Samenvatting
Samenvatting Biologie 1 Bach Biomedische Wetenschappen van Prof Moens
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
samenvatting gebasseerd op de slides en lessen van Prof Moens
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
BiologieH2 - Evolutie
Begrippen
Kenmerk Oogkleur, lengte
Kenmerktoestand Blauwe, bruine ogen,… ‘de vorm van het kenmerk’
Genotype Bepaald de kenmerktoestand
Fenotype Hoe het genotype zicht toont
Allel Verschillende vormen / sequenties van genen
Homozygoot Beide allelen identiek
heterozygoot Verschillende allelen
Genetische variatie
Crossing over: uitwisseling van stukjes chromosoom tussen
homologe chromosomenparen tijdens de meiose => de resulterende
recombinante chromosomen zijn genetisch uniek
willekeurige mutaties
Onafhankelijke sortering van chromosomen: 223
Random mating bij bevruchting: 223 x 223
Belang variatie: Tasmanian devil
Basis tegen weerstand van populatie tegen ziektes, wijzigingen
in omgevingsfactoren,…
Hoe meer verschillende genotypes hoe groter de kans op
overleving bij omgevingsdruk
Devil’s face tumor disease: besmettelijke vorm van kanker, de tumorcellen worden niet als
lichaamsvreemd herkend omdat er zo weinig variatie is in de soort.
Evolutie pre-Darwin
Griekse filosofen: Plato, Aristoteles, Xenophanes
Alles op aarde is het resultaat van goddelijke schepping maar fossielen verwijzen
naar vroegere levensvormen
Linnaeus
Systema Naturae: basis voor hedendaagse classificatie van dieren en planten op
basis van verwantschap, gelijkenis. Nog altijd invloed van de schepping.
Lamarckisme: 1ste mechanistische verklaring voor evolutie
Transformatietheorie: organismen passen zich tijdens hun leven aan op fitter te
worden in hun omgeving en geven deze kenmerken door aan nakomelingen.
De populatie is de basiseenheid waarop evolutie inwerkt, fittere individuen genereren
meer nakomelingen waardoor hun kenmerken meer gaan primeren
Evolutie Darwin en post-Darwin
Sorting van allelen
Genetische drift: toevallige veranderingen in allelfrequenties, belangrijkst in kleine populaties
Bottleneck effect: groot deel van populatie sterf
Founder effect: subpopulatie op nieuwe locatie Micro-evolutie
1
,Natuurlijke selectie
Vb: zaad etende vinken, veel competitie en insecten etende vinken, minder
competitie, zij overleven
Survival of the fittest: fittest is degene die de meeste nakomelingen met zijn genotype
voortbrengt
Vb: omgevingsselectiedruk bij vlinders, door roetproductie verandert de omgeving,
wanneer deze productie vermindert verandert de omgeving opnieuw (micro-evolutie)
Vb: anti-bioticaresistentie
Natuurlijke selectie
Directionele selectie: wanneer generatie na generatie eenzelfde druk dezelfde
genotypes bevoordeelt, zorgt voor fenotypische veranderingen (micro-evolutie)
Stabiliserende selectie: generatie na generatie dezelfde gem. kenmerktoestanden,
verlaagt diversiteit, gaat evolutie tegen.
Divergente selectie: bevoordeelt extreme kenmerktoestanden, sterkere driver van
evolutie, sympatrische soortvorming (vinken)
Evolutietheorie van Darwin
Continue verandering
Gemeenschappelijke oorsprong
Vermeerdering van soorten
Geleidelijkheid
Natuurlijke selectie
Darwin wist niets van genen en werd nog beïnvloed door de Lamarckiaanse visie
Evolutie is geleidelijk
Traditionele visie: evolutie verloopt zeer traag wanneer generatie na generatie
dezelfde druk dezelfde genotypes bevoordeelt
Huidige visie: onder sterke selectie en op voorwaarde dat er hoge variatie is kan
evolutie snel gaan
2
, Evolutie is niet geleidelijk
Kabeljauw: door sterke bevissingsdruk, die vooral gericht is op de grootste dieren, worden
genotypes die op jongere leeftijd en kleinere lichaamsgrootte volwassen worden
bevoordeeld: zij kunnen wel nog reproduceren. Op die manier is de gemiddelde leeftijd
waarop kabeljauw begint te reproduceren in 10 jaar tijd gehalveerd.
Anolissen: hagedissen uit de Caraïben die daar traditioneel voorkwamen op de grond en op
boomstammen. Introductie van predatorische gladkophagedissen, die enkel op de grond
leven, heeft op zeer korte tijd geleid tot a) een veranderd habitatgebruik en b) een dominante
groeivorm met kortere poten bij anolissen.
Vermeerdering van soorten
Een vertakking in de evolutionaire boom: wanneer een
voorouderlijke soort splitst in twee verschillende soorten.
Totaal aantal soorten neem toe in de tijd.
Veel soorten zijn uiteindelijk uitgestorven.
Allopatrische soortvorming
Barrières blokkeren ‘gene flow’ (deel)populaties worden reproductief gescheiden.
Gescheiden populaties evolueren onafhankelijk en passen zich aan de verschillende
omgevingen aan.
Uiteindelijk kunnen ze niet meer kruisen wanneer herenigd.
Parapatrische soortvorming
Onvolledige geografische isolatie: verspreidingsgebieden sluiten ‘los’ op elkaar aan,
en er bestaat een contactzone waarbinnen de subpopulaties samen voorkomen,
maar tussen de uitersten van de populatie is er geen gene flow meer.
Sympatrische soortvormig
Geen barrières of andere geografische remmen op gene flow.
Vaak het gevolg van sterke intraspecifieke competitie, waardoor er druk (selectie!)
optreedt om verschillende bronnen te gebruiken.
Vaak hand in hand met disruptieve evolutie.
H3 - Taxonomie, fylogenie en tree of life
Tree of life
Vroegere indelingen
Aristoteles: 2 rijken: Plantae (autotroof) en Animalia (heterotroof: geen eigen energie)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jaanewylocke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen