samenvatting systeem aarde H1t/m3 Havo 4 en 5 eindexamen
2 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Aardrijkskunde
Niveau
HAVO
Boek
De Geo bovenbouw havo 5e editie Systeem Aarde leeropdrachtenboek
samenvatting van het boek systeem aarde over de hoofdstukken 1 tot en met 3 die in het CE van aardrijkskunde komen. Samenvatting van het boek de Geo met verschillende plaatjes en veel uitleg over de stof. alle soorten klimaat worden beschreven met de plaatjes die erbij horen. alle stof van deze hoo...
Aardrijkskunde samenvatting hoofdstuk 3, klimaat en landschapszones
Havo 4/5 - H1 Systeem Aarde - De Geo
Alles voor dit studieboek (45)
Geschreven voor
Middelbare school
HAVO
Aardrijkskunde
5
Alle documenten voor dit vak (1578)
Verkoper
Volgen
maudscholer
Voorbeeld van de inhoud
Aardrijkskunde systeem aarde
H1 ons eiland in de ruimte
1.1 aarde is 1 van de 8 planeten die draaien om de zon. De afstand van de aarde en de zon is 150
miljoen km.
De aarde word 4.6 miljoen jaar oud geschat. Dit is
gemeten op de geologische tijdschaal.
Binnen in de aarde zit de kern, die bestaat waarschijnlijk
uit nikkel en ijzer. Het is er ca 4700*C. Door de hoge druk
is het er vast. De druk in de buitenkern is lager en
daardoor is deze min of meer vloeibaar.
Om de kern ligt de mantel; binnen en buitenmantel. De
binnenmantel gedraagt zich als een vaste stof en de
buitenmantel is taai-vloeibaar/plastisch. De mantel
bevat ijzer en magnesium boven de buiten mantel ligt de
aardkorst. De dikte varieert tussen de 7 en 10 km op zee
en onder continenten 35 tot 40 km.
De zuurstofrijke gesteente van de korst en de zuurstofarme gesteentes van het vaste
buitenstedeel van de mantel vormen samen de lithosfeer. Ongeveer 100 tot 150 km dik.
Continenten bestaan voornamelijk uit graniet. Oceanische korst bestaat uit basalt. Basalt is het
zwaarst.
Onder de lithosfeer bevind zich de asthenosfeer. De asthenosfeer is minder hard als de lithosfeer.
Onder oceanen is die 100 tot 200 km dik en onder continenten 100 tot 500 km dik.
1.2 catastrofetheorie: geologen gingen ervan uit dat ingrijpende veranderingen aan het
aardoppervlak vrij plotseling en op rampzalige wijze tot stand
komen. Door werk van wetenschappers maakte de
catastrofetheorie plaats voor het actualiteitsbeginsel: het
heden is de sleutel tot het verleden.
In 1912 blies Alfred Wegener een discussie in de wereld. Hij
kwam met nieuwe aanwijzingen, hij constateerde:
- overeenkomst tussen fossielen flora en fauna in delen van de
wereld die nu ver uit elkaar liggen.
- Hij vond ook sporen van vroegere ijskappen met een
ouderdom van tussen 200 en 300 miljoen jaar in Afrika, zuid
Amerika, India en Australië.
- Dat de kusten van Afrika en zuid Amerika als puzzel op
elkaar aan sluiten
Volgens Wegener waren de continenten een groot eiland, die
dreef op platen. Die platen kunnen bewegen ten opzichte van
elkaar.
Zijn theorie staat bekent als de theorie van de
continentverschuiving of continental drift.
1.3 de lithosfeer bestaat niet uit een geheel, maar uit
7 grote en vele kleinere platen, die op de
asthenosfeer drijven. De motor achter de beweging
van de asthenosfeer is de inwendige warmte van de
aarde.
De kern van de aarde is nog zeer heet en verwarmt
daardoor de asthenosfeer. Het hete materiaal van de
mantel in bepaalde langgerekte zones omhoog te
, komen. Boven in de mantel botst dit materiaal tegen de lithosfeer en stroomt horizontaal weg naar
2 kanten. Dit worden convergentiestromen genoemd. Door de convergentiestromen bewegen de
platen van de lithosfeer.
De processen waardoor platen ontstaan, bewegen en ook weer verdwijnen word platentektoniek
genoemd.
Platen kunnen van elkaar af bewegen (divergentie) en naar elkaar toe bewegen (convergentie)
of langs elkaar heen (transforme beweging).
Platen bewegen van elkaar af bij een divergente
plaatbeweging. Deze beweging vind plaats tussen 2
oceanische platen. Magma komt naar boven en stroomt weg
langs 2 kanten naar beneden. Zo ontstaan mid-oceanische
ruggen. Het vulkanisme dat ermee gepaard gaat is niet
explosief.
Bij convergent plaatgrens bewegen 2 platen naar elkaar.
Hierbij is een 3tal combinaties mogelijk;
1) oceanische + continentale plaat: de oceanische plaat
(basalt) heeft
meer massa dan
een continentale
(graniet).
Daardoor duikt
de oceanische plaat onder de continentale. Dit 1
gebruikt ook onder invloed van een neerwaartse
stroming. Je noemt dit subductie. Resultaat:
diepzeetrog —> explosief vulkanisme. Bij
subductie zones
kunnen er ook hevige
aardbevingen zijn
2) 2 oceanische 2
platen: de oudste
plaat duikt onder de
ander. Gevolg:
diepzeetrog met
erachter
vulkanisme eilandenboog.
3 3) 2 continentale platen: beide platen hebben zelfde massa,
waardoor ze niet onder elkaar kruipen maar tegen elkaar gaan.
Gevolg: plooiingsgebergte
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudscholer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,29. Je zit daarna nergens aan vast.
