Anatomie –
spijsverteringsstelsel
Notatie: de binnenkant van de anus, het stukje dat
verticaal gaat, behoort tot externe milieu om dat het
in contact komt met buiten.
1. histologie: 4 lagen
1.1 mucosa
⇒ is de binnenbekleding van het spijsverteringskanaal (SV)
- Slijmvlieslaag: met vochtig (voor eten te duwen) dekweefsel + klierafscheiding
- Onderliggende laag van los bindweefsel (lamina propria)
⇒ het heeft plooien (om oppervlakte te kunnen uitzetten), het is uitzetbaar (kak moet erdoor)
en heeft op die plooien uitstulpingen of villi.
1.1.1 3 vormen
1. Gelaagd plaveiselepitheel (aantal lagen plaveicellen): in de mond, keel, slokdarm en
anus ⇒ hier zijn er meer belasting
2. Enkelvoudig cilindrisch epitheel: rest van spijsvertering met de kliercellen (in lamina
propria)
3. Glad spierweefsel (muscularis mucosae) en de elastische vezels: zorgen voor contractie
en voorstuwen van voedsel
1.2 submucosa
⇒ ze zijn een laag los bindweefsel onder de mucosa en bevat een paar dingen:
- Bloedvaten, lymfevaten, sensibele neuronen en parasympathische motorische
neuronen (= in het meissnerplexus)
- Meissnerplexus reguleert: het samentrekken van glad spierweefsel en regulatie van
de klierproductie van de spijsvertering klieren
1.3 de muscularis externa
⇒ is een glad spierweefsel dat zorgt voor de peristaltiek(voortduwen voedsel):
- Binnenste laag van de kringspieren (sfincters): verkleining van de diameter
- Buitenste laag van lengte spieren: trekking in elkaar in de lengte
Werking: het is autonoom en maakt reflectorische bewegingen, aangestuurd door de plexus
myentericus (tussen de kring en lengte spieren)
- Parasympathische prikkeling: verhoogt de spieractiviteit
- Sympathische prikkeling: remt de spieractiviteit
1.4 de serosa en de buitenste lagen
Het is een weivlies of peritoneum (dubbelzijdig met vocht ertussen)
- Viscerale peritoneum: bedekt de muscularis externa
- Pariëtale peritoneum: bedekt de binnenzijde van de buikholte
⇒ hier liggen nog eens mesenteria tussen (dubbele lagen van weivliezen)
- Bestaat uit pariëtale en viscerale peritoneum
- Sommige buikorganen hangen hieraan op
- Plaats voor de bloedvaten, lymfevaten en zenuwen
- Ze houden de buikorganen op hun plaats
⇒ MAAR er is geen serosa rond de mond, keelholte, slokdarm en endeldarm,
zij bevatten bundels van collagene vezels die zorgen voor stevigheid en zorgt voor
fixatie van de omliggende structuren. Ze hebben een vezelige buitenlaag (adventitia)
1
, 1.5 de verplaatsing van de voedselprop
⇒ er is maar 1 richting nodig, van de mond naar de anus. De contractiegolven worden
veroorzaakt door glad spierweefsel:
- De peristaltiek: de verplaatsing van voedsel
o Stap 1: achter de prop trekken de kringspieren samen
o Stap 2: de lengtespieren trekken samen en prop wordt voortgeduwd
o Stap 3: de kringspieren trekken samen en voorkomen reflux
- Er is een segmentatiebeweging: het mechanisch mengen van al het voedsel
o Vermenging met darmsappen: water, zuur,…
o Er is geen vast patroon
1.6 de mondholte of cavita oris
Heeft als functies:
- Controle van de voeding, te warm, te koud, te scherp, te zacht
- Mechanisch: je gaat kauwen voor te verkleinen en rondwalsen in de mond
- Bevochtigen: er worden slijmen en klierproducten aan gevoegd door speekselklieren
- En vertering van: koolhydraten en vetten met een enzym
1.6 de opbouw
Heeft een begrenzing:
- Lateraal: heb je de wangen
- Vooraan: heb je de labia (lippen) en vestibulum (deel tussen
wangen en gebit)
- Bovenaan: heb je het palatum durum (hard gehemelte) en
palatum molle (zachte)
- Tong: is vergrendeld via een tongriempje
- Er is een denkbeeldige begrenzing naar oropharynx: van basis tong naar huig toe
1.7 de tong
⇒ het ligt in de mondholte en de basis loopt door in oropharynx en bevat een tongamandel
(zorgt voor immuniteit a.d.h.v. de lymfeknopen en heeft bepaalde functies:
- Mechanisch: samendrukken van voedsel
- Hulpmiddel bij kauwen en slikken
- Zorgt voor tast, temperatuur en smaakzintuig
1.8 de speekselklieren
Glandula parotis Glandula Glandula
sublingualis submandibulares
Ned. Oor speekselklier Ondertong Onderkaak
speekselklier speekselklier
Ligging Achteraan op Onder slijmvlies van Binnenzijde van de
onderkaak mondbodem onderkaak
Afvoer Gang van Stensen Talrijke afvoerbuizen afvoerbuis
Mond uit Vestibulum Onder tong Achter kiezen aan
bovenste 2de ware beide zijden van
kies tongriem
Soort Speekselamylase Buffers/slijm Buffers/slijm grootste
speeksel Buffers: doen pH productie
⇒ afgifte van smerende vloeistof met enzymen om koolhydraten af te breken
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper linskevdb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,98. Je zit daarna nergens aan vast.