Hoi hoi,
In dit document is bijna de volledige leerstof samengevat. Het enige wat mist is het laatste hoofdstuk en een stukje van het voorlaatste hoofdstuk, vanaf tussentitel "Hoe komen we dan tot duurzame samenhang symbool en betekenis". Vanaf dat punt ben ik vooral beginnen werken met begrippe...
Samenvatting Sociologie. H1
Het sociale en de sociologie
Sociologisch perspectief = De wijze waarop men het sociale behandelt (Relaties en afhankelijkheden
van anderen Basisvragen
De basisvragen van de sociologie:
1. Hoe is een geordende samenleving mogelijk? Welke factoren en processen zorgen voor orde en
regelmaat in sociale leven (Regels, conflictbestrijding
2. Welke invloed heeft samenleven op individuen? Hoe gaat de wisselwerking (Kinderen
beïnvloeden leven van ouders en omgekeerd
3. Hoe wiet de hedendaagse maatschappij eruit en hoe verschilt die van andere
4. Hoe kan men sociologische onderzoeksvragen op een wetenschappelijke manier verwerken en
beantwoorden
- Kwantitatief onderzoek: Cijfers onderzochte sociale subjecten
- Kwalitatief onderzoek: Onderzoek van sociale fenomenen in de diepte
Sociologische driehoek: Theorievorming Empirisch onderzoek Sociale sturing
Sociale relaties, bindingen en verbanden
Sociale verhouding: Relatie tussen 2 of meer personen sociale handelingen tussen individuen met
elkaar verweven (Positief als negatief geladen) De ene handeling refereert nar de vorige handeling
waarom weer georiënteerd wordt samenhandelen
Zakelijk of intiem, tijdelijk of langer
Sociaal handelen: Handelen waarbij handeling van actor (mens) gericht is op handelen van 1 of
meerdere actoren (mens) Passieve acties als tv kijken is wel sociaal handelen maar geen sociale
relatie/ verhouding
- Actor: Handelaar bezit handelingsvermogen, onderverdeling in individuele en collectieve
actoren
Samenhandelen: Iedere handeling wordt gevormd door orientatie op handelen van B enzovoort
- Kenmerken samenhandelen
Zelfreferentieel: Wederzijdse oriëntatie: Iedere handeling verwijst naar een voorgaande
handeling
Dynamisch en tijdsgebonden: Relaties veranderen, onvoorspelbaar in zekere mate
Contingent, onvoorspelbaar: Karakter , gebasseerd op agency (Verwijst naar feit dat
iederen controle heeft over zijn eigen handelingen), kan onvoorspelbaar zijn
Reflexief gemonitord: Actor stuurt bewust zijn handeling
=> Belangrijk: Registreren en memoriseren wat er gezegd wordt, vooruitgelopen op
mogelijk toekomstige handelingen
Afhankelijkheidsverhouding of sociale binding: Actoren hebben elkaar nodig
Sociaal verband: Samenhangend geheel van sociale bindingen met duurzaamheid (Lange periode,
Gezin, familie, bedrijf, kerkgemeenschap, leger, ziekenhuis)
- Cognitieve binding: vb. Kennisoverdracht
- Economische binding: vb. Klant- verkoper relatie
- Politieke binding: vb. Afhankelijkheid staat en burger
- Affectieve binding: vb. Persoonsgebonden afhankelijkheid
Veralgemeende afhankelijkheid naar wereldsamenleving
We zijn afhankelijk van enorm veel gespecialiseerde beroepen
Sociaal netwerk = lange ketting van afhankelijkheden
Verdingelijking van bijvoorbeeld economie = Suggereren van bestaan van object dat buiten ons om
staat en zich als actor gedraagt
Globalisering: Verruiming en verdieping en versnelling van wereldwijde verbondenheid in alle
dimensies van het hedendaagse sociale leven toename in sociale relaties en bindingen tussen
verafgelegen factoren Overstijgen landgrenzen
Wereldmaatschappij: Momentane geheel van transcontinentale, mondiale sociale relaties bindingen
verbanden en netwerken Kosmopolitisme (Mensheid als 1 geheel)
Sociologische verbeeldingskracht
= Sociologen doen aan relationeel denken: Denken in termen van sociale netwerken, wijdvertakt geheel van
afhankelijkheidsverhoudingen Niet gemakkelijk in de maatschappij van vandaag
Egocentrisch maatschappijbeeld Privézaken zijn geen onderwerp van publiek debat
, Sociale verbeeldingskracht: vermogen om zichzelf te observeren als knooppunt van en in een hele
waaier aan sociale bindingen Verbanden die het eigen netwerk handelen en denken beïnvloeden
- Samenleving als reeks concentrische cirkels rond het ego
- Men ziet elke nieuwe en grotere cirkels als grotere afstand van individu en dus mindere
sociale betrokkenheid Sociale blindheid vb. kloof tussen armen en rijken Bril leren
afzetten = Decentrering
- Geen enkel individu is volledig onafhankelijk van de maatschappij
Belang van sociologische verbeeldingskracht
- Sociaal probleem is niet individueel maar met anderen gedeeld Depersonalisatie
- Ander perspectief op mogelijke oorzaken door verbinding met meerdere mogelijke relaties en
verbanden waar probleem aan ligt ipv enkele persoonlijke oorzaken
- Doel: Persoonlijke moeilijkheden vertalen in sociale moeilijkheid
Persoonlijke problemen: Problemen die autobiografisch of als private kwesties worden
beleefd
Sociale problemen: 1 of meerdere sociale factoren brengen grotere groep mensen in
problemen Collectieve zaak
Sociologie en sociaal engagement
Defamiliarisering door sociale verbeeldingskrahcht: Eerder vertrouwde stukjes sociale realiteit blijken
onvertrouwd zaken hebben verschillende dimensies vb. kunst
Verklaart zelfbeeld van socioloog als mythejager en ontmaskeraar van vooroordelen die evident
worden bevonden maar na nader onderzoek toch verkeerd blijken
Sociologie streeft naar waarderingsvrije, systemische en veralgemeenbare empirische onderbouwde
kennis van het sociale Je bent pas waardevrij als je het standpunt inneemt van de onderdrukte
Gaat nooit want iedereen neemt een standpunt in (Standpuntheorie)
Waardebetrokkenheid vaak hand in hand met sociaal reformisme (Streven naar rechtvaardighed,
sociale gelijkheid) Lobby voeren
Goede bedoelingen en hun onbedoelde gevolgen
Veel sociologische verklaringen van sociale problemen kunnn beleidsscenario’s inspireren maar dit
kent ook haar limieten
- Verklaringen: brede inbedding van bindingen en verbanden in diverse netwerken Varen
zonder kompas
- Resultaten van probleemgerichte interventies blijven moeilijk in te schatten
Bij ingrijpen van overheidsinstanties kunnen regelmatig obedoelde gevolgen ontstaat
Uitkomsten die anders uitvallen dan voorzien door handelende actor
Perverse effecten: Tegenovergestelde effect van hetgeen dat werd beoogd
Mattheuseffect
Deze onbedoelde effecten illustreren openheid van sociale verhoudingen: Kan zoveel richtingen
uitgaan en door agency is het enorm onvoorspelbaar
Paradox van sociologische verbeeldingskracht: Men leert afhankelijkheden en effecten te
doorgronden maar krijgen tegelijkertijd verhoogd bewustzijn van fragiliteit van sociale toestand
Tempert dan ook wel wat de sociale veranderingszin vb. Verzorgingsstaat
- Zichzelf bevestigende voorspelling (Self fulfilling prophecy)
- Zichzelf weerleggende voorspelling (Self denying prophecy)
Thomas Theorema: “If men define situations as real, they have consequences”
- Waarheidsgehalte van de situatiedefinitie
- Indien men objectief gebrekkinge situatiedefinitie aanziet voor correct, heeft dit reële
consequenties vb. Zwarte woensdag
- Self fulfilling prophecy
- Ook een rol bij stereotypes
Meesleureffect De een handelt omdat die bepaalde handeling gelooft en sleurt zo anderen mee
cumulatief effect
Niet de inhoud van de voorspelling, maar de geloofwaardighed van de voorspellers geeft de
doorslag Ontstaan sociale geloofcirkel: Onbewijsbare voorspelling is geloofwaardig want het
komt van geloofwaardige voorspeller, leidt tot handelen waardoor deze ook uitkomt,
geloofwaardighed neemt toe en cirkel herhaalt zich
Sociologie en theorie
, Basisconcepten rond theorieën
- Begrip/ concept = Notie die abstractie maakt van meer specifieke en concrete uitingen van
omschreven fenomeen
- Theorie = Samenhangend geheel van naar elkaar verwijzende concepten/ begrippen en de
daaruit afgeleide en conceptuele uitspraken
Sociologische theorieën
- Ondergrens: Beschrijven domineert (Weinig conceptueel en theoretisch)
- Middle range = Theorie ; Deductie van empirisch toetsbare hypothesen uit een aangemaakt
theorie, theorievorming richt zich op bepaald sociaal verschijnsel, bevindt zich tussen
emprisiche beschrijving en alomvattende theorie
- Bovengrens: Grand theory: Genreren van nieuwe, meer algemene ideeën, universaliteit
Grounded theorie
- Nadeel van sociologische theorie: Werkt als conceptuele bril waarbij men bepaalde dingen
net zeer goed ziet en waarbij bepaalde dingen je gewoon ontgaan
Theoretisch pluralisme
- Niet slechts 1 allesomvattende geheeld van opvattingen over studieobject en te gebruiken
onderzoeksmethoden Verschillende sociologische stromingen
Gevolg = Divergerende antwoorden op basisvragen waarmee sociologie zich als
zelfstandige wetenschap identificert Vragen unificeren, antwoorden verdelen
Grondleggers van de sociologie en hun referentiekaders
- Karl Marx
- Emile Durkheim
- Max Weber
Samenvatting Sociologie: Ordening en invloed van het sociale H2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauraclaes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
