Volledige samenvatting van seksualiteit, intimiteit in de zorg, anticonceptie en gynaecologie. De samenvatting is gebaseerd op de cursussen en de powerpoints, bevat notes en aandachtspunten van tijdens de lessen.
Eerstelijn en
thuisverpleegkunde -
Gynaecologie/seksualiteit
en intimiteit in de zorg
FLORENCE LAMBERTS
, Florence Lamberts 3VBh 22/09/2021
Gynaecologie
MENSTRUATIESTOORNISSEN
Terminologie
Dysmenorroe Pijn in de onderbuik kort voor of tijdens de
menstruatie: pijn kan uitstralen naar de lage rug of
benen: meestal kramppijn die met tussenpozen
optreedt,soms zeurende en constante pijn
Menorragie Overmatig of ongewoon langdurig (+ 7 dagen)
bloedverlies tijdens de menstruatie
Metrorragie Bloedverlies tussen de menstruatie in of zeer
onregelmatige bloedingen
Premenstrueel syndroom (PMS)
Wat?
Complex van psychische en lichamelijke klachten die zich voorafgaand aan een menstruatie voordoen: symptomen
kunnen ontstaan tot 2 weken voor de menstruatie en verdwijnen meestal volledig zodra de menstruatie is begonnen
Oorzaak
Deels te verklaren door schommelingen in spiegels van de vrouwelijke geslachtshormonen gedurende
menstruatiecyclus
Symptomen
Aard en intensiteit van de symptomen kunnen variëren van vrouw tot vrouw en bij dezelfde vrouw van maand tot
maand verschillen
- Pijnlijke, gespannen borsten
- Opgeblazen gevoel
- Hoofdpijn,buikpijn,gewrichtspijn
- Prikkelbaarheid,stemmingswisselingen,concentratieproblemen,depressiviteit
Diagnose
Bijhouden van klachten gedurende minstens twee menstruatiecycli
Behandeling
- Anticonceptiepil = bij sommige vrouwen zorgt dit voor een afname van pijn en spanning in de borsten, bij
andere vrouwen verergeren deze klachten
- Beperken van de zoutinname (eventueel diuretica)
- Pijnstillers (NSAI)
- Relaxatieoefeningen
- Inname van cacliumsupplementen vermindert de lichamelijke en emotionele symptomen van PMS
Amenorroe
Wat?
Afwezigheid van menstruaties, enkel normaal
- Voor puberteit
- Tijdens zwangerschap
- Gedurende periode waarin borstvoeding wordt gegeven
- Na menopauze
pag. 1
, Florence Lamberts 3VBh 22/09/2021
We maken steeds een onderscheid tussen primaire en secundaire vorm
- Primair = menstruatie is nooit op gang gekomen in de puberteit
Bv: syndroom van turner
- Secundair = wegblijven van menstruatie bij vrouwen die daarvoor wel een normale menstruatie hebben
Bv: ondergewicht (anorexia)
Oorzaken
Primaire amenorroe Secundaire amenorroe
- Chromosoomafwijkingen - Stress
Bv: syndroom van turner - Bijwerkingen medicatie
- Slecht functioneren van de hypothalamus of de Bv: bepaalde psychofarmaca
hypofyse - Schildklieraandoeningen
- Aangeboren afwijkingen waarbij de - Hypofysetumoren
baarmoeder of eileiders niet normaal - Ondergewicht
ontwikkeld zijn Bv: anorexia
- Extreme lichamelijke inspanning
Bv: overtraining,topsport
Behandeling
- Afhankelijk van de oorzaak: indien mogelijk behandelen van onderliggende aandoeningen
Bv: verwijderen tumor,hormonale behandeling
Endometriose
Wat?
Chronische aandoening waarbij stukjes endometriumweefsel
aanwezig zijn op plaatsen buiten de baarmoeder
- Veel voorkomende plaatsen = ovaria en ligamenten van de
uterus
- Minder vaak voorkomende plaatsen = buitenkant van de
darm, de ureters, de blaas en de vagina
Oorzaak
Er bestaan verschillende theorieën rond endometriose
- Verplaatsing kleine stukjes endometriumweefsel die zijn afgestoten tijdens de menstruatie en via de
eileiders naar de ovaria in de buikholte verplaatsen
- Transport van endometriumcellen via de bloed-of lymfevaten naar andere plaatsen
- Cellen die zich buiten de baarmoeder bevinden veranderen in endometriumcellen
Symptomen
- Pijn in onderbuik en bekkengebied (pijn varieert meestal tijdens de menstruale cyclus)
- Menstruatiestoornissen als gevolg van bloedingen in de endometriosehaarden tijdens de menstruatie
- Opgezette buik tgv woekering endometriumweefsel op darm en/of blaas
- Verminderde vruchtbaarheid tgv ontstaan littekenweefsel
Diagnose
Laprascopie
pag. 2
, Florence Lamberts 3VBh 22/09/2021
Behandeling
- Endometriose-onderdrukkende geneesmiddelen = deze onderdrukken de activiteit van de eierstokken
waardoor de groei van het endometriumweefsel wordt geremd en bloedverlies en pijn worden verminderd
- Pijnstilling (NSAI)
- Heelkundige verwijderingen van woekering van endometriumweefsel
AANDOENINGEN VAN DE BAARMOEDER
Cervixcarcinoom
Wat?
Kanker van de baarmoederhals, vind zijn oorsprong in het cervixslijmvlies
Oorzaak
Humaan papillomavirus (HPV) --> voornamelijk type 18 en type 18 (SOA)
Symptomen
In het beginstadium (carcinoma in situ) zijn er meestal geen klachten.
Klachten ontstaan pas wanneer de tumor invasief wordt (invasief
cervixcarcinoom)
- Abnormaal vaginaal bloedverlies na geslachtsgemeenschap
- Pijn in de onderbuik of lage rugpijn bij verdere uitbreiding naar organen in de omgeving, zoals vagina, blaas
en rectum
Diagnose
- Speculumonderzoek + colposcopie = Inspectie van de vagina en baarmoedermond
- Afname biopt en weefselonderzoek
-
Behandeling
Carcinoma in situ Invasief cervixcarcinoom
Verwijdering van gezwel dmv - heelkunde + aanvullend met radiotherapie of
- Hittebehandeling chemotherapie
- Bevriezing
- laserbehandeling
Vroegtijdige opsporing
- Baarmoederhalsuitstrijkje of Pap-test --> om de 3 jaar tenzij afwijkend = bestudering van afgeschraapte
cellen v/h cervixslijmvlies
Preventie
HPV-vaccinatie
Leiomyoom
Wat?
Goedaardig tumor van het gladde spierweefsel in de baarmoederwand
ook wel vleesboom genoemd
- Aanwezigheid van één of meerdere vleesbomen
- Kunnen enorm in grote variëren
- Verdwijnen meestal spontaan na de menopauze
Oorzaak
Onbekend
pag. 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper florencelamberts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
