Samenvatting studieboek STRATEGISCH MANAGEMENT VOOR DE GEZONDHEIDS- EN WEL van Raf de Rycke, Paul Gemmel - ISBN: 9789401426572, Druk: 1, Uitgavejaar: -
Deel1: Soorten managementtaken & algemene trends in managementland...................................................4
Hoofdstuk 1. Soorten management.....................................................................................................................4
Strategisch management.................................................................................................................................6
Structurerend management..........................................................................................................................11
Vergelijking tussen operationeel, strategisch en structurerend management............................................11
Institutioneel management:..........................................................................................................................12
Hoofdstuk 2: Algemene trends...........................................................................................................................13
Intuïtief strategisch management.................................................................................................................13
Management van de levensfase....................................................................................................................13
Een plattere organisatiestructuur..................................................................................................................13
Deel 2: Strategisch-managementproces....................................................................................................... 14
Hoofdstuk 1: Missie............................................................................................................................................14
Procesmatige aanpak voor een missieformulering.......................................................................................14
Criteria waaraan een goede missie moet beantwoorden.............................................................................15
Situering van de missie binnen het strategisch plan.....................................................................................16
Belang van de missie......................................................................................................................................17
Types van missies...........................................................................................................................................17
Verspreiding van missies...............................................................................................................................17
Hoofdstuk 2: Strategische analyse.....................................................................................................................18
Product-marktcombinaties............................................................................................................................18
Concurrentieanalyse......................................................................................................................................19
Omgevingsonderzoek....................................................................................................................................20
Intern onderzoek...........................................................................................................................................21
Confrontatie tussen omgevingsonderzoek en intern onderzoek..................................................................23
Hoofdstuk 3: Strategische keuzes.......................................................................................................................23
Strategische spanningsveld...........................................................................................................................23
Management van strategische risico’s..........................................................................................................24
Strategieniveaus............................................................................................................................................25
Soorten strategieën.......................................................................................................................................25
Soorten strategieën voor de ziekenhuisapotheek:.......................................................................................29
, Hoofdstuk 5: Implementatie...............................................................................................................................37
Algemene aandachtpunten...........................................................................................................................37
Belang van de implementatiefase.................................................................................................................37
Methodiek om rollen en verantwoordelijkheden toe te wijzen voor de implementatie van een strategisch
plan of project................................................................................................................................................37
Oorzaken van implementatieproblemen......................................................................................................38
Postulaat van de gelaagdheid van de organisatie.........................................................................................39
Betrokkenheid van de medewerkers.............................................................................................................39
Vereisten voor het welslagen van een veranderingsproces.........................................................................40
Welke leiderschapsstijl biedt de beste garanties voor een geslaagde implementatie van nieuwe
strategieën?...................................................................................................................................................40
Communicatie met stakeholders...................................................................................................................41
Crisiscommunicatiemanagement..................................................................................................................41
Hoofdstuk 6: Evaluatie........................................................................................................................................42
Budgettering..................................................................................................................................................42
Benchmarking................................................................................................................................................45
Social auditing................................................................................................................................................46
Hoofdstuk 7: De balanced scorecard en het EFQM-model.................................................................................47
Balanced scorecard........................................................................................................................................47
EFQM-Model..................................................................................................................................................49
Deel 3: Enkele trends in de gezondheids- en welzijnssector..........................................................................51
Hoofdstuk 5: Kwaliteit en veiligheid...................................................................................................................60
Hoofdstuk 6: De toenemende aandacht voor principes en regels van goed bestuur.........................................60
Hoofdstuk 7: Commercialisering van de zorg.....................................................................................................61
Hoofdstuk 9: Innovatie in zorg en welzijn...........................................................................................................63
Wat is innovatie?...........................................................................................................................................63
Doelstellingen:...............................................................................................................................................65
Types van innovatieve projecten...................................................................................................................66
Sociale innovatie............................................................................................................................................67
Rol van de overheid.......................................................................................................................................67
Deel 4: De organisatie van zorg- en welzijnsorganisaties: structuren en verandering.....................................69
Hoofdstuk 1: Organisatiestructuren...................................................................................................................69
De functionele structuur................................................................................................................................69
De divisiestructuur.........................................................................................................................................70
De matrixstructuur........................................................................................................................................71
Van een functionele structuur naar een divisiestructuur.............................................................................72
Procesgerichtheid..........................................................................................................................................73
Van een unitair paradigma naar een netwerkparadigma.............................................................................73
Hoofdstuk 2: Netwerkorganisaties.....................................................................................................................75
Enkele vaststellingen en evoluties inzake netwerken...................................................................................76
Behoefte aan netwerkbeleid.........................................................................................................................77
Netwerkmodellen..........................................................................................................................................81
Fusie...............................................................................................................................................................82
Performantiecriteria......................................................................................................................................84
Praktische toepassingen op het netwerkconcept. (boek).............................................................................85
Hoofdstuk 3: Organisatieverandering................................................................................................................85
Een Tayloristische visie op organisaties........................................................................................................85
Organisaties als ‘complex adaptieve systemen’............................................................................................86
Onderliggende dynamieken van complex adaptieve systemen....................................................................86
Deel 5: Verantwoordelijke organen voor het strategisch management.........................................................87
Hoofdstuk 1: Raad van bestuur..........................................................................................................................87
Strategische opdracht....................................................................................................................................87
Criteria voor de samenstelling van de Raad van Bestuur..............................................................................89
Profiel voor een bestuurder..........................................................................................................................91
Rekruteringsmogelijkheden...........................................................................................................................92
Tijdsbesteding en vergoeding........................................................................................................................92
Evaluatie van de Raad van Bestuur...............................................................................................................92
Aansprakelijkheid van bestuurders...............................................................................................................93
Vorming en bijscholing van bestuurders.......................................................................................................93
Deel1: Soorten managementtaken & algemene trends in
managementland
Hoofdstuk 1. Soorten management
Primaire processen:
Alle activiteiten die worden uitgeoefend in het kader van de maatschappelijke
bestaansreden.
Kerntaken van het management binnen een dienstverlenende organisatie:
- Scheppen en verspreiden van kennis binnen de organisatie.
- Werven en motiveren van medewerkers die over deze kennis beschikken.
- Ontwikkelen van nauwe en op potentiële samenwerking gerichte betrekkingen
met cliënten.
Management:
Het geheel van menselijke activiteiten om op een doeltreffende en doelmatige wijze
een of meer doelstellingen te bereiken op basis van aanwending van middelen.
Deze soorten management maken het primair proces mogelijk.
,Twee soorten processen in gezondheids- en welzijnsvoorzieningen:
- Inhoudelijkere proces (klinisch proces binnen ziekenhuis)
- Organisatieproces
Aantal opdrachten van het management:
- Uitvoerende opdrachten van de primaire functie(s) en facilitaire diensten (operat)
- Allocatie en organisatie van productiefactoren (structurerend)
- Bepaling van doeleinden (strategisch)
- Legitimering van de organisatie bij maatschappij, overheid en medewerkers (instit)
Het institutionele management wordt op de andere vormen van management
betrokken. Het strategisch management welke input als output van het primaire
proces de organisatie wil nastreven. Dit is een aangelegenheid van halflange tot
lange termijn.
Operationeel management.
= De realisatie van vooraf vastgestelde doeleinden en is duidelijk doelgericht. Gericht
op het bereiken van concrete doelstellingen door middel van mensen die hiertoe
,geïnspireerd en gemotiveerd moeten worden. Leiderschap speelt hierbij een grote
rol.
Leiderschap:
Het sturen van de uitvoerende activiteiten of werkzaamheden die de primaire functie
van de organisatie uitmaken en van de uitvoerende werkzaamheden die in de
ondersteunende afdelingen plaatsvindt.
Strategisch management.
Geen duidelijk afgebakende omschrijving door het bestaan van een tiental
concurrerende denkrichtingen.
Strategisch management:
Managementvorm uitgaande van een strategie.
Strategie:
Het afstemmen van de huidige en toekomstige competentie van een organisatie op
de omgeving teneinde haar lang termijn doelstellingen te realiseren.
STRATEGISCH MANAGEMENTPROCES.
Strategisch managementproces:
- Aangepaste strategische analyse
- Geëigende strategiekeuze
- Passende implementatie van de gekozen strategie(ën)
- Permanente of periodieke evaluatie van de gekozen strategi(ën)
DOELEINDEN- EN UITVOERINGSSTRATEGIE
Strategiekeuze:
,Het vaststellen van de aard en het niveau van de doelstellingen door een organisatie,
samen en in wisselwerking met de keuze van de daarbij passende
hoofuitvoeringswijzen. (WAT- en HOE strategie)
WAT-strategie:
De missie of opdrachtverklaring en de doelstellingen van de organisatie. Strategie
die aangeeft welke visie, essentiële waarden, basisoriëntaties en algemene
doelstellingen worden nagestreefd.
HOE-strategie:
Structurering van primair proces en uitvoering van de ondersteunende functies in of
buiten de organisatie.
VERBAND MET EFFECTIVITEIT EN EFFICIËNTIE.
Doen we de Doen we de
juiste dingen ? Doel dingen juist ?
KENMERKEN VAN STRATEGISCHE BESLISSINGEN.
Kenmerken strategische beslissingen:
- Ingebed in de missie van de organisatie
- Betrekking op een groot en belangrijk deel van de organisatie
- Ontwikkelen middelen, vermogens en competenties van de organisatie
- Marktpositie op lange termijn proberen behouden of te heroriënteren
- Kennen een ruimte- en tijdsgebonden karakter
- Worden voorafgegaan door interne en externe analyse
,- Grote complexiteit
- Onzeker karakter
- Dynamisch karakter en leiden tot veranderingen
- Tastbare resultaten na een bepaalde tijd
- Irreversibel karakter
- Kunnen aan controle onderworpen worden
Strategisch management heeft steeds te maken met de relatie tussen de organisatie
en haar omgeving.
WELK DENKVERMOGEN VEREIST STRATEGISCH MANAGEMENT?
Wanneer we ons denken gericht verbreden, verdiepen en verschuiven. Dit
driedimensionale denken stelt ons in staat om van het strategisch management zo
veel mogelijk aspecten en invalshoeken te verkennen, achterliggende of
beïnvloedende veronderstellingen en concepten te herkennen en verder meer dan
één context te bestuderen. Reproductief en productief denken combineren.
SITUERING VAN STRATEGISCHE ACTIVITEITEN IN DE
TIMEMANAGMENTMATRIX.
Dringend Niet dringend
Belangrijk I II
Niet belangrijk III IV
Time management bevindt zich in het tweede kwadrant. Activiteiten met betrekking
tot strategisch management hebben een belangrijk, maar niet zo’n dringend karakter.
PRINCIPES DIE DE FOCUS RICHTEN OP STRATEGIE.
Vijf principes van organisaties die de focus richten op strategie:
- Vertaal strategie in operationele termen
- Richt alle onderdelen van de organisatie op de strategie
- Maak de strategie tot dagelijks werk van iedereen
,- Mobiliseer tot verandering door sterk en effectief leiderschap
- Maak van strategie een doorlopend proces
Het operationeel management moet een belangrijke voedingsbodem zijn voor het
strategisch management.
ESSENTIE VAN STRATEGISCH MANAGEMENT.
Aan strategisch management zijn steeds gevolgen verbonden op lange termijn maar
kan ook van toepassing zijn op de korte of hallange termijn. Het leiden van een
organisatie moet met een langetermijnvisie.
Effectief en efficiënt leiderschap. Verantwoordelijken in het strategisch management
worden meer geacht leiders te zijn dan managers. Leiders gaan uit van visie,
toekomstgerichtheid, veranderingsgezind, …
Diepte: Het leiderschap spoort met de missie van de organisatie.
Breedte: Het structurerend management en het omgevings- of netwerkbeleid
, Lengte: Strategisch beleid
WISSLEWERKING TUSSEN STRATEGIEWIJZIGINGEN,
STRUCTUURWIJZIGINGEN EN ALLOCATIE VAN MENSEN EN MIDDELEN.
Drie hoofdelementen die gezamenlijk en in onderlinge wisselwerking bepalend zijn
voor succes:
- Heldere, krachtige en passende strategie
- Eenvoudige, flexibele en resultaat gebonden structuur
- Vitale, taakgebonden en organisatiecultuur
Strategiewijziging structuurwijziging allocatie mensen en middelen
Deze volgorde kan telkens wijzigen. Bijvoorbeeld bij bureaucratische organisaties
waar het strategisch management ingedijkt wordt door bestaande
machtsverhoudingen, systemen, … dan volgt de strategie pas op het einde.
Of wanneer een wijziging in structuur onmiddellijk leidt tot een strategiewijziging. Dit
vindt plaats wanneer organisaties te laat reageren op een belangrijke externe
bedreiging. Tot slot kunnen structuuraanpassingen resulteren in een wijziging van
allocatie van middelen en mensen zonder dat de strategie gewijzigd moet worden.
GEEFT STRATEGISCH MANAGEMENT AANLEIDING TOT VERMARKTING EN
VERZAKELIJKING?
Vermarkting is niet automatisch het gevolg van strategisch management.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper omayravancayzeele. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
