Uitgebreide samenvatting van de hoofdstukken 1, 2, 5, 6, en 13 uit het boek Understanding Cross-Cultural Management van Marie-Joëlle Browaeys & Roger Price, Fourth Edition. Met onderwerpen als: Hofstede, GLOBE, dimensies, Schein, Trompenaars, clusters, tijd, afstand, high-context, power distance, ...
Chapter 1 : Bepalende factoren van cultuur (determinants of culture)
* Bodley (1994, 2017) noemt factoren waar vanuit antroplogische (volkenkunde) kijk,
rekening moet worden gehouden wanneer het over bepalen van cultuur gaat;
Actueel (Topical) Cultuur bestaat uit een lijst met onderwerpen en
categorieën zoals sociale organisaties, economie en
religie
Historisch (Historical) Cultuur erf je of is een traditie: wordt doorgegeven aan
de volgende generatie
Gedrag (Behavioural) Cultuur is menselijk gedrag dat is aangeleerd en
gedeeld
Normatief (volgens de norm/ Cultuur zijn idealen, waarden en gedragsregels
wat gewenst is) (Normative)
Functioneel (Functional) Cultuur is de manier waarop individuen of
samenlevingen problemen oplossen bij het aanpassen
aan de
omgeving en hoe ze samen leven.
Mentaal (geestelijk) (Mental) Cultuur is een verzameling van ideeën en aangeleerde
gewoontes, die impulsen afremmen zodat we ons
onderscheiden van dieren.
Structureel (Structural) Cultuur bestaat uit een patroon van onderling verbonden
ideeën, symbolen en gedrag.
Symbolisch (Symbolic) Cultuur is gebaseerd op willekeurige toegewezen
betekenissen die een samenleving met elkaar deelt.
Cultuur is in te delen op 3 niveaus/ lagen (zie afbeelding hieronder volgens Schneider en
Barsoux):
* het eerste niveau is waarneembaar en tastbaar. Op dit niveau zijn voorwerpen en
houdingen te zien zoals architectuur en gebouwen, rituelen, kledingkeuzes, contracten, taal,
eten etc.(observation of behaviour)
* Op het tweede niveau is cultuur waar te nemen door waarden en normen. (Beliefs(norms)
and values)
* Het derde niveau is het diepste niveau en is gebaseerd op aannames (assumptions) en
opvattingen (beliefs/interpretation). Dit niveau is lastiger en alleen uit te leggen aan de hand
van de opvattingen van de andere 2 niveaus.
, Buitenste laag= tastbare zaken, het gedrag,
dingen die je direct ziet (zoals open
kantoorruimtes of veel fietspaden in Ned.) en
non-verbale communicatie (gebaren)
Middelste laag= normen en waarden.
Ongeschreven regels voor gewenst gedrag,
kunnen aangeleerd worden (wel met inspanning),
normen=gedragsregels van maatschappij, wat is
correct gedrag? Typisch Ned. Normen= de
rekening delen/ man krijgt 5 dagen verlof bij
geboorte/ schooluniform ja of nee.
Waarden= wat vindt men in een cultuur goed,
wat wordt gewaardeerd? Typisch Ned.
Waarden= onafhankelijkheid, gelijkheid,
materialisme.
Binnenste laag= basiswaarden ofwel veronderstellingen. Deze zijn abstract (niet tastbaar) en
onzichtbaar. Je leert ze al jong aan, rond 7e jaar. Het is het fundament voor je normen en
waarden en de basis voor onze manier van denken en voelen. Hier wordt onze beleving van
de wereld om ons heen en ons oordeel gevormd. Typisch Ned. Basiswaarden= gelijkheid
ongeacht leeftijd
Interculturele communicatie gaat over het bewust worden van de basiswaarden van je eigen
cultuur, zodat je die van andere culturen kunt herkennen.
Schneider en Barsoux:
,Chapter 1: Veel methodes om culturen in te delen zijn geïnspireerd door “cultural
anthropology”(culturele antropologie)= de studie van de (beweging van) een maatschappij en
cultuur.
Ethnography (ethnografie)= methode om cultuur te onderzoeken: directe waarneming en
beschrijvende bestudering van de cultuur en manier van leven van een bepaalde
samenleving.
Het lastige van een studie naar een cultuur is dat de onderzoeker altijd zijn eigen
achtergrond (en cultuur) met zich meeneemt (hij kijkt door zijn eigen ‘bril’).
Geen een cultuur is beter dan een andere! (dus cultuur is relatief = te vergelijken met elkaar)
Let op: een organisatie/bedrijf is slechts een element (deel) van een samenleving. Om de
cultuur binnen een bedrijf te bepalen, moet je ook een niveau hoger analyseren, dus de hele
sector waar het bedrijf in zit en zelfs het land/ samenleving waarin het zich bevindt.
Metafoor: betekent letterlijk een beeldspraak gebaseerd op een vergelijking. We kunnen
zeggen dat een metafoor hoort bij ons menselijke systeem van concepten (ideeën): het helpt
ons op taalkundig niveau en cognitief niveau (onze kennis) om iets te begrijpen door een
vergelijking te maken.
“Tietze (2003)” heeft een opsomming gemaakt van gemeenschappelijke metaforen gebruikt
om organisaties te omschrijven:
Wat is dan cultuur?
Cultuur heeft een heleboel definities, die niet altijd overeenkomen met elkaar.
“Hofstede” zegt over cultuur: het is de collectieve programmering van de geest (brein) die
een groep doet onderscheiden van een andere groep. Cultuur is dus een systeem van
waarden en deze waarden zijn de bouwstenen van de cultuur.
Cultuur is de “software” van je brein (je brein=hardware), deze software is dus de
programmering die afhangt van de cultuur waar je opgroeit. Cultuur bepaalt hoe jij de wereld
, om je heen ervaart. Cultuur is dus grotendeels aangeleerd.
Hofstede’s definitie wordt vaak genoemd bij Cross-Cultural management omdat deze “vaag”
genoeg is om aan te sluiten bij andere definities van cultuur, maar ook scherp genoeg is om
de belangrijkste elementen van cultuur te benadrukken.
De waarden en normen verschillen niet alleen per cultuur, maar er zijn ook verschillen
binnen een cultuur. Cultuur staat nooit stil (is niet statisch), dit is omdat de waarden en
normen steeds veranderen. Maar omdat cultuur zijn wortels zo diep heeft, zijn de
veranderingen nooit extreem of ineens en is er altijd een mate van standvastigheid.
“Ruano-Borbalan 2002” zijn socialisten die de waarden van landen hebben ingedeeld in 4
categorieën gebaseerd op de ontwikkeling van deze waarden en normen;
1. Traditionele samenleving: religie is belangrijk, families zijn groot, gelijkheid en eenheid
wordt beloond en individualisme niet : voorbeeld= Arabische landen
2. Rationele (verstandige) samenleving: individualisme staat voorop, autoriteit van de staat
wordt geaccepteerd, geboortebeperking wordt aangemoedigd (pil/condoom) voorbeeld=
Duitsland.
3.Overlevings samenleving= mensen zijn niet happy en niet tolerant, geen gelijkheid tussen
man en vrouw, materialisme overheerst, voorbeeld= oud-communistische landen zoals
Rusland
4. Postmoderne samenleving: tolerant en democratisch, voorbeelden zijn Scandinavië en
Nederland.
Politiek en normen en waarden:
De invloed van politiek op normen en waarden is wereldwijd goed te zien, zo zijn er regels
vastgelegd in de ‘Universal Declaration of Human Rights’. Er zijn echter landen, zoals Iran,
waar de politiek nog veel macht uitoefent op normen en waarden door bv. een dresscode of
bemoeienis in onderwijs. Als er in een land in Noord-Europa corruptie in politiek is, moet de
politicus meteen aftreden. Terwijl in Zuid-Europa corruptie bij een politicus wordt getolereerd
en hoeft hij niet (meteen) af te treden. In Suriname wordt corruptie zelfs gezien als
onvermijdbaar.
De vrijheden in het privéleven van een politicus verschillen ook erg per land. Terwijl in
Amerika een president bijna moet aftreden na een relatie met een stagiaire, wordt er in
Frankrijk niet gesproken over een affaire buiten het huwelijk van de president. Een politicus
die homoseksueel is wordt in weinig landen geaccepteerd, maar in Nederland bijvoorbeeld
wel, hier wordt je seksuele geaardheid als privé beschouwd, het staat los van je werk.
Kan Europa dan 1 cultuur vormen? De vorming van een Europese cultuur noemt Filosoof
Edgar Morin “dialogisch”= dat twee of meer principes verenigd zijn zonder dat de dualiteit
verloren gaat in deze eenheid.
De derde laag (zie pag.1 samenvatting) volgt na normen en waarden(= 2e laag):
Assumptions (aannames/opvattingen/veronderstellingen). Deze laag wordt ook door ‘Shein’
omschreven. Shein’s definitie van cultuur = een aantal basis veronderstellingen, gedeelde
oplossingen voor universele problemen van externe aanpassing (hoe te overleven) en
interne integratie (hoe samen te blijven), welke zich hebben aangepast door de tijd heen en
worden doorgegeven door iedere generatie.
Shein over de 3e laag: In elke organisatie zijn er veronderstellingen, (diep) verborgen
overtuigingen en feiten, die invloed hebben op de cultuur van de organisatie. Dat zijn de
innerlijke aspecten van de menselijke natuur en moeilijk te herkennen. Deze waarden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jadegoossens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
