Hoofdstuk 11
Vaste kosten zijn kosten die niet toe of afnemen als de productie toe of afneemt.
Uitsluitend relatie tussen de hoogte van de kosten en de hoogte van de productie.
Variabele kosten zijn kosten die toe of afnemen naarmate de productie toe of
afneemt
Afschrijvingen zijn vaste kosten als de slijtage ontstaat door tijdsverloop. Afschrijvingen
zijn variabele kosten als de slijtage ontstaat door het gebruik ervan.
3 soorten variabele kosten:
1) ! Proportioneel variabele kosten: per eenheid product zijn de variabele
kosten hetzelfde. De lijn gaat in één lijn omhoog.
Q omhoog, GVK omlaag.
Er is een leereffect ontstaan.
2) Degressief variabele kosten: naarmate de productieomvang stijgt worden de
variabele kosten lager. De lijn heeft een dalend verloop. Dit kan ontstaan door
schaalvoordelen of kwantumkortingen.
Q omhoog, GVK omhoog
3) Progressief variabele kosten: naarmate de productieomvang stijgt worden de
variabele kosten hoger. Dit kan ontstaan door het moeten inzetten van duurdere
uitzendkrachten of extra kosten van overwerk.
4) Trapsgewijs variabele kosten: de variabele kosten nemen ineens toe als de
productie boven een bepaalde grens komt.
Totale kosten = vaste kosten + variabele kosten * hoeveelheid
Totale kosten Kosten per eenheid
Vaste kosten Blijven gelijk Dalen
Proportioneel variabele Stijgen Blijven gelijk
kosten
Vaste- en variabele kosten berekenen: hoog-
laag methode:
1. Pak de hoogste en de laagste productie:
1000 stuks voor €400.000
9000 stuks voor €1.200.000
2. Stel twee vergelijkingen op: variabel *
hoeveelheid + vast.
400.000 = variabel * 1.000 + vast
1.200.000 = variabel * 9.000 + vast
3. Trek de vergelijkingen van elkaar af.
800.000 = variabel * 8.000
4. Nu kun je bereken de variabele kosten berekenen.
800.000/ 8.000 = 100 euro bedragen.
5. Nu kun je ook de vaste kosten berekenen.
1.200.000 – 9.000 * 100 = 300.000
Break-even analyse: de omzet (afzet) waarbij de totale kosten gelijk is aan de totale
kosten, waardoor de winst 0 is. Ook wel: de afzet waarbij de totale dekkingsbijdrage
precies groot genoeg is om de totale vaste kosten te dekken.
Break-even afzet: vaste kosten / (verkoopprijs – variabele kosten per eenheid)
Break-even omzet: vaste kosten / (verkoopprijs – variabele kosten per eenheid) x
verkoopprijs
Ook wel: break-even afzet x verkoopprijs.
OF: break-even afzet = TCK / p – vk)
Aannames bij de break-even analyse:
De lineariteit van de kosten en opbrengsten: het wordt verondersteld dat de
kosten en omzet een lineair verloop hebben.
Eén soort product: de onderneming verkoopt één soort product.
Productie = afzet. De productie is gelijk aan de afzet.
Veiligheidsmarge: het % dat boven de break-even afzet wordt geproduceerd.
Berekenen door = huidige afzet – break-even afzet
Huidige afzet
Hefboomwerking van de kostenstructuur: hoe beïnvloedt de kostenstructuur de
verandering van de winst bij een lagere of hogere verkoop en productie?
Een kostenstructuur met hoge variabele kosten heeft bij veranderingen van verkoop-
en productieomvang een minder groot effect op de hoogte van de winst dan een
kostenstructuur met hoge vaste kosten.
Hoe groter de winst per product (dekkingsbijdrage), hoe steiler de grafiek.
Hoe steiler de grafiek, hoe groter de hefboomwerking van de kostenstructuur , ofwel de
operating leverage.
Gemende kosten (mixed costs) = deel vaste kosten en deel variabele kosten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samemmens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.
