Dit document bevat de nota's bij alle lessen over de pancreas en galblaas. Dit document samen met het document Gastro-Enterologie en Hepatologie is alle informatie die je nodig hebt om een goed examen af te leggen!
CAVE: bevat niet de notities van de lessen pathologie.
ACUTE PANCREATITIS
DEFINITIE
= Eenmalig insult met acute inflammatie van de pancreas
Belangrijkste kenmerken
- Klinisch: pijn
- Labo: verhoging van amylasen en lipasen
Eenmalig insult weinig evolutie naar chronische pancreatitis
Chronische pancreatitis kunnen opstoten van acute pancreatitis veroorzaken
PATHOLOGIE
2 entiteiten
1. Acute interstitiële/oedemateuse pancreatitis
Bijv. door virale infectie
2. Acute pancreasnecrose/necrohemorrhagische pancreatitis
Pancreatitis is zo ernstig dat er necrose ontstaat van pancreasparenchym (soms
uitbreiding tot peripancreatisch weefsel) bloeding mogelijk!
Verschil in ernst en onderliggende mechanisme
ACUTE INTERSTITIËLE PANCREATITIS
Mildere vorm van pancreatitis! gunstig klinisch verloop: meestal zelflimiterend!
Oedeem, gezwollen
Inflammatoir infiltraat
Beetje vocht in bursa ommentalis
ACUTE PANCREASNECROSE
Necrose van parenchym: lokaal of veralgemeend
Necrose van vetweefsel: intrapancreatisch, peripancreatisch vet
Oedeem: in en rond de pancreas
Uitgesproken vocht in abdomen rijk aan amylasen en vetdruppels
Bloedvataantasting bloeding
Lokale complicaties
- Trombose V. lienalis door inflammatie / aneurysmavorming
- Pseudocyste: door necrose ontstaat holte gevuld met necrotisch debris
daarrond inflammatoire reactie afkapseling holte is niet bekleed met
klassiek epitheel ( “pseudo” cyste)
- Abces: surinfectie van necrosehaard
1
,OORZAKEN
1. Galstenen
Geen afvloei van pancreassecreet
- stijging van de druk lekkage met inflammatie
- gal kan niet weg galreflux in de pancreas
2. Alcohol
- Directe toxiciteit op pancreas
- Effect op pancreassecreet viskeuzer plugvorming die pancreaskanalen
kunnen afsluiten inflammatie
3. Idiopathisch (10%)
4. Infectie
- Pancreatitis niet op de voorgrond: bij virale syndromen is dikwijls
pancreatitiscomponent aanwezig bijv. CMV-infectie
- Pancreatitis staat op de voorgrond: parotitis epidemica, mononucleiosis
infectiosa, veralgemeende sepsis, AIDS
5. Hypercalcemie
- Nierinsufficiëntie: secundaire hyperpara
- Primaire hyperpara
Ca-bepaling is belangrijk!
6. AIZ
- Geïsoleerde AI pancreatitis
- IgG4 gemedieerde ziekte
- Systemische AI ziekte: periarteritis nodosa
7. GM en toxines
- Corticosteroïden
- Thiazide diuretica
- Furesomide
- Azathioprine
- Mercaptopurine
8. Mechanische oorzaken
- Obstructie ductus van Wirsung
- Duodenale abnormaliteiten: diverticulum, ulcus bulbi druk op de pancreas
- Trauma: pancreas ligt tegen WK
- Postoperatief
- Post-ERCP pancreatitis
9. Andere
- Diabetisch coma
- Hyperlipidemie
- ZWP
- Hereditaire pancreatitis: SNP trypsinogeen
PANCREAS DIVISUM
Tijdens embryologie bestaat pancreas bestaat uit ventraal en dorsaal gedeelte rond
duodenum
Dorsaal mondt uit thv papilla minor
Ventraal mondt uit thv papilla maior
2
, Normaal fusie van beide delen: grootste deel mondt uit in ventrale pancreas en dus
papilla maior
Als fusie niet gebeurt = pancreas divisum dorsale pancreas blijft draineren via
papilla minor kan aanleiding geven tot recidiverende pancreatitis
POST-ERCP PANCREATITIS
Endoscopische retrograde cholangiopancreaticografie: via maag en slokdarm naar papilla
maior gaan om in afvoerwegen vd pancreas te geraken biopsies, stenen verwijderen,
goede beeldvorming van galwegen/pancreas, …
Door instrumentatie en opspuiten van contrast hogere druk in
pancreasafvoerwegen lekkage afvoervocht inflammatie
Relatief frequent
- Diagnostisch ERCP (met contrastinspuiting met bepaalde druk): 10%
Nu meestal vervangen door MRCP
- Therapeutisch ERCP: stenen wegnemen sfincter van Oddi wegsnijden
minder contrast nodig: 2%
- Biliaire manometrie
Manometrie thv sfincter van Oddi dysfunctie? tijdelijke afsluiting van papil:
25%
Mild: verhoging van amylases in bloed OF klinisch duidelijk
Oorzaken
- Parenchymografie
- Hoge osmolariteit van contrast
- Inbrengen van bacteriën
- Ervaring onderzoeker
SYMPTOMEN
Breed klinisch spectrum!
Interstitiëel: kan asymptomatisch zijn / necrohemorrhagisch: ernstig tot overlijden
1. Pijn
Staat meeste op de voorgrond
- Na zware maaltijd
- Weinig effect van spasmolytica
- In epigastrium of linkerhypochonder
- Uitstraling naar de rug (pancreas ligt dicht bij WK)
2. Nausea en braken
3. Lichte T verhoging
4. Digestieve bloeding
5. Paralytische ileus
6. Icterus
Door galsteen
7. Shock
FYSIOLOGIE VD PANCREAS
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MMgeneeskunde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.
