Samenvatting
Samenvatting Taal: therapie (verworven stoornissen) gegeven door Dorien en Melissa
- Vak
- Taal: Therapie
- Instelling
- Thomas More Hogeschool (tmhs)
Samenvatting van 22 pagina's voor het vak Taal: Therapie aan de tmhs (taal)
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Taal: therapie (verworven taalstoornissen)1 Inleiding
1.1 Behandeldoelen opstellen
• S: maak kort verslag in mensentaal
• M: leg uit en documenteer (fouten, tests)
• A: gebruik afasievriendelijk materiaal
• R: real-life context, huisbezoek
• T: verduidelijk link oefening – doel
• E: doel verandert in de tijd ifv prioriteiten en herstel
• R: respectvol en professioneel omgaan
1.2 Startpunt behandeling
Bottom-up: starten vanuit taalstoornis
• Stoornis ➔ activiteiten ➔ participatie
• Onderliggende stoornis(sen) in kaart brengen
o Taalmodaliteiten
o Linguïstische niveaus
Top-down: starten vanuit dagelijkse communicatie
• Participatie ➔ activiteiten ➔ stoornis
• In welke situaties communiceert de persoon?
• Hoe doet hij dat?
• Welke ruisfactoren zijn er?
• Elk contactmoment = communicatiemoment
• Communicatie analyseren via observatie
1
,1.3 Taaltherapie als vorm van neurorevalidatie
• Na een hersenletsel tracht je neurologische verbindingen te revalideren door
o Herstellen: bepaalde hersencellen zijn tijdelijk geraakt, maar komen wel
terug op normale kracht
o Verminderen: bepaalde hersencellen nemen taken over, maar zorgen
hiervoor voor een suboptimale compensatie. Die overname (bv.
rechterhersenhelft die taaltaken overneemt) moet je terug omkeren
o Compenseren: bepaalde hersencellen zijn zodanig beschadigd dat herstel
niet meer mogelijk is. Op zoek gaan naar gebieden die de functie deels
kunnen overnemen en zo compenseren voor de beschadigde cellen
➔ Deze spontane, functionele veranderingen tonen aan dat je hersenen
plastisch zijn
• Neurale plasticiteit
o Neurale reactivatie (herstellen)
▪ Direct verbeteren en stimuleren van gestoorde vaardigheid
▪ Therapie specifiek inzetten op bewuste hersengebieden
▪ Oefening vaak en systematisch uitvoeren
▪ Multimodaal oefenen: zowel mondeling als schriftelijk
o Neurale aanpassing (als herstel niet mogelijk is door te drastische
beschadiging)
▪ Reorganisatie: herschikken van hersenfunctie (verminderen) ➔
iemand volgt niet het rechte pad, maar neemt een kleine bocht en
komt zo wel tot hetzelfde resultaat
▪ Compensatie: overnemen van hersenfunctie ➔ iemand volgt niet
het rechte pad, maar komt via een ander pad ook tot een
gelijkaardig resultaat
- Aanmoedigen totale communicatie
- Aanleren van compensatiestrategieën
- Bevorderen resterende communicatievaardigheden
1.4 Behandelmateriaal
Welke woorden kan de cliënt functioneel inzetten? Volgende linguïstische parameters
spelen een rol
• Voorstelbaarheid: hoe helder is de mentale voorstelling die je van een bepaald
woord kan maken
• Concreetheid: hoe tastbaar, manipuleerbaar is het concept
• Prevalentie: hoeveel mensen kennen dat bepaalde woord
• Verwervingsleeftijd: wanneer heb je het woord voor het eerst verworven/geleerd?
Zo leer je ‘leeuw/glijbaan’ vroeg, terwijl je ‘sollicitatie/contract’ later leert
• Typicaliteit: hoe prototypisch in een bepaald woord, zo is een mus een meer
prototypische vogel dan een struisvogel; of is een appel voor ons een typisch stuk
fruit, terwijl dat eerder een vijg is voor iemand uit Noord-Afrika
• Semantische categorie: sommige mensen hebben een categoriespecifieke
stoornis, dat ze m.a.w. aan een bepaalde categorie geen toegang hebben
• Frequentie: hoe vaak komt een bepaald woord in onze taal
• Woordlengte: uit hoeveel syllaben/klanken bestaat een bepaald woord
• Woordsoort: gaat het om een zelfstandig naamwoord of om een werkwoord?
2
, 1.5 Prognose
Afasie na CVA
• Is gecorreleerd met een verhoogde mortaliteit
• Gaat gepaard met verminderd functioneel herstel
• Leidt tot een verminderde kans tot werkhervatting
Beïnvloedende factoren van prognose
• Taal
o Initiële ernst van de fonologische stoornis
o Linker fasciculus arcuatus belangrijke voorspeller voor verbale
communicatie
• Demografische kenmerken: lage leeftijd, hoog opleidingsniveau
• Oorzaak: hemorragisch CVA herstelt beter
• Stoornis
o Aard van het letsel
o Uitgebreidheid van het letsel
o Ernst/aard van afasie
• Activiteiten: welke zaken wil/kan je terug doen?
• Participatie: gevoel van betrokkenheid
• Omgeving: hoe wordt patiënt ondersteund
o Bevorderen: rustige, bekende omgeving
o Belemmerend: drukke omgeving, individueel gericht, veel afleiding
• Persoon: psychologische factoren, demografische factoren (leeftijd,
opleidingsniveau), handdominantie
Bij de meerderheid van de patiënten herstelt de afasie (gedeeltelijk) spontaan
• Spontane mechanismen
o Ischemie (eventueel trombolyse, d.w.z. reperfusie van penumbra)
o Penumbra
o Oedeem en inflammatie (eventueel drainage, trepanatie)
o Diaschisis
Taaltherapie kan het herstel positief beïnvloeden
• Inspelen/bevorderen neuroplasticiteit (verandering van netwerken in de hersenen
door (re)organisatie na ervaring en sensorische stimulering)
• Goed inzicht in
o Wat wil je bereiken?
o Wie/wat heb je daar bij nodig?
o Wat moet je daarvoor doen?
2 Behandelvormen
2.1 Stoornisgericht behandelen (CLT)
• Bottum-up aanpak: stoornisgerichte
therapie
o Therapie op functieniveau:
herstellen van taalfuncties
o Cognitief-linguïstische therapie
gericht op 1 linguïstisch niveau
▪ Semantiek, syntaxis of
fonologie
• Waar in het systeem zit het probleem?
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper logopedieaudiologietm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen