom gedrag voor de voorstanders of de beoefenaars
- Voorstanders van het afwijkend gedrag
- = progressief-liberale kringen
- Vinden paternalisme een bemoeizuchtig principe en strijdig met de liberale
grenzen van aanvaardbaar overheidsingrijpen
- Nadelen
- Menselijke waardigheid kan vrijheden van mensen beperken
- De overheid komt betuttelend over
- Vb.1. Duitsland verbiedt de verkoop van mensonwaardige media, meer specifiek
horrorgames.
—> Moet je spelen waarin een onethische context wordt getoond verbieden?
- Vb.2. Frankrijk verbiedt dwergwerpen als in strijd met de menselijke waardigheid.
—> Moet de overheid spelen verbieden waarvoor iedereen instemt?
, - Vb.3. Moet er een verbod komen op kindsexbots, naast het verbod op virtuele
kinderporno?
—> Als dit een oplossing zou zijn voor het probleem van pedoseksuelen, wat moeten
we dan vinden over de kindsexbots?
- Vb. 4. Zweden verbiedt prostitutie. Degene die prostituees bezoekt en de prostituee
zelf worden vervolgd.
- Vb. 5. GB verbiedt sadomasochisme, ondanks het ging over seks met wederzijdse
instemming.
- Dubbele gebruik van menselijke waardigheid
- = de proponent én de opponent in een ethische discussie kunnen beiden gebruik
maken van het beginsel menselijke waardigheid
- Vb.1. Commercieel draagmoederschap
- Verboden in België, toegestaan in de VS
- Tegenstanders: in strijd met de menselijke waardigheid
- Gevaar dat draagmoeders kweekfabrieken, kweekmoeders worden
die gewoon gebruikt worden om andermans kinderen op de wereld
te zetten.
- Gevaar dat de kinderen koopwaar worden.
- Voorstanders: in strijd met de menselijke waardigheid
- Stel dat je in een land woont, waar je een onvolwaardig lid van de
maatschappij blijft zolang je geen kinderen hebt. (in bepaalde
Afrikaanse landen)
- Gevaar om uit de samenleving uitgestoten te worden, niet
geaccepteerd te worden, gezien te worden als een
tweederangsburger
- Als alle andere middelen zijn uitgeput, waarom dan niet?
- Vb.2. Grootvader in een rusthuis is licht dementerend en seksverlangend. Hij wil
betaalde seks met een prostituee. Aditi vzw zijn sekswerkers die seksuele diensten
aanbieden aan bejaarde mensen.
- Tegenstanders: in strijd met de menselijke waardigheid
- Als de grootvader niet dementerend zou zijn, zou hij zo’n voorstel
nooit gedaan hebben.
- Gevaar om de vroegere identiteit van de grootvader te negeren
- Voorstanders: in strijd met de menselijke waardigheid
- De grootvader is niet volledig dement, waarom zou je hem dit
verlangen ontzeggen?
- Gevaar om de autonomie, zelfbeschikking (dus de menselijke
waardigheid) van de grootvader te miskennen
- Filosofen die pleiten om de menselijke waardigheid af te schaffen
- Ruth Macklin
- Useless concept
- Genoeg mogelijkheid om op andere beginselen beroep te doen
- Steven Pinker
- Stupid concept
- Geen betekenis, het geeft enkel uiting aan de afkeuring
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ZVvk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
