H.11 Europa en de wereld in 1945
tot 1989:
Niet alleen Duitsland, maar alle Europese landen zijn verzwakt na de Tweede Wereldoorlog,
het machtige Europa bestond niet meer en na de oorlog werd het een strijd om de
wereldmacht tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie.
11.1 Oost en West:
Het begint allemaal in 1945, omdat het het einde is van de Tweede Wereldoorlog. De
wederopbouw begint in West-Europa en er komen atoomwapens. In 1945 in de VS en in
1949 in de Sovjet-Unie.
Rusland is het 1e communistische land in de wereld en Stalin leidde de Sovjet-Unie totdat hij
in 1953 overleed. De VS (liberalisme) en de Sovjet-Unie (communisme) waren erg
belangrijk.
Beiden wisten ze waar ze heen moesten met de wereld, maar wel op een andere manier.
Het eind van de oorlog is in 1989, dan valt de Berlijnse muur. Soms zeggen ze ook dat het in
1991 stopte, omdat de val van de Sovjet-Unie was.
De beiden grootmachten waren bang voor elkaar, dit noemen we het vijandbeeld. Beiden
landen hebben kernwapens en dat noemen we wederzijdseafschrikking.
De periode van de Koude Oorlog noemen we de wapenwedloop, ze konden de planeet
opblazen. Maar waarom noemen we het de Koude Oorlog, dat is omdat de twee
grootmachten (de VS en de Sovjet-Unie) nooit rechtstreeks met elkaar hebben gevochten.
Ze hadden wel continu bedreigingen.
4 oktober 1957 was een bijzondere dag, omdat de Sovjet-Unie een satelliet in de ruimte had
gestuurd. De Amerikanen waren verbaasd dat de Sovjets eerder de ruimte in waren gegaan
dan de Amerikanen. Binnen een maand ging het tweede ding de lucht in, er zat ook een
hondje in waarmee ze konden bewijzen dat ze levende dingen de ruimte in konden schieten.
De Amerikanen waren bang voor wat er nog meer kon gebeuren, ze waren bang dat de
Sovjets ook voor liepen op het gebied van kernwapens. Op 31 januari 1958 werd de eerste
van de Amerikanen de ruimte in en was de strijd om de ruimte geopend.
De Amerikanen en de Sovjets beschouwden de race om de ruimte als levensbelang. Het
had te maken met de Koude Oorlog die was van 1945 tot 1989. Tijdens de Tweede
Wereldoorlog hadden ze nog samengewerkt, maar na die tijd was de vijandigheid meteen
ontstaan. Amerikanen hadden argwaan tegenover het totalitaire regime van de Sovjet-Unie.
Koude Oorlog begon met blokvorming, Europa werd verdeeld in twee invloedssferen of
‘blokken’. Dat begon eigenlijk al in 1943 met de Conferentie van Teheran.
Tijdens de Conferentie van Jalta in februari 1945 besloten Stalin, Roosevelt en Churchill
Duitsland te verdelen in bezettingszones bestuurd door de VS, SU, GB en FR.
De westelijke zones en West-Berlijn werden democratisch. In oostelijke zone werd het
communisme ingevoerd.
De westerse geallieerden voerden in 1948 de Duitse mark in en toen viel Duitsland in twee
stukken uiteen. In juni 1948 liet West-Berlijn afgesloten van de Wereld. Stalin stopte die
, blokkade in 1949. In het westen werd in dezelfde maand nog het BRD gesticht,
Bondsrepubliek Duitsland. En in het oosten de DDR, Duitse Democratische Republiek.
Militair machtsvertoon zorgde ervoor dat Westerse landen bijeen kwamen, ze moesten een
opmars beginnen tegen het communisme en in 1949 richtten de VS, Canada en de meeste
West-Europese landen de NAVO op, Noord-Atlantische Verdragsorganisatie. Het had als
doel de militaire samenwerking, vrede en stabiliteit in Europa te krijgen.
Vanaf 1949 is de tweede fase van de Koude Oorlog gestart, de wapenwedloop. In 1949 had
de Sovjet-Unie ook een atoombom tot ontploffing hebben gebracht en niet meer alleen die
van Amerika op Hiroshima en Nagasaki. Er was continu spanning over de kernwapens en
angst voor de ander die terug zou slaan, dit noemen we wederzijdse afschrikking.
In 1962 ontdekten de Amerikaanse spionagevliegtuigen dat de SU bezig was met het
plaatsen van kernraketten op Cuba. Ze waren bang dat de wereld alsnog ten onder ging
door een atoomoorlog. Op het laatste sloten beide leiders een deels geheime overeenkomst.
In de Koude Oorlog zijn de kernwapens nooit gebruikt.
Ook waren er gevolgen van Koude Oorlog voor Europa en de rest van de wereld.
- grenzen tussen blokken in Europa bijna ondoordringbaar, of te wel het ijzeren gordijn
- inwoners van communistische blok voelden zich onvrij, maar probeerden toch naar
westen te komen. In Berlijn kwam er een stroom vluchtelingen op gang.
Dat vluchten zorgde voor de Berlijnse muur, in 1989 verloor het zijn functie.
Ook buiten Europa stonden West en Oost tegenover elkaar. Amerikaanse regering wilde het
communisme tegenhouden.
Sovjet-Unie steunde de politieke beweging die het kapitalistische Westen tegen gingen.
In het Midden-Oosten riepen Joodse leiders in 1948 de staat Israël uit. Arabische staten
vonden dat onaanvaardbaar en verklaarden Israël de oorlog.
In 1949 was China een communistische eenpartijstaat geworden, Amerikanen waren bang
dat nu heel Azië communistisch zou worden. In 1950 viel het communistische Noord-Korea
Zuid-Korea binnen. De dominotheorie was dat ze bang waren als er één dominosteen valt,
volgt steeds een volgende.
De Vietnamoorlog was de eerste oorlog die de VS als supermacht verloor. Ze waren niet
gewend aan de jungle en de guerrillatactiek van de vijand. Dat is een strijdwijze met kleine,
onverwachte aanvallen en lichte wapens. De Vietnamezen konden dat veel beter dan
veldslagen. Eind jaren 60 vonden veel Amerikanen en Europeanen dat de VS zich moest
terugtrekken uit Vietnam, dat gebeurde in 1973, Vietnam is toen communistisch land.
11.2 Een welvarend Westen:
Bermtoerisme werd in de jaren 60 ineens heel bekend in Nederland. Omdat er nog maar
sindskort auto’s waren, was het leuk om naar te kijken en werd het een uitje voor heel de
familie. Ook vrije tijd was iets nieuw, want dat was pas vanaf 1960 dat de zaterdag een
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Nerdjje12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.