Hoofdstuk 3: Soorten onderzoek in vreemdetaalverwerving
3.1. inleiding
Verschillende benaderingen op basis van verschillende onderzoeksmethoden
verschillende disciplines / onderzoeksdomeinen
jaren ’60: groeiende interesse voor het vreemdetaalleerproces bij psychologen,
taalkundigen, pedagogen ontstaan van vreemdetaalverwerving (Second language
Acquisition
onderzoek naar de interlanguage van taalleerders = het taalgebruik v/d leerder dat verschilt
v/h taalgebruik v/e moedertaalspreker
3.2. overzicht van onderzoeksdisciplines
3.2.1. Psycholinguïstiek
- weinig te maken met psychologie
- psycholinguïsten = onderzoekers die zicht richten op de cognitieve processen die ten
grondslag liggen aan taal, niet de psychologische processen (Steven Pinker)
o Richt zich op cognitieve processen = taalverwerking
- Oorspr. aandacht voor taalverwerving kinderen
- Hoe wordt taal opgeslagen? language storage
- Hoe wordt taal opgeroepen? language retrieval
- Waarom “psycho”-?
gehanteerde methoden zijn schatplichtig aan het domein v/d psychologie:
reactietijden, gedragsexperimenten, eye-tracking, …
eye-tracking
- gebruikt om taalverwervingsprocessen in kaart te brengen
- camera is in staat om oogbewegingen te registeren
Reactietijden
- “Jan gooide de bal naar Marie”
- “De bal werd door Jan naar Marie gegooid”
Wie gooide de bal?
actieve zinnen worden sneller verwerkt
3.2.2. Neurolinguïstiek
- neurolinguïsten= psycholinguïsten die ook gebruikmaken van technieken om de
processen v/h brein in beeld te brengen (techniek: neuroimaging)
- Ontstaan midden 19de E
- Oorspr. Taalafwijkingen (zoals afasie) (nu: ook gezonde breinen)
,Vreemdetaalverwerving A 2
Waar in het brein spelen cognitieve processen zich af?
- Verband bloeddoorstroming & breinactiviteit
o zuurstof in bloed bepalen a.d.h.v. magnetische resonantie
- Gebruik van methodes en machines die breinprocessen in beeld brengen
o Functional Magnetic Resonance Imaging (fMRI)
Carl Wernicke
- Duitser, 1848-1905, grondlegger
- localiseerde taalbegrip in de hersenen (temporele kwab)
Paul Broca
- Fransman, 1824-1880
- Taalproductie speelt zich meestal af in de linkse hersenhemisfeer spraakcentrum =
de zone van Broca (frontale kwab)
- ‘On parle avec le hémisphère gauche’
3.2.3. Sociolinguïstiek
- Het leren v/e taal gebeurt in een sociale context
- Wederzijdse beïnvloeding sociale context en vreemdetaalverwerving
- Sociolinguïstisch onderzoek naar vreemdetaalverwerving opgesplitst in 4 thema’s
o Onderzoek naar taal en samenleving
o Onderzoek naar taalvariatie
o Onderzoek naar taal en interactie
o Onderzoek naar taal en cultuur
- Kwantitatieve onderzoeksmethode: vragenlijsten
- Kwalitatieve onderzoeksmethode: discoursanalyse, conversatieanalyse
3.3. onderzoeksmethoden
3.3.1. empirisch onderzoek
- Empirisch onderzoek: “de werkelijkheid betreffend” geg. verzamelen uit
werkelijkheid
- Vertrekt van waarneming
Problemen bij waarneming
- Je kan niet alle gevallen waarnemen.
wie ga je observeren?
representatieve steekproef
- Je kan niet alle kenmerken waarnemen.
Welke factoren/variabelen zal je onderzoeken?
afbakening onderzoeksobject
meetbaar maken
Variabele = eenduidig meetbaar kenmerk waarop een Pp een bepaalde score/waarde
aanneemt.
, Vreemdetaalverwerving A 3
3.3.2. Empirische cyclus
Vier stadia die cyclisch herhaald worden:
- (1) Bepalen v/d onderzoeksvraag: geformuleerd als hypothese (=voorspelling)
bevestigen/ontkrachten
- (2) Dataverzameling: moet aansluiten bij onderzoeksvraag (testen, bevragen,
observeren, scannen, reactietijden meten, …)
- (3) Data-analyse: meerdere technieken mogelijk.
Bij cijfergegevens: statistiek (vb. gemiddelde)
- (4) Interpretatie: op basis van gegevens antwoord formuleren op onderzoeksvraag
gedeeltelijke antwoorden
nieuwe vragen
cyclus wordt terug opgestart
Onderzoek = ongoing process
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HanneloreDeGroot. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.