Samenvatting E-lijn: inleiding in het medisch recht
Gedetailleerde samenvatting met alle informatie voor het examen.
Ik haalde 19/20 voor dit vak met deze samenvatting.
• Wie mag wat doen in gezondheidszorg?
o Verdeling taken en bevoegdheden
o Hoe wordt samen gewerkt en wie moet wat kunnen?
• Hoe worden patiënten beschermd? Wat zijn hun rechten?
o Rechten van de patiënten
o Besluitvorming over de behandeling van kwetsbare groepen
o Bescherming van privéleven
• Hoe handelen als iets misloopt?
o Aansprakelijkheid voor professionele fouten
o Kwaliteitsbeleid en vergoedingssystemen
o Handhaving van professionele normen
• Mag alles wat kan?
o Regulering medische technologie
o Medisch handelen bij het begin/einde van het leven
• Wetenschappelijk onderzoek op mensen
o Regulering van experimenten en geneesmiddelenonderzoek
o Onderzoek op data (gegevens met elkaar vergelijken)
• Hoe worden organisaties en instellingen in de gezondheidszorg bestuurd en gefinancierd?
o Regulering van instellingen
o Ziekteverzekering
o Regulering van financiering
1
,Inleiding in het medisch recht Prof. Balthazar
2. WELKE NORMEN?
• Er is een verschil tussen
o Recht, ethiek en deontologie
o Ze behandelen vaak dezelfde thema’s maar de sanctie is vaak anders
• Daarnaast is er ook een verschil tussen
o Afdwingbaarheid en sanctioneerbaarheid
o De aard van de sancties
o De auteur van de norm en autoriteit
o Het toepassingsgebied
3. BRONNEN VAN HET RECHT
• Wet (in brede zin)
• Rechtspraak
• Algemene rechtsbeginselen
• Gewoonte, maar ook
o Deontologische codes en gezaghebbende adviezen (o.m. van Orde der Artsen)
o Professionele richtlijnen (evidence based)
• Doctrine (‘rechtsleer’)
4. HIËRARCHIE DER NORMEN
• Internationale verdragen
o Met rechtstreekse werking of zonder rechtstreekse werking
o Wel afdwingbaar of niet afdwingbaar
• Grondwet
o Nationaal
• Wetten
o Federale wetten (van het federaal parlement)
o Decreten (van de gewesten of gemeenschappen)
• Uitvoeringsbesluiten
o Koninklijke Besluiten
o Besluiten van de Vlaamse regering
2
,Inleiding in het medisch recht Prof. Balthazar
5. BEVOEGDHEIDSVERDELING IN GEZONDHEIDSBELEID
• België is een complexe staat met
o Federale overheid
o 3 gewesten
o 3 gemeenschappen
o Gemeenschappelijke gemeenschapscommissie (GGC) voor
‘bipersoonsaangelegendheden’ in Brussel
• Gezondheidsbeleid is een ‘persoonsgebonden aangelegenheid’ (= zo dicht mogelijk bij de mens
staan) en dus bevoegdheid van gemeenschappen, maar:
o Vaak bepaald door Europese richtlijnen
o Met vele uitzonderingen (‘voorbehouden federale bevoegdheden’)
6. ANDERE BRONNEN
• Rechtspraak
o Continentaal stelsel kent geen dwingende precedenten (<-> Angelsaksische systemen
zoals in de VS of de UK)
o Wel sterke invloed van colleges die interpretatie van normen bepalen
§ Bijvoorbeeld: Europees Hof voor de Rechten van de Mens, Raad van State…
o Gemotiveerde beslissingen van feitenrechters. Wel invloed door:
§ Beperkte casuïstiek
§ Of door trends
• Doctrine (‘rechtsleer’)
• Adviezen (van belangrijke organen) à geen bevoegdheid om dwingende normen vast te leggen
o Raadgevend comité voor bio-ethiek
o Nationale raad van de Orde der Artsen
o Federale commissie patiëntenrechten
3
, Inleiding in het medisch recht Prof. Balthazar
De krachtlijnen van de patiëntenrechtenwet
1. PATIËNTENRECHTENWET
• Wet van 22 augustus 2002, van kracht sinds 6 oktober 2002
o Gewijzigd in 2006, 2013, 2014, 2018
2. HISTORISCHE BEDOELINGEN VAN DE WET
• Patiëntenrechten beschermen
• Verduidelijken van de juridische verhoudingen tussen patiënten en zorgverstrekkers
• Bekrachtigen, harmoniseren en codificeren van bestaande gezondheidsrechtelijke normen
• Opheffen van betwistingen over inzagerecht in dossiers
è Richtingen en normen geven aan langdurige discussies
• Invoeren van nieuwe normen
o Over vertegenwoordiging van volwassen onbekwame patiënten
o Over de juridische waarde van voorafgaande wilsverklaringen (‘advance directive’)
o Over klachtenbemiddeling
• (sterk afgezwakte) poging tot invoering van centrale ziekenhuisaansprakelijkheid
3. TOEPASSINGSGEBIED
• Bewust zeer breed
• Van toepassing op elke vorm van gezondheidszorg
o Preventief
o Louter diagnostisch
o Curatief
o Esthetisch
o Palliatief
• Wet is van toepassing op:
o Contractuele en buitencontractuele verhoudingen
o Publiekrechtelijke en privaatrechtelijke verhoudingen in de gezondheidszorg
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper medstudnt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
