Samenvatting van Verbintenissenrecht Boek 1, geschreven en gedoceerd door prof. Sophie Stijns in de eerste bachelor rechten aan de KU Leuven. In deze samenvatting geen ellenlange zinnen, maar duidelijk gestructureerde kernwoorden zodat je de inhoud zo kort mogelijk, maar nog steeds even rijk aan in...
TITEL I – VERBINTENISSEN UIT OVEREENKOMSTEN ......................................................................... 4
HOOFDSTUK 1 – BEGRIP EN SOORTEN OVEREENKOMSTEN ............................................................................ 4
AFDELING 1 – BEGRIPSBEPALING ................................................................................................................... 4
AFDELING 2 – SOORTEN OVEREENKOMSTEN .................................................................................................... 4
HOOFDSTUK 2 – BASISBEGINSELEN VAN HET CONTRACTENRECHT ................................................................... 7
AFDELING 1 – HISTORISCH UITGANGSPUNT: DE WILSAUTONOMIE ........................................................................ 7
AFDELING 2 – DE WILSAUTONOMIE GECORRIGEERD .......................................................................................... 8
AFDELING 3 – DE CENTRALE ROL VAN DE RECHTER IN HET CONTRACTUEEL MECHANISME ......................................... 9
HOOFDSTUK 3 – TOTSTANDKOMING VAN DE OVEREENKOMST ..................................................................... 11
AFDELING 1 – DE TOTSTANDKOMING STATISCH BEKEKEN: DE GELDIGHEIDSVEREISTEN ........................................... 11
AFDELING 2 – DE TOTSTANDKOMING DYNAMISCH BEKEKEN .............................................................................. 15
AFDELING 3 – DE SANCTIONERING IN DE PRECONTRACTUELE FASE ..................................................................... 17
HOOFDSTUK 4 – UITWERKING VAN DE OVEREENKOMST TUSSEN PARTIJEN...................................................... 19
AFDELING 1 – CONTRACTUELE AANSPRAKELIJKHEID ......................................................................................... 19
AFDELING 2 – DE INGEBREKESTELLING VAN DE SCHULDENAAR ........................................................................... 22
AFDELING 3 – ALGEMENE REMEDIES BIJ TOEREKENBARE TEKORTKOMING ............................................................ 23
AFDELING 4 – BIJKOMENDE REMEDIES IN WEDERKERIGE CONTRACTEN ............................................................... 25
HOOFDSTUK 5 – UITWERKING VAN DE OVEREENKOMST JEGENS DERDEN ....................................................... 29
AFDELING 1 – BEGINSELEN EN BEGRIPPEN ..................................................................................................... 29
AFDELING 2 – DERDEN-WERKING VAN DE EXTERNE GEVOLGEN .......................................................................... 30
AFDELING 3 – DE RELATIVITEIT VAN DE INTERNE GEVOLGEN .............................................................................. 31
TITEL II – VERBINTENISSEN UIT EENZIJDIGE RECHTSHANDELING .................................................... 34
HOOFDSTUK 1 – VERBINTENISSEN UIT EENZIJDIGE RECHTSHANDELING........................................................... 34
1
,Inleiding
Vermogensrechtelijke verbintenis = rechtsband tussen personen op grond waarvan de
schuldeiser jegens de schuldenaar in geld waardeerbare en juridisch afdwingbare afspraken
kan doen gelden.
Wederkerig contract = doet minstens 2 verbintenissen ontstaan, waarbij elke partij tegelijk
schuldeiser en schuldenaar is.
• Verbintenissen zijn dan wederzijds en samenhangend
Verbintenissen / Zakelijke rechten
vorderingsrechten
Gelijkenissen • Patrimoniale rechten
• Rechtstreeks zeggenschap over goed of gedraging
Intern verschil • Tussen minstens 2 personen • Tussen 1+ personen en een zaak
• Leidt tot aanspraak op • Leidt tot zeggenschap over de
gedraging zaak
Extern verschil • Gevolgen werken enkel inter • Gevolgen werken erga omnes
partes (relativiteit)
Verbintenissen ontstaan uit een RH of menselijk gedraging waaraan de wet obligatoire kracht
geeft
• Bronnen van verbintenissen in art. 1370 BW
o Overeenkomst
o Onrechtmatige daad
o Quasicontract: zaakwaarneming, onverschuldigde betaling, verrijking zonder
oorzaak
Rechtshandeling = menselijke handeling die rechtsgevolgen beoogt
• Meerzijdige RH = wilsuiting van minstens 2 personen (contract is altijd meerzijdig!)
• Eenzijdige RH = wilsuiting van 1 persoon
Voorwerp van de verbintenis
• Verbintenis om iets (niet) te doen of te geven
Om te geven
o Specieszaken: eigendoms- en dus ook risico-overdracht bij solo consensus
o Genuszaken: eigendomsoverdracht bij individualisering/afzondering
• Resultaats- en inspanningsverbintenis
Om (niet) te doen, geven
o Resultaatsverbintenis: verbintenis om een bepaald resultaat te bereiken
§ Bewijslast berust op schuldenaar (dat resultaat geleverd is/overmacht)
Om te doen
2
, o Middelenverbintenis: verbintenis om de nodige inspanningen te leveren of
middelen aan te wenden (als bonus pater familias) om een beoogd resultaat te
bereiken (zie ook: aleatoir karakter1)
§ Bewijslast berust op schuldeiser (dat niet voldoende middelen zijn
ingezet)
Afdwingbaarheid van de verbintenis = grens tussen juridische en louter morele verbintenissen
• Voorrang van uitvoering in natura
Verbintenis om te geven
• Bij species: met revindicatie van de zaak
Verbintenis om iets (niet) te doen
• Gerechtelijke vervanging door een derde
• Dwangsom (= bijkomende veroordeling tot betaling van een geldsom); vooral bij
intuitu personae2 verbintenis
1
Aleatoir karakter: al dan niet vast of zeker karakter; resultaat berust op toeval
2
Intuitu personae: persoonsgebonden karakter
3
, Titel I – Verbintenissen uit overeenkomsten
Hoofdstuk 1 – Begrip en soorten overeenkomsten
Afdeling 1 – Begripsbepaling
Overeenkomst = op consensus berustende meerzijdige RH waarbij (een) partij(en) jegens
andere(n) juridisch bindende verbintenissen aangaan.
Kenmerken van een vermogensrechtelijke OK
• Berust op consensus
o Toestemming = wil van een partij om zich te verbinden
o Wilsovereenstemming = toestemming van alle partijen
o Gericht tot degene met wie men wil contacteren
• Gesloten tussen twee of meer personen
o Tweepartijencontract: 2 personen of 2 groepen van partijen
o Meerpartijenovereenkomst
• Veronderstelt de bedoeling om rechtsgevolgen te doen ontstaan
o Bedoeling zich juridisch te verbinden
o Rechtsgevolgen: vestigen, overdragen, wijzigen of tenietdoen van
vermogensrechtelijke verbintenissen of zakelijke rechten
è verbindende kracht: strekt de partijen tot wet (alsook de rechter) – art. 1134 BW
Afdeling 2 – Soorten overeenkomsten
Andere privaatrechtelijke overeenkomsten
• Bv. familierechtelijke, proces- of bewijsrechtelijke OK
• Analogische toepassing van het ‘gemeen recht’ (vermogensrechtelijke OK’s)
Verdragen, publiekrechtelijke OK’s en contracten van particulieren met de overheid (geen
leerstof)
• Verdrag = afspraak tussen soevereine int.rechtelijke rechtspersonen of Staten
• Publiekrechtelijke overeenkomst = afspraak tussen overheden binnen eenzelfde Staat
• Tussen de overheid en particulieren
1. Gewone overeenkomst = overheid treedt op zoals particulier è gemeen
contractenrecht van toepassing
2. Administratieve overeenkomst = overheid treedt op als overheid è sterk
afwijkend van gemeen contractenrecht (slechts subsidiair) è HvC: OK sui
generis
3. Beleidsovereenkomst = overheid kiest algemene/sectoriële beleidsopties voor
verwezenlijking beleidsobjectief door contractpartij verplichtingen op te
leggen in ruil voor bepaalde toezeggingen
§ Tijdelijk: overheid bindt zich dus niet contractueel
4. (Beheerscontract = tussen de Staat en autonome overheidsbedrijven)
§ Staat en bedrijf op gelijk niveau è overheid gebonden
§ Staat bepaalt eenzijdig inwerkingtreding + verlenging
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper apfelstrudel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
