In dit document zijn bijna alle werkgroepvragen beantwoord. Bij de meeste zit ook een (soms heel uitgebreid!) uitdrukkelijk onderbouwd standpunt. Ook heel veel literatuur en jurisprudentie is samengevat/in eigen woorden uitgelegd. Het gastcollege zit er ook in. Ik heb zelf een 8,9 voor het tentamen...
Week 1, werkgroep 1
De waarden van het strafproces
Voorgeschreven literatuur
• H.L. Packer, Two models of the Criminal Process, chapter 8 van: The Limits of
the Criminal Sanction, Stanford University Press 1968. Zie de pdf op Canvas.
Kennisclip
• Ploeteren met Packer.
Two models of the Criminal Process, chapter 8 van: The Limits of the Criminal
Sanction
Het spanningsveld tussen effectiviteit en de juridische waarborgen in het
straf(proces)recht is door Packer vervat in twee ideaaltypische (theoretische) modellen
van het strafproces. Zijn theorie veronderstelt dat de steun voor juridische
waarborgen (due process) vooral komt van rechters en dat het belang van repressie
van criminaliteit (crime control) vooral naar voren komt in het werk en de opstelling
van politie en OM.
Doel van de twee modellen: het zijn uitersten van een glijdende schaal, ze dienen als
analytisch hulpmiddel, om zicht te krijgen op de wijze waarop het strafproces is
ingericht en de richting waarin het zich ontwikkelt. In de praktijk is het
strafprocesrecht een samensmelting van beide elementen.
Allereerst noemt Packer 4 assumpties die volgens hem geen onderdeel uitmaken van
de tegenstelling tussen de twee modellen die hij onderscheidt:
(1) Het strafproces is altijd (tot op zekere hoogte) geformaliseerd. Er moet een
manier van definiëren van strafbaar gedrag zijn, die voorafgaat aan de werking
van het proces. Hoe eng of ruim de definitie van strafbaar gedrag moet zijn, is
een belangrijke beleidskwestie die uiteenlopende resultaten oplevert,
afhankelijk van de waarden die de wetgever nastreeft.
(2) Het strafrecht moet normaalgesproken daadwerkelijk worden gehandhaafd,
als er een redelijk vermoeden is dat de verdachte opgespoord en veroordeeld
kan worden.
(3) Er moeten grenzen zijn aan de overheidsmacht die kan worden ingezet om
personen te onderzoeken en te arresten die worden verdacht van het plegen
van strafbare feiten.
, (4) Binnen het strafproces moet er een mogelijkheid zijn voor verdachten om te
procederen bij de rechter. De onafhankelijke rechter/jury moet ervoor zorgen
dat de rechtsbeschermende- of waarborgfunctie binnen het strafprocesrecht
wordt vervuld. àHet essentiële onderscheid tussen Packers modellen heeft
betrekking op de mate waarin het strafproces de gelegenheid biedt voor confrontatie
en strijd tussen de verschillende actoren die betrokken zijn. Packer noemt dit het
‘adversary aspect’ van het strafproces. Het DPM stelt dit aspect centraal, het
CCM juist niet.
Crime Control Model Due Process Model
Functie van het Effectieve Controle van machtsuitoefening
strafprocesrecht misdaadbestrijding à door de overheid, handhaving
(‘doel’) instrumentele functie van de integriteit van de
opsporing en vervolging t.b.v.
het beschermen van individuele
verdachten. à
rechtsbeschermende functie
Strafrechtstelsel Meer inquisitoir à zo min Meer adversair (behalve m.b.t.
mogelijk nadruk op rol van rechter) à vergroten op
adversair aspect om te de betrouwbaarheid van de feiten
voorkomen dat
criminaliteitsbeheersing
wordt beperkt
Kwantiteit/ Kwantiteit van de bestrijding Kwaliteit van de veroordelingen.
kwaliteit
Onderliggende Effectiviteit en efficiëntie van Bescherming van de individuele
waarde het strafprocesrecht: rechten.
- Uitgangspunt is - Uitgangspunt is dat
betrouwbaarheid van het strafrechtelijke instituties
onderzoek door politie en fouten maken. Daarom is er
OvJ à dit vertrouwen in noodzaak tot controle,
de opsporing leidt tot waarborgen en review
schuldpresumptie, procedures.
vertrouwen in de - Onschuldpresumptie:
betrouwbaarheid van hierdoor ligt de bewijslast bij
informele de overheid. De
waarheidsvinding onschuldpresumptie vormt
- Schuldpresumptie: er een waarborg tegen
wordt vooruitgelopen op machtsmisbruik door de
de uitkomst van het overheid. Er wordt (in
strafproces. Het is tegenstelling tot de
, beschrijvend en schuldpresumptie) niet
feitelijk. vooruitgelopen op de
à Efficiëntie en uitkomst van het strafproces,
betrouwbaarheid zijn geen het is een aanwijzing voor de
tegengestelde waarden, het partijen in het strafproces hoe
systeem is betrouwbaar ze moeten procederen. Het is
omdat het efficiënt is. normatief en wettelijk.
Betrouwbaarheid wordt pas
een kwestie van
onafhankelijke zorg alleen
wanneer het zo verzwakt
wordt dat het de efficiëntie
aantast.
Belangrijke Snelheid en finaliteit zijn van Controle, waarborgen en review
uitgangspunten belang. Snelheid krijg je procedures. De verschillende
tijdens de door: fases in het strafproces zijn juist
procedure (1) informaliteit – de nadruk van belang. De eerlijkheid van
moet liggen op het het proces is niet gebaat bij
opsporingsonderzoek. Er snelheid. Bovendien moet er niet
moet vertrouwd worden op worden uitgegaan van
de opsporing. De vertrouwen in de opsporing, het
waarheidsvinding is gebaat DPM benadrukt de mogelijkheid
bij politieverhoor i.p.v. dat er fouten worden gemaakt.
verhoor tijdens de De voorkeur gaat uit naar een
terechtzitting, want dit is een formele, gerechtelijke procedure
stuk sneller. van waarheidsvinding. Het
Buitengerechtelijke verzamelde bewijsmateriaal moet
procedures zijn beter dan in een openbare rechtszitting
gerechtelijke procedures. à (openbaarheidsbeginsel)
zwaartepunt van volledig worden behandeld
waarheidsvinding (onmiddellijkheidsbeginsel) en
voorafgaand aan de pas wordt getoetst nadat de
terechtzitting = inquisitoir verdachte alle gelegenheid heeft
(2) uniformiteit – routine, gehad zich te verdedigen. à
stereotype procedures zijn kenmerken van accusatoir
essentieel wanneer er grote rechtssysteem
aantallen zaken moeten Echter, volgens het DPM is het
worden afgehandeld. niet mogelijk om een definitieve
beslissing te nemen in een zaak
Finaliteit hangt af van het totdat de rechter alle mogelijke
minimaliseren van de onjuistheden waar de verdachte
mogelijkheden tot op wijst heeft onderzocht. Aan de
betwisting. rechter wordt een
, onderscheidende rol toegekend.
à kenmerken van inquisitoir
rechtssysteem
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ebvu. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,49. Je zit daarna nergens aan vast.
